جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مسئله منابع و ابزارهای معرفت و تفکیک صحیح آنها از همدیگر، همواره مورد بحث عالمان معرفت‎شناسی بوده است. به دلیل جایگاه والای قرآن نزد اندیشمندان مسلمان در تبیین اندیشۀ اسلامی، توجه به آموزه‌های آن در این مسئله و به‎دست‏آوردن منابع و ابزاهای معرفت قرآنی، همچون دیگرمسائل معرفتی برای معرفت‌شناسان اسلامی، اهمیت ویژه‎ای خواهد داشت. علاوه بر استفاده‌هایی که با روش‌های معمول در قرآن‌پژوهی موضوعی، در حل این مسئله از ساحت قرآن کریم صورت گرفته است، می‌توان با رویکردی جدید، به نتایج کامل‌تری در شناسایی و تفکیک منابع و ابزارهای معرفت قرآنی دست یافت. در این کتاب آسمانی، استعمال واژه‌های دارای بار معرفتی در قالبی خاص، الگویی را برای استخراج نظام‌‎مند منابع و ابزارهای معرفتی که در خدمت هدف هدایتگری قرآن قرار می‌گیرند، در اختیار ما قرار می‌دهد. در این تحقیق ابتدا وحدت ساختاری برخی عبارات قرآن در به‎کارگیری واژگانی که از لحاظ معرفت‎شناسی در قاموس اصطلاحات قرآنی حائز اهمیت‌اند، نشان داده می‏شود و بر اساس ارکان این ساختار، الگویی برای شناسایی و استخراج منابع و ابزارهای معرفت قرآنی، معرفی می‏شود، سپس معنای لغوی و اصطلاحی واژگان معرفتی به‏کاررفته در این الگو مورد بررسی قرار می‌گیرد. در ادامه با دنبال‏کردن این الگو در تمامی آیات، منابع و ابزارهای معرفت قرآنی استخراج شده، به صورت دسته‌بندی‏شده ارائه می‌گردد.

در مطالعات میان‌رشته ای قرآن و علوم، نخستین پرسشی که به ذهن پژوهشگران خطور می­کند این است که آیا اساساً بهره ­گیری از قرآن در بررسی امور مربوط به این علوم، چه در حیطۀ مبانی و چه در حیطۀ مسائل آن، امکان‌پذیر است یا نه؟ این تحقیق به دنبال امکان‌سنجی بهره­گیری از آموزه­ های قرآن در حوزۀ مبانی علم فیزیک به عنوان پایه­ای­ترین علم در میان دیگرعلوم طبیعی است. به همین دلیل، ابتدا ماهیت متافیزیکی مبانی علوم فیزیکی در تلقی­ های مختلفی که از مفهوم متافیزیک وجود دارد، نشان داده می­شود؛ سپس دربارۀ جامعیت و منبعیت قرآن در مسائل متافیزیکی صحبت می­شود و سرانجام با ارائۀ چند نمونه از مبانی متافیزیکی علوم فیزیکی که با بهره ­گیری از آموزه­ های قرآن مورد بررسی قرار گرفته­اند، امکان بهره­ گیری از قرآن در واکاوی مبانی این علوم اثبات می­شود