شخصیت حضرت علی -علیه السلام- را از نظر اهل سنت، چه در زمان خود ایشان و چه در زمان حال به طور مختصر شرح دهید. | کتابخانه مجازی الفبا

شخصیت حضرت علي -عليه السلام- را از نظر اهل سنت، چه در زمان خود ايشان و چه در زمان حال به طور مختصر شرح دهيد.

مقدمه: پيامبر اسلام فرمود: اگر تمام درختان قلم، و درياها مركب و جنيان حسابگر و انسانها نويسنده شوند، نمي توانند فضائل علي(ع) را شمارش نمايند.[1] گرچه به قول ابن ابي الحديد، دشمنان علي(ع) در طول تاريخ سعي نمودند، فضائل علي را كتمان كنند، در عين حال شرق و غرب عالم را فضائل علي پر كرده است.[2] به عنوان نمونه به جرياني كه از واقدي يكي از علماي اهل سنت نقل شده است اشاره مي كنيم. هارون الرشيد 70 نفر از علماء را در روز عرفه جمع كرد، از شافعي پرسيد چه مقدار روايت در فضائل علي (ع) نقل نموده اي گفت 400 حديث. هارون گفت: نترس بگو، گفت بيش از 500 حديث، از محمد بن الحسن پرسيد، شما چند روايت نقل نموده ايد، گفت بيش از هزار حديث، از ابي يوسف پرسيد، او گفت اگر ترس نبود روايات فضائل علي قابل شماره نبود، و نقداً 1500 حديث مستند نقل نموده ام و 1500 حديث مرسل واقدي جواب داد 1500 حديث و...[3].
با اين مقدمه جواب سئوال، به صورت كلي اين است كه اهل سنت علي(ع) را خليفه چهارم مي دانند و او را شجاع ترين انسان، داناترين، پيشقدم ترين انسان در اسلام و زاهدترين و عادل ترين انسان مي دانند.
و اما تفصيل اين قضيه، با سيري اجمالي در كتب عامه به دست مي آيد.
1ـ علي(ع) و رسول (ع) از يك درخت مي باشند، پيامبر اسلام به علي(ع) فرمود: من و تو از يك شجره هستيم.[4]
2ـ علي (ع) برگزيده خدا است پيامبر (ص) به فاطمه زهرا(س) فرمود: خدا بر همه اهل زمين نظر افكند، نظري كه جز خودش كسي نمي داند، پس، از ميان همه خلائق پدرت را برگزيد، بار ديگر نظر افكند و شوهرت را برگزيد.[5]
3ـ ولادت علي(ع) در كعبه: اخبار بحد متواتر (و يقين آور) رسيده كه فاطمه بنت اسد، علي (ع) را در داخل مكه به دنيا آورد.[6]
4ـ ايمان علي(ع): رسول خدا فرمود: اگر تمام آسمانها و زمين در يك كفه ترازو و ايمان علي(ع) در يك كفه ديگر قرار گيرد ايمان علي(ع) سنگين تر است.[7]
حق با علي و علي با حق است.[8]
5ـ آياتي كه درباه علي (ع) نازل شده. 1ـ آيه تطهير درباره علي و اهلبيت او.[9] 2ـ آيه مباهله درباره علي و پيامبر (ص)...[10]. 3ـ سوره هل اتي درباره علي و اهلبيت[11]. 4ـ آيه مودت قل لااسئلكم.[12] آيه افمن كان مؤمناً كمن كان فاسقاً[13] درباره علي عليه السلام است[14] و آيات ديگر كه حدود سيصد آيه مي شود.
6ـ منزلت علي را در نزد پيامبر (ص) عبدالله بن نجي مي گويد: علي به من فرمود: من در نزد رسول خدا منزلتي داشتم كه هيچ يك از خلائق آن منزلت را نداشت.[15]
7ـ علي برادر رسول خدا، وزير رسول خدا، و جان پيامبر.[16]
8ـ پيامبر فرمود: هر كه من مولاي اويم علي مولاي اوست.[17]
9ـ علي بهترين فرد بشر است، هر كس در اين شك كند كافر است.[18]
10ـ هر كسي علي را اطاعت كند خدا را اطاعت كرده.[19]
11ـ محبت علي ايمان است.[20]
12ـ همه علوم به علي (ع) ختم مي شود، ابن ابي الحديد هم علوم فقهاي اربعه (چهارگانه)، را از علي(ع) مي‌داند و فقهائي صحابه فقه را از علي آموختند.[21]
13ـ ابن حجر مكي و خواجه بلخي و... نقل مي كنند كه پيامبر (ص) فرمود: داناترين امت من علي است.[22] و علي عليه السلام داناترين اصحاب در قضا بود.[23]
14ـ مبارزه علي و صداي جبرئيل كه جوانمردي جز علي و شمشيري جز ذوالفقار نيست.[24]
15ـ دشمن علي كافر است، جلال الدين سيوطي، ثعلبي مير سيد علي همداني و... نقل كرده اند كه پيامبر فرمود: دوست نمي دارد علي را مگر مؤمن و دشمن نمي دارد، او را مگر كافر و منافق.[25]
16ـ علي سيف الله و اسدالله در روي زمين.[26]
17ـ در تمامي جنگ ها پرچم به دست علي بود.[27]
18ـ علي براي شكستن بتها برشانه پيامبر پا گذاشت.[28]
19ـ علي زاهدترين، باتقواترين و با عدالت ترين مردم[29] و متواضع ترين و با گذشت ترين آدم.[30]
20ـ علي در قيامت: همراه پيامبر (ص) وارد بهشت مي شود[31] و همراه شيعيانش در كنار حوض قرار مي گيرند.[32]
او مسئول تقسيم بهشت و دوزخ است.[33] به كسي اجازه عبور از صراط داده نمي شود مگر با اجازه علي (ع)[34] علي در بهشت و كنار پيامبر (ص) و ابراهيم خليل.[35] و دهها عنوان ديگر كه، فقط به فهرست اجمالي بعضي از آنها اكتفا نموديم.
در پايان به عنوان نمونه گفته يكي از نويسندگان معاصر را نقل مي كنيم، طه حسين مي گويد: علي پسر ابوطالب پيش قدمترين انسان در اسلام و اول كسي بود كه با پيامبر نماز خواند علي، تربيت شده پيامبر است، مي توان گفت علي با اسلام بزرگ شد و پيامبر سخت او را دوست مي داشت، هنگام هجرت از مكه، او را جانشين خود در ميان امت قرار داد و او با همه خطرها جاي پيامبر خوابيد، بعد به مكه هجرت نمود و پيامبر بعد از ورود به مدينه او را به عنوان برادر خود انتخاب نمود; سپس فاطمه را به تزويج او درآورد، و هميشه با پيامبر بود و در روزهاي سخت جنگ، پرچم به دست علي بود در جنگ خيبر فرمود: فردا پرچم را به كسي مي سپارم كه خدا و پيامبر (ص) او را دوست مي دارد و او هم خدا و پيامبر را دوست دارد، و فرداي آن روز پرچم را به علي سپرد و جنگ تبوك علي را در مدينه، خليفه خود قرار داد و به او گفت تو نسبت به من مانند هارون نسبت به موسي هستي جز آنكه بعد از من پيغمبري نيست، در حجة الوداع فرمود: هر كس من مولاي او هستم علي مولاي اوست و عمر هميشه مي گفت: علي داناترين ما در قضاوت است و هر روز مشكلات خود را نزد علي مي برد و سائر فضائلي كه هم اهل سنت و هم شيعه قبول دارند[36] معاويه بعد از شنيدين خبر شهادت علي گفت: «زنان دگر شخصيتي مانند علي نزايند.[37] اگر بخواهيم تمامي آنچه در كتب اهل سنت درباره علي (ع) آمده بيان شود خود كتابي بلكه كتابهاي مستقلي مي شود.

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم (اندیشه قم)