جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مارکوس ویکس در کتاب فلسفه در چند دقیقه، مفهوم‌های کلیدی دنیای فلسفه را به زبان ساده برای مخاطبان توضیح می‌دهد. این کتاب به شاخه‌های مختلف فلسفه، فلسفه در عصر باستان و عصر حاضر، فلسفه کاربردی، رابطه بین فلسفه، مسیحیت، اسلام و دوران رنسانس، فلسفه غربی و شرقی و مکاتب مختلف فلسفی می‌پردازد. این اثر مطالب مختلفی دارد که از ظهور فلسفه در یونان باستان تا حال و روز امروز فلسفه را پوشش می‌دهند و سفری به دل تاریخ فلسفه، آشنایی با انواع طرز تفکرها، اندیشمندان و فیلسوفان بزرگ و ... است.

هگل هنگامی که نگارش پدیدارشناسی را شروع کرد، نقداً رویکردِ بیشتر دیالکتیکی خود را اتخاذ کرده بود، اما هنوز به این ایده که این دیالکتیک یک جنبۀ تاریخی نیز دارد نرسیده بود. هگل وقتی هنوز در مرحلۀ غیر تاریخی بود، گمان می‌کرد که کار خود را کامل کرده است. اما در این دوره با صاحب چاپخانه اختلاف‌نظر پیدا کرد و کلِ پروژه متوقف شد و هنگامی که دوباره آغاز شد، کتاب بسیار طولانی‌تر از چیزی بود که انتظار می‌رفت.

فیلسوفان، اغلب، به شهودهای روزمرۀ افراد متوسل می‌شوند، اما در طولِ قرنِ بیستم، به‌ندرت ادعاهای خود دربارۀ این شهودها را، به‌نحو تجربی بررسی کرده‌اند. رویکرد معمول این بوده است که موردی را توصیف کنند و سپس بدونِ هیچ ترس و واهمه‌ای چیزهایی شبیه به این بگویند: «در این مورد، ما مطمئناً خواهیم گفت...». به‌نظر می‌رسد که فرض این بوده است که ما می‌دانیم شهودهای افراد چیست و بنابراین، دلیلی وجود ندارد تا آن‌ها را دقیق‌تر بررسی کنیم. در سال‌های اخیر روشِ جایگزینی به‌صورتِ یک جنبش جدید تحت عنوانِ فلسفۀ تجربی ظهور کرده است. فلسفۀ تجربی بر شهودهایی تمرکز می‌کند که برای مدت‌زمانی طولانی در مرکز مطالعات فلسفی بوده‌اند، اما آن‌ها را با استفاده از روش‌های علومِ شناختی معاصر می‌سنجد، یعنی با آزمایش نظام‌مند و تحلیل آماری.

کانت تأثیرگذارترین فیلسوفِ مدرن است. عملاً همۀ جنبش‌های فلسفیِ بعد از انتهای قرنِ هجدهم خوانش، تفسیر، یا تغییری در فلسفۀ «سنجش‌گرانه»۱، «چرخشِ استعلایی» یا «انقلاب کپرنیکی» اویند. فهمِ تأثیر ماندگارِ کانت دشوار و گاهی، خصوصاً برای نامتخصصان، باورش هم سخت است. بخش عمده‌ای از تأثیر او درواقع تا حدی به‌خاطر بدفهمی‌های مختلف از اوست. کانت اگر می‌خواست می‌توانست طنازانه یا حتی زیبا بنویسد. اما او به‌خلافِ دیوید هیوم خود را اهلِ قلم نمی‌دانست و به‌خلاف رنه دکارت به‌دنبال این نبود که با نثری زیبا درکی جدید از طبیعت و علم را به عامۀ مردم بیاموزد. نثرِ او پُر است از زبانِ تخصصیِ هولناکی که او از سنتِ مدرسیِ ولفی آموخته بود، سنتی که او در بسترِ آن رشد یافت.

پیتر آدامسون معتقد است تأثیر شگرفی که ابن سینا بر تمدن غرب گذاشته است، بزرگترین تأثیرگذاری یک فیلسوف بر تمدنی بیگانه در طول تاریخ است. و برخلاف تصور رایج در میان فیلسوفان غربی، این تأثیرگذاری صرفاً به واسطۀ ترجمه و تقریر آرای ارسطو نیست. چرا که ابن سینا به شکلی خلاقانه هر جا که لازم دانسته از فلسفۀ ارسطویی عبور کرده و مسیر خود را گشوده است. در واقع، سوالات تازه‌ و راه‌حل‌‌ها و روش‌های ابداعی اوست که او را شایستۀ لقب «شیخ الرئیس» کرده است.