جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور پدیدآورندگان
>
محیطی اردکان , محمد علی (استادیار و عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 46
بررسی نسبت اندیشه اخلاقی هیر با واقع‌گرایی اخلاقی
نویسنده:
حسن محیطی اردکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
یکی از محوری‌ترین مباحث در حوزه فلسفه اخلاق، بحث واقع‌گرایی و غیرواقع‌گرایی است. واقع‌گرایی در اخلاق به این معناست که ارزش و لزوم اخلاقی واقعیت عینی دارند و جمله‌های اخلاقی واقع‌نما هستند. از سوی دیگر، ریچارد مروین هیر، یکی پرآوازه‌ترین فیلسوفان اخلاق است و نظریه وی، توصیه‌گرایی، یکی از معروف‌ترین نظریات در اخلاق هنجاری شمرده می‌شود. یکی از پرسش‌های اساسی که با تحقیق و تدقیق در مؤلفه‌های موجود در توصیه‌گرایی هیر به ذهن می‌آید آن است که: آیا توصیه‌گرایی مکتبی واقع‌گراست یا غیرواقع‌گرا؟ در این پژوهش کوشیده‏ایم به این پرسش مهم پاسخ دهیم. با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و با مقایسه توصیه‌گرایی عام هیر با واقع‌گرایی اخلاقی، این نتیجه به دست آمد که به‏‌رغم دلالت ظاهری برخی از مؤلفه‌های دیدگاه توصیه‌گرایی بر واقع‌گرا بودن آن، این دیدگاه به دلیل تأکید بر توصیه به‏‌عنوان معیار ارزش افعال اختیاری انسان، غیرواقع‌گراست. در خصوص واقع‌گرا یا غیرواقع‌گرا بودن خود هیر نیز باید یادآور شد که اگر هیر بر دیدگاه توصیه‌گرایی پایبند مانده باشد،‌ غیرواقع‌گراست،‌ ولی اگر شواهد و مدارکِ دال بر سودگرا شدن هیر صحت داشته باشد، ازآنجاکه مراد از سود، ‌سود واقعی است نه ذهنی،‌ وی واقع‌گرا شده است.
صفحات :
از صفحه 97 تا 117
مشخصات اثر
تحلیل و بررسی معیار ارزش در اخلاق ارسطویی
نویسنده:
حسن محیطی اردکان ، حسین احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع نسخه PDF
چکیده :
دیدگاه اخلاقی ارسطو همواره یکی از مهمترین و پرنفوذترین دیدگاه‌ها در فلسفه اخلاق به‌شمار می‌رود. به همین دلیل، فلاسفه اخلاق تفاسیر متعددی از دیدگاه وی را ارائه نموده‌اند که صحت و سقم این تفاسیر را تنها با مراجعه به کتب اخلاقی ارسطو می‌توان تشخیص داد. یکی از مهمترین مسائل در فلسفه اخلاق ارسطو، بحث ماهیت معیار ارزش اخلاقی است. از عبارات ارسطو، معیارهای گوناگونی برداشت شده و یا قابل برداشت است. تحلیل و بررسی جایگاه هر یک از این معیارها موضوع پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهد. در نوشتار حاضر سعی شده تا با تحلیل سخنان ارسطو، معیار ارزش اخلاقی از منظر وی استخراج شده و مورد بررسی قرار گیرد. نتایج تحقیق به تفکیک میان معیار ثبوتی و اثباتی منتهی شده است. معیار ارسطو در مقام ثبوت تشبه به خدایان، تأمل نظری و فعالیت عقلانی است و معیار وی در مقام اثبات قاعده حد وسط و توجه به فاعل اخلاقی است. مهمترین نقدها بر معیارهای مذکور نیز عبارتند از: ابهام معیار ثبوتی، ناکافی بودن معیار عقلانیت، ناسازگاری با مبانی اخلاق اسلامی، فاصله داشتن با فضایل دینی، موجه نبودن معیار حد وسط و نیز موجه نبودن معیار فاعل اخلاقی.
صفحات :
از صفحه 57 تا 77
مشخصات اثر
بايسته‌هاي اخلاقي حادثه‌نگاري
نویسنده:
محمد فولادي،حسن محيطي اردكان ،مهدي خراساني
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
حادثه‌نگاري يکي از حرفه‌هاي مهم جامعه، به‌ويژه در عرصة رسانه مي‌باشد. در هر حرفه، بايسته‌ها و نبايسته‌هايي اخلاقي وجود دارد. براي دور ماندن حادثه‌نگاري از آسيب‌هاي اخلاقي، رعايت اخلاق و توجه به بايسته‌ها و نبايسته‌هاي اخلاقي ضروري است. اين پژوهش تلاش دارد تا با روش توصيفي ـ تحليلي، بايسته‌هاي اخلاقي حرفۀ حادثه‌نگاري را با تأکيد بر آموزه‌هاي اسلامي و بر اساس مباني انديشه اخلاقي اسلام تبيين نمايد. نتايج تحقيق حاکي از اين است كه مهم‌ترين بايسته‌هاي اخلاقي در مرحله دريافت اخبار سودمندي و عبرت‌آموز بودن آن است. در مرحله تجزيه‌و‌تحليل بي‌طرفي و تجزيه‌و‌تحليل مناسب است. در مرحله انتقال حوادث نيز وفاي به عهد، تعهد در بيان حقايق، پايبندي به منافع عمومي و رازداري از جمله بايسته‌هاي اخلاق حادثه‌نگاري است.
صفحات :
از صفحه 57 تا 72
مشخصات اثر
اخلاق پژوهش با تأكيد بر علوم انساني اسلامي
نویسنده:
محمدعلي محيطي اردكان ، احمدحسين شريفي
نوع منبع :
نمایه مقاله
چکیده :
پژوهش در حوزة علوم انساني اسلامي در سال‌هاي اخير با رشد فزاينده‌اي روبرو بوده است و موافقان و مخالفان آن با بهره‌گيري از تبيين‌هاي گونا‌گون در مقام اثبات مدعاي خود برآمده‌اند. فارغ از هرگونه قضاوت دربارة نتايج به‌دست‌آمده از پژوهش‌هاي فراوانِ اين حوزة فکري، توجه به اخلاق پژوهش به صورت عام و التزام به آن در تحقيقات علوم انساني اسلامي به‌طور خاص اهميت ويژه‌اي دارد. به نظر مي‌رسد غفلت از اين نکته، برخي ديدگاه‌ها به‌ويژه ديدگاه‌هاي مخالف علوم انساني اسلامي را در تأمين واقع‌بيني و بي‌طرفي علمي با مشکل روبرو کرده است. نويسندگان مقالة پيش رو، با استفاده از روش تحليلي ـ انتقادي به واکاوي اخلاق پژوهش در حوزة علوم انساني اسلامي پرداخته، با برشمردن بايسته‌ها و نبايسته‌هاي اخلاقي اين کنش انساني به اين نتيجه دست يافته‌اند که حق‌طلبي با انگيزة الهي، اصلِ اخلاقي محوري در اين حوزه است.
مشخصات اثر
بررسی نقش عرف عقلا در وضع گزاره‌های اخلاقی (با تأکید بر دیدگاه محقق اصفهانی)
نویسنده:
حسن محیطی اردکان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
مسئله منشأ ارزش اخلاقی، یکی از مهم‌ترین مسائل در حوزه فرااخلاق است. فیلسوفان اخلاق در مواجهه با این مسئله، دیدگاه‌های مختلفی اتخاذ نموده‌اند. برخی اندیشمندان اسلامی ازجمله محقق اصفهانی، عرف عقلا را واضع گزاره‌های اخلاقی دانسته‌اند. این پژوهش درصدد است با تأکید بر دیدگاه محقق اصفهانی به بررسی انتقادی نقش عرف عقلا در وضع گزاره‌های اخلاقی بپردازد. اگرچه ایشان بر اعتباری بودن گزاره‌های اخلاقی و وضع آن توسط عرف عقلا تأکید دارد، اما معتقد است آراء عقلا براساس بقای انسان و مصالح و مفاسد نوعی صادر می‌شود و با شروطی معتبر است. معناشناسی مفاهیم اخلاقی در دیدگاه مزبور خدشه‌پذیر است. همچنین این دیدگاه بر پایه دلایل درستی بنا نشده و از توجیه نهایی ارزشمندی بقای انسان و رعایت مصالح و مفاسد عاجز است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 34
مشخصات اثر
بررسی معرفت‌شناسی اخلاق در دیدگاه فارابی
نویسنده:
حسین احمدی، حسن محیطی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
مقاله درباره فارابی
چکیده :
معرفت‌شناسی اخلاق از مبادی اخلاق، و شناخت‌گرایی و ناشناخت‌گرایی اخلاقی از دیدگاه‌های مهم معرفت‌شناسی اخلاقی است. شناخت‌گرایی اخلاقی به نظریه‌ای اطلاق می‌شود که امکان شناخت برخی احکام اخلاقی ثابت و مبتنی بر خارج را معتقد باشد. احکام اخلاقی، زمانی ثابت هستند که یا واقعیت عینی داشته و یا بر واقعیت عینی مبتنی باشند؛ به طوری که مفاهیم و گزاره‌های اخلاقی تنها بر نظر و عقیدۀ نفسانی شخص یا گروهی مبتنی نباشند. فارابی با تعیین راه‌های شناخت در زمرۀ شناخت‌گرایان اخلاقی قرار گرفته و راه‌های متعددی را برای شناخت احکام اخلاقی معرفی نموده است. فارابی به برهان‌پذیری جمله‌های اخلاقی و وجود بدیهیات اخلاقی معتقد است و نسبیت‌گرایی اخلاقی را برنمی‌تابد. به نظر می‌رسد دیدگاه فارابی در مباحث معرفت‌شناسی اخلاق به تکمله‌هایی نیاز دارد؛ مانند تبیین عقلانی برای مستقل بودن تقوا از وحی و الهام و برای بدیهی بودن گزاره‌های اخلاقی.
صفحات :
از صفحه 3 تا 24
مشخصات اثر
ارزیابی تبیین شعور همگانی موجودات بر اساس دلیل مساوقت در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمدعلی محیطی‌اردکان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
حکمت متعالیه
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
آموزه دینی شعور همگانی موجودات می­تواند سهم به‌سزایی در مسیر هدایت انسان به‌سوی کمال داشته باشد. بحث از ادراک همه موجودات به‌عنوان عامل جهت دهنده افعال انسانی، نقشی أثرگذار در سبک زندگی دارد. بیشتر فیلسوفان در طول تاریخ نتوانسته­اند شعور همگانی موجودات را به لحاظ فلسفی اثبات کنند و حتی بر اساس برخی ادله، شعور مادیات را انکار کرده­اند. حکمت متعالیه در مقام ارائه تبیینی فلسفی از این آموزه دینی گام­های ارزنده­ای برداشته است و پیروان حکمت متعالیه درصدد تبیین عقلی این مسئله بر آمد­ه­اند. نویسنده با به‌کارگیری روش توصیفی- تحلیلی و با رویکردی تطبیقی و انتقادی به بررسی دلیل مساوقت به‌عنوان مهم­ترین دلیل بر شعور همگانی موجودات در حکمت متعالیه پرداخته است. یافته­های پژوهش حاضر نشان می‌دهد دلیل مساوقت برای اثبات این مدعا کارآمد نیست. البته به اعتقاد نویسنده، می‌توان با استناد به آیات و روایاتی که به دلالت مطابقی یا التزامی بر سریان ادراک در موجودات دلالت دارند، به این نتیجه دست یافت که هر موجودی بهره­ای از علم دارد.
صفحات :
از صفحه 153 تا 186
مشخصات اثر
بررسی انتقادی تقریر عرف‌گرایانه از نظریۀ اخلاقی جان‌ رالز
نویسنده:
حسن محیطی اردکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
همواره بحث بر سر منشأ ارزش اخلاقی یکی از مهم‏ترین و چالش‌برانگیزترین مباحث در میان فیلسوفان اخلاق بوده و سبب تقسیم مکاتب اخلاقی به واقع‌گرا و غیرواقع‌گرا گشته است. عرف‌گرایی ثبوتی، یکی از اقسام غیرواقع‌گرایی است. دایره شمول عرف‌گرایی ثبوتی، تمام مکاتبی را دربردارد که عرف را به‏ عنوان منشأ ارزش اخلاقی معرفی می‌کنند. دیدگاه عدالت اجتماعی جان رالز یکی از دیدگاه‌های مهم در فلسفه اخلاق شمرده می‌شود که درباره عرف‌گرا بودن یا نبودن آن تردید وجود دارد. برخی بر واقع‌گرا بودن دیدگاه رالز تأکید دارند و عرف‌گرا بودن آن را نفی می‌کنند، ولی برخی دیگر بر غیرواقع‌ بودن دیدگاه وی از نوع عرف‌گرایی اصرار می‌ورزند. در این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی به برخی از دلالت‌های عرف‌گرایانه دیدگاه رالز اشاره شده، همچنین دیدگاه یادشده بنا بر احتمال عرف‌گرا بودن ارزیابی انتقادی شده است.
صفحات :
از صفحه 151 تا 167
مشخصات اثر
بررسی دلایل عرف‌گرایی ثبوتی در حوزه اخلاق با تأکید بر دو دلیل تفاوت‌های فرهنگی و احساسات عام بشر
نویسنده:
حسن محیطی اردکان، مجتبی مصباح
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
عرف‌گرایی ثبوتی در حوزه اخلاق، اعتقاد به این است که عرف را می‌توان به عنوان منشأ ارزش اخلاقی دانست. عرف‌گرایان ثبوتی به دو دسته قابل تقسیم هستند: دسته‌ای از ایشان بر نقش عرفِ فاقد پشتوانة واقعی در ثبوت ارزش اخلاقی تأکید می‌کنند و دسته‌ای دیگر بر نقش عرفِ واجد پشتوانة واقعی در ثبوت ارزش اخلاقی اصرار می‌ورزند. هر یک از ایشان بر مدعای خود دلایلی ارائه کرده‌اند که بررسی آنها به دلیل تأثیرات فرهنگی باورهای یادشده، ضروری به نظر می‌رسد. در این نوشتار سعی شده با تحلیل دیدگاه‌های مرتبط با دسته اول، دو دلیل از مهم‌ترین دلایل ایشان استخراج شود و بر اساس مبانی عقلی مورد نقد و بررسی قرار گیرد. بررسی دلایل عرف‌گرایان ثبوتی مورد بحث نشان می‌دهد دو دلیل «تفاوت‌های فرهنگی» و «احساسات عام بشر» با مشکلات نظری و عملی مواجه بوده، برای اثبات مدعای ایشان ناکارآمد است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 132
مشخصات اثر
بررسی محدودیت های روابط مسلمان با غیرمسلمان از منظر شهید مطهری
نویسنده:
زهرا پورروستایی اردکانی، محمدعلی محیطی اردکان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره,
چکیده :
یکی از مهم ترین دستورات اسلام در حوزه رابطه با انسان های دیگر، تعیین ضابطه برای رابطه مسلمان با غیرمسلمان است. مقاله حاضر کوشیده است تا با روش توصیفی، چگونگی رابطه مسلمان با غیرمسلمان را با استناد به آثار شهید مطهری بیان کند و به این نتیجه رسیده که مشی اسلام در تعیین ضابطه برای رابطه مسلمان با غیرمسلمان، بر اساس اعتدال و میانه روی است، به گونه ای که نه دستور کلی قطع رابطه صادر کرده و نه اجازه هرگونه رابطه ای را داده است. اسلام برای حفظ دین افراد، مصلحت مسلمانان و عزت و استقلال جامعه اسلامی، روابطی مانند ازدواج، دوستی، کمک و احسان، تعلیم و تعلم، تعامل فرهنگی، تجاری، و همزیستی با غیرمسلمانان را محدود کرده و برای حضور غیرمسلمان در قلمرو حکومت اسلامی و تصدی مناصب و پستهای حساس، سخت گیری کرده است و تسلط و ولایت غیرمسلمان بر مسلمان را به هیچ وجه نمی پذیرد.
صفحات :
از صفحه 83 تا 100
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 46