هستي شناسي | کتابخانه مجازی الفبا

هستي شناسي چيست و توضيح در مورد هستي شناسي و اشارات قرآني مربوط به آن؟

هستی شناسی یا وجود شناسی همان علم فلسفه است . فلسفه به معنی عام آن شامل فلسفه به معنی خاص ، علوم ریاضی و علوم طبیعی مثل فیزیک وشیمی و زیست شناسی و ... است . موضوع فلسفه به معنی خاص آن « وجود » است ؛ البته وجود از آن حیث که وجود است بدون اینکه قیدی به آن اضافه شود ؛ و فلسفه به این معنی از احکام کلی وجود بحث می کند. اما در ریاضیات و علوم طبیعی از موجود خاص یا موجود مقید بحث می شود. مثلا ریاضیات از کمّیت (عدد، خط ، سطح و حجم ) بحث می کند و فیزیک از جسم مادّی بحث می کند . وهمه ی اینها هر کدام در حد خود وجود شناسی هستند لکن فلسفه اولا از وجود عام بحث می کند ثانیا روش فلسفه - و همچنین ریاضیات - روش عقلی صرف است و تنها چیزی که در آن ارزش دارد برهان یقینی است درحالی که در علوم طبیعی بیشتر از تجربه استفاده می شود که یقین آوری آن در مقایسه با برهان عقلی پایین است.
آیات ناظر به بحثهای هستی شناسانه بقدری زیاد است که ذکر همه آنها در این نامه ممکن نیست لذا ما ذکر چند مورد بسنده می کنیم :
يا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَميدُ (بقره /15) هُوَ الَّذي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ في‏ سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوى‏ عَلَى الْعَرْشِ يَعْلَمُ ما يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَ ما يَخْرُجُ مِنْها وَ ما يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ ما يَعْرُجُ فيها وَ هُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ ما كُنْتُمْ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصيرٌ (حديد/4) وَ لا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ هالِكٌ إِلاَّ وَجْهَهُ لَهُ الْحُكْمُ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ (88 قصص) وَ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ واسِعٌ عَليمٌ (بقره /115) وَ ما هذِهِ الْحَياةُ الدُّنْيا إِلاَّ لَهْوٌ وَ لَعِبٌ وَ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوانُ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ (64 عنكبوت) يا قَوْمِ إِنَّما هذِهِ الْحَياةُ الدُّنْيا مَتاعٌ وَ إِنَّ الْآخِرَةَ هِيَ دارُ الْقَرارِ (غافر/39) وَ تَرَى الْجِبالَ تَحْسَبُها جامِدَةً وَ هِيَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذي أَتْقَنَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ إِنَّهُ خَبيرٌ بِما تَفْعَلُونَ (نمل /88)
جهت مطالعه بیشتر به کتاب آشانایی با علوم اسلامی ( شهید مطهری ) جلد مربوط به منطق و فلسفه مراجعه فرمایید .

پرسمان دانشجویی