فلسفه عقیقه چیست؟ | کتابخانه مجازی الفبا

فلسفه عقیقه چیست؟

عقیقه یکی از احکام مستحبی پس از تولد نوزاد است، و احکام خاص خود را دارد.[1] استحباب عقیقه به اندازه‌ای است که حتی اگر در دوران کودکی عقیقه انجام نگرفته باشد، مستحب است شخص برای خودش - حتی در دوران کهولت - عقیقه انجام دهد. همان‌گونه پیامبر اکرم(ص) پس از نبوّتش، برای خویشتن گوسفندی را عقیقه کرد.[2] این حکم،‌ مانند دیگر احکام،‌ حکمت‌هایی دارد که برخی از آنها بر ما آشکار گشته و برخی دیگر نیز از ما پوشیده است. در این مختصر با استفاده از روایات به دو مورد از این حکمت‌ها اشاره می‌کنیم. عقیقه جهت سلامتی فرزند امام صادق(ع) می‌فرماید: «هنگامى که عقیقه کردى، بگو: به نام خدا و به یاری خدا. پروردگارا عقیقه‌اى است از فلانى. گوشتش در برابر گوشت او، خونش در برابر خون او و استخوانش در برابر استخوان او».[3] در برخی روایات، فرزند را در رهن و گرو عقیقه دانسته‌اند که اشاره به تأثیر عقیقه بر سلامتی فرزند دارد. پیامبر خدا(ص): «هر پسرى(فرزندى) در گرو عقیقه‌اش است که روز هفتم، براى او ذبح می‌شود».[4] امام صادق(ع): «هر نوزادى در گرو عقیقه است».[5] اطعام مسلمانان برپایه برخی روایات؛ یکی از حکمت‌های عقیقه، پهن کردن سفره غذا برای مسلمانان است. البته واضح است که این رفتار نیک نیز بر آینده کودک تأثیرگذار بوده و همچنین نوعی شکرگزاری از خداوند نیز در این عمل نهفته است. امام صادق(ع) فرمودند: «در روز هفتم ولادت،‌ برای فرزند عقیقه کن ... عقیقه را بدون این‌که استخوان‌هایش بشکند، تکه تکه کن و پس از پختن، گروهی از مسلمانان را دعوت کن(تا از غذای تهیه شده بخورند)».[6] «... یک چهارم آن (عقیقه)، به قابله(ماما) داده شود و اگر قابله نداشت، مادر فرزند، به هر شخصی که خواست، آن‌را بدهد و ده نفر از مسلمانان را نیز برای غذا دعوت کند و اگر بیشتر شدند، چه بهتر!».[7] عبدالله بن بکیر می‌گوید: نزد امام صادق(ع) نشسته بودیم که فرستاده‌ای از طرف عموی ایشان آمده و گفت: عموی شما پرسیده: برای فرزندمان دنبال عقیقه گشتیم ولی چیزی نیافتیم. حال چه کنیم؛ آیا پولش را صدقه بدهیم؟ امام فرمود: «نه؛ خداوند ریخته شدن خون برای تولد فرزند و نیز دعوت دیگران به غذا را دوست دارد».[8]

اسلام کوئست نت