جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ملاصدرا با استفاده از مبانی هستی شناسی خود توانسته است مسئله حشر عمومی موجودات را اثبات نماید. او با تقسیم بندی موجودات جهان به شش طبقه عقول،انسانها،حیوانات،گیاهان،جمادات وهیولا برای هریک به طورمجزا اثبات حشرنموده است. برخی ازمبانی ملاصدرا که در اثبات مسئله حشرعمومی موجودات استفاده شده اند ازاین قبیل اند: اصالت وجود، تشکیک وجود،بساطت وجود،عالم مثل و ارباب انواع،مراتب سه گانه عالم،تجرد قوه خیال و ... همچنین با کمک برخی آیات قرآن و روایاتی که در این زمینه وجود دارند میتوان حشرعمومی موجودات راازدیدگاه دینی نیز اثبات نمود.به این ترتیبب امقایسه جریان عقلی ونقلی دراین مسئله میتوان ادعا نمود که تمام عالم هستی دارای حشر ورجوع الی الله میباشد. نگارنده دراثرحاضربه تفصیل به بیان دیدگاه ملاصدرا وشرح ادعای وی پرداخته است وسپس با مقایسه این مطلب با آنچه در آیات قرآن کریم وروایات وارد شده است،هماهنگی این دو دیدگاه را نمایان نموده است.

ارسطو به عنوان یکی از پیشگامان اصلی اندیشه ورزی در یونان، اهمیت خاصی برای نفس و تبیین حقیقت آن قائل شده است. وی که این علم را در زمره علوم طبیعی قرار می دهد، با مبانی خاص خود که بعد ها توسط جریان مشائی در عالم اسلام دنبال شد، به تبیین زوایای مبهم پیرامون نفس پرداخت. اما دو شخصیت برجسته که در تبیین اندیشه های خود تا حدودی از قید تبعیت از آراء ارسطو پیرامون مسائل مابعدالطبیعه و به خصوص نفس، رسته اند، دکارت و ملاصدرا اند که اولی در فضای غرب و دومی در عالم اسلام ظهور نمودند. دکارت با ابداع شکی معرفت شناسانه به اثبات نفس پرداخت و ملاصدرا با مطرح کردن اصولی همچون اصالت وجود، حرکت جوهری و ... آن را بررسی نمود. در این میان به نظر می رسد آنکه بیش از همه توانست به تبیین حقیقت نفس و مسائل پیرامون آن بپردازد ملاصدرا است.