جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پاسخ سوال شيخ عبدالحسين ابن شيخ يوسف بحراني است شيخ عبد الحسين بن يوسف بحراني مساله اي را در اقسام كفار از احسائي پرسيده، و شيخ به روش خود بدان جواب گفته و در شب 15 جمادي الثاني 1218 از آن فارغ شده است. (سيد جعفر و صادق حسيني اشكوري) در پاسخ پرسش شيخ عبدالحسين فرزند شيخ يوسف بحراني [بلادي]. در مسايل كفر و ايمان و اسباب دخول جهنم كه پرسش را به چند بخش درآورده هر يك را جداگانه پاسخ گفته است. در فهرست كتب مشايخ تاريخ تاليف 15 جمادي الثاني 1212ق آورده شده و افزوده شده كه در «جوامع الكلم»، تبريز، 1276ق چاپ شده است. (احمد منزوي) رساله اي كوتاه در پاسخ سوالاتي كه «عبدالحسين بحراني» نموده و او آنها را به صورت «قال - اقول» جواب داده است. پرسشها عمدتا درباره اقسام كفار و تفصيل آنها، عقايد بر همنان هندوستان، درباره حقيقت ايمان كه كاشف از اصول آن و حقيقت كفر كه كاشف از حقيقت آن بنمايد، پرسيده شده است (طيار مراغي) آغاز كتاب: الحمدلله الذي اوضح الحق باكمل بيان و اشبه مستوي صحية. . و بعد، فيقول العبد المسكين احمد بن زين الدين الاحسايي. انه قد ارسل الي الكفو الوقادة ... الشيخ عبدالحسين بن المرحوم الشيخ يوسف البحراني مسئلة اراد بها كشف نقابها. انجام كتاب: بصحة هذا القول و الاخبار و الاعتبار. و صلي الله علي محمد و‌ آله الطاهرين. و الحمدلله رب العالمين. [الهيات تهران ص 344؛ دانشگاه تهران 16/372؛ دائرة المعارف اسلامي 1/118 و 1/186 و 6/662: احسايي؛ ذريعه 5/208 «جوابات الشيخ عبدالحسين» بلادي بحراني، همانجا، 11/124 «رسالة في الايمان و الكفر» : كه بايستي همين كتاب باشد: فهرست كتب مشايخ، 241: مشار، مؤلفين 1/345؛ طبقات 13/88-89: ‌احمد احسايي؛ اعلام، 1/64: احمد احسايي؛ دانشگاه تهران 12/2626 و 12/2627؛ مجلس سنا 1/57؛ الهيات تهران ص 344؛ كتابخانه وزيري 4/1205؛ مدرسه حجتيه ص 117؛ عمومي مراغه ص 253؛ كتابخانه ملك 5/101؛ عكسي مركز احيا ء 4/240؛ شيخ علي حيدر 1/156؛ شورا 44/218]

در پاسخ 10 پرسش سيد محمد بن ابوالفتوح كه در مشهد مي زيسته. نمايه پرسش ها در «فهرست كتب مشايخ 280» آمده است. 1. اراده پروردگار 2. معني تكليف 3-4فايده تكليف 5. تر عبادت چرا منشأ عذاب مي شود ... (احمد منزوي) آغاز كتاب: حمدله. صلاة. اما بعد، فيقول العبد المسكين احمد بن زين الدين الاحسايي، ان جناب سيدنا الاجل. . السيد محمد بن السيد ابي الفتوح من اهل مشهد الرضا ارسل الي بهذه المسايل يريد الجواب عما يرد من الاشكال ... الاولي ارادة العبد المنبعثة من العلم و الداعي. . انجام كتاب: غلبت علينا شقوتنا و كنا قوماً ضالين. الآيات. و هو ظاهر. و الحمدلله رب العالمين و صلي الله علي محمد و آله و كتب احمد بن زين الدين الاحسايي سنة سبع و عشرين بعد المأتين و الالف. [كتابخانه وزيري 4/1375؛ فهرست كتب مشايخ 280 «رساله» ؛ دائرة المعارف اسلامي 1/125]

از شیخ احمد احسایی، در پاسخ همان شیخ احمد بن صالح طوق قطیفی. با سربندهایی بگونۀ ش (1) «قال، مسئلة ...» و «اقول»، که در آن اشاره به پرسش‌هایی که بیش از این کرده می‌کند. پرسش و پاسخ‌ها شماره ندارد، ولی همان است که فهرست 16 پرسش و پاسخ آن در «فهرست مشایخ» (ص 177- 179) آمده است. آغاز: حمدله. صلاة. اما بعد، فیقول العبد المسکین... الاحسائی ان الابن الارشد الاسعد الشیخ احمد بن المرحوم الشیخ صالح بن طوق المذکور، احسن الله احواله و بلغه آماله... قد الحق المسائل المتقدمة بمسائل اخری. فقال بعد کلام طویل. انجام: مسئلة ما تفصیل السبع التی لایکون شیئ... و کتبنا جوابها فلا فائدة فی ذکره. هذا آخر المسائل الثانیة. والحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین.

از شیخ احمد احسایی در پاسخ پرسش‌های شیخ احمد فرزند شیخ صالح طوق قطیفی (د پس از 1245ق)، احسایی در چند گفتار جداگانه به پرسش این کس پاسخ داده است (نک‍ : فهرست مشایخ 231، 250، 272، 277 و 279). با سربندهای «قال سلمه‌الله ... » و «اقول» پرسش و پاسخ‌ها شماره ندارند. برای نشانی: 1. ما الوجه فی تعدد جهات المشیة، 2. ما وجه اختصاص لفظ الله و الرحمان به تعالی، 3. ما الفرق بین الاسم و الصفة، 4. ان کان المشخص للموجودات عدماً فهو فی نفسه غیر متشخص، 5. هل جزئیات النفوس حادثة بالبدن، ام سابقة علیه... آغاز: حمدله. صلاة. اما بعد، فیقول العبد المسکین... الاحسائی انه قد ارسل الی الشیخ الارشد الشیخ احمد بن صالح بن طوق القطیفی مسائل قد تعصب علی الاذهان و قد اقر بالعجز عن اکثرها العلماء الاعیان و طلب الجواب عنها و بیان غامضها. انجام: اما تری حجر الاسود و اقوالهم. لاتوخذنی بما یقولون، و اجعلنی خیراً مما یظنون، و اغفرلی ما لایعلمون، انک انت الغفور الرحیم، ستار العیوب، غفار الذنوب، و انت حسبنا و نعم الوکیل، والحمدلله. تمت الرسالة القطیفیة.

از شیخ احسایی در پاسخ همان شیخ احمد قطیفی و این یکی دربرگیرندۀ 10 پرسش و پاسخ است، نمایۀ آنها در «فهرست کتب مشایخ» (ص 231-232) آمده است: 1. چگونه ائمۀ اطهار اول ما خلق‌اند و چگونه علت موجوداتند، 5. حدوث عالم ذاتی ست یا زمانی، 10. تفسیر «و لهم فیما ما یشتهون»، پس اگر خواهش «پیامبری» کنند چه می‌شود. در انجامه تاریخ به پایان بردن 18 ذیحجۀ 1213ق/ 1799م آمده است. در «جوامع الکلم» چاپ شده: تبریز، 1273ق. آغاز: حمدله. صلاة. و بعد، فیقول العبد المسکین... الاحسائی انه قد وردت علی مسائل جلیلة بمباحث جمیلة من الشیخ الاوحد الشیخ احمد بن الشیخ صالح بن سالم بن طوق، تدل علی کثرة خبره و دقة فکره. طلب منی جوابها و کشف حجابها... انجام: والی الله ترجع الامور. و کتب مولفها العبد المسکین احمد بن زین‌الدین بن ابراهیم الاحسایی فی ثامن عشر من ذی الحجة الحرام یوم الجمعة سنه ثلث عشرة و مأتین و الف من الهجرة. و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین.

از شیخ احمد احسایی در پاسخ پرسش‌های شیخ احمد بن شیخ صالح بن طوق. یازده پرسش از مسایل گوناگون، نمایۀ آن‌ها در «فهرست کتب مشایخ 250» آمده است: 1. نیت: هل یجب فی النیة مراعاة الوجه؟ 2. معنی نیت و وجه چیست: و ما معنی الوجه؟، 3. در ادعا بر مرده: هل یکفی فی اثبات الدعوی علی المیت شاهد و یمین، 4. میقات اهل مدینه: هل محرم اهل المدینة نفس المسجد او اوادی... با سربندهای «قال سلمه الله». آغاز: حمدله. صلاة. قال العبد المسکین احمد بن زین‌الدین ااحسایی. قد ارسل الشیخ الارشد الشیخ احمد بن الشیخ صالح بن طوق القطیفی مسایل یرید جوابها فکتبت الجواب علی جهة الاستعجال و حسبنا الله و نعم الوکیل. قال سمله الله تعالی مسئلة هل یجب فی النیة مراعاة... انجام: الاعراب الذی هو تغییر اواخر الکلم و عندی الاعراب هی جزء الکلمة الصوری الذی هو الهیئه.

براي شيخ علي بن شيخ احمد پسر خودش. [كتابخانه مدرسه آخوند ص 1421؛ ]

رساله کوتاهي است درپاسخ سوالاتي درباره احوال انسان وذکر اجسام واجساد پاسخ سوالي است از احوال انسان پس از مرگ و کيفيت معاد و حشر، اين پرسش كه از يكي از علماي اعلام شده در اثر گفته هاي خود احسائي است در موضوع معاد. دراين رساله طبق مشرب خاص خود معاد جسماني را ثابت مي کند وبه رد ادله معاد روحاني مي پردازد. درشب پنجشنبه آخر جمادي الاول سال 1233 آن را به پايان رسانيده است. مؤلف در ديباچه مي گويد: پيش از اين رساله اي درباره معاد و احوال انسان و اجسام و اجساد نگاشته بودم. اكنون برخي از برادران از من خواستند آن را شرح كنم و اعتراضات بر آن را پاسخ گويم. نسخه در دست همان شرح رساله معاد اوست. در فهرست كتب مشايخ (ابراهيمي 244) از رساله در جواب بعضي اخوان در معاد جسماني ياد شده كه بايستي همين رساله باشد. (احمد منزوي) در پاسخ اعتراض راجع به جسم انسان، در آخر جمادي الاول 1232 تأليف کرده است. جوابهايي است که احسايي درپاسخ شيخ احمد بن صالح بن طوق نگاشته است. بخواهش يكي از دوستان به اعتراضهائي كه به پاسخهاي وي به برخي از مسائل گفت پاسخ و توضيح مي دهد و پاسخها درباره حقيقت معاد جسماني و بداء و اجل محتوم و اركان چهارگانه عرش است. پاسخ به اشكالاتي است در احوال انسان و معاد كه بر شيخ وارد كرده اند و شيخ به روش خود بدانها پاسخ داده و اصل اشكال را ناشي از عدم فهم صحيح كلمات خود دانسته است و در شب پنجشنبه آخر جمادي الاول 1232 تأليف آن را به پايان رسيده است. (جعفر اشكوري) رساله مختصري است درپاسخ به اعتراض يکي از علماء به کلام احسايي درباره معاد جسماني که به صورت « قال سلمه الله - اقول » سخن معترض وپاسخ احسايي مطرح شده است. تأليف اين رساله در 1233 ق به پايان رسيده است. در پاسخ خرده گيري هايي كه بر سخنان ايشان درباره اجسام و اجساد و معاد جسماني گرفته بودند. در انجامه تاريخ به پايان رسيدن شب پنجشنبه پايان ج 1/1232ق (1817م) آمده است. (احمد منزوي) السؤال ذكر في أول الرسالة: نستدعي من رئيس المشايخ و قطب الأفاضل أن يبين لنا توضيح ما اعترض علي بعض الأجوبة المنسوبة الي جنابكم عن سؤال المعاد الجسماني، فقد ذكرتم في الجواب أن للانسان جسمين و جسدين؛ و الجسد الثاني مركب من العناصر الأربعة الموجودة في عالم الطبيعة‌ المحسوسة. و في المعاد بعد الموت لاتعود الروح الي هذا البدن العنصري الطبيعي المركب ... (فاضل قائيني علي) عن الجسم و الجسد و الجسم رالهور قليائي سئل عنه الشيخ احمد الاحسائي فاجاب و فرغ من الجواب آخر جمادي الاول 1232. (عبدالعزيز طباطبائي) شرح رساله اي است كه خود احسايي پيشتر درباره معاد و احوال انسان و اجساد نوشته بود. پايان يافته در شب پنجشنبه آخر جمادي الاول 1232ق. «حكيم» رساله اي است با عناوين «مما يجب إعتقاده» در معاد كه از رسائل شيخ احمد احسائي گرد آورده شده است (سيد محمود مرعشي نجفي) مختصري است در جواب بعضي اخوان در چگونگي معاد جسماني و پاسخ به اعتراض ديگران به پاسخهاي شيخ احسايي. شيخ در رساله ديگرش با عنوان «أجوبة المسائل» كه به همين منظور تأليف كرده و در همين فهرست با شمار 21484 آمده است، قائل بدان شده كه انسان داراي دو جسم و دو جسد است و حشر انسان با جسد هور قليايي وي كه در برزخ هم همراه اوست صورت مي گيرد. مؤلف اين رساله را در پاسخ به اعتراض بعضي از علما به عقايد او درباره معاد جسماني در سال 1232هـ تأليف كرده است. (عبدالحسين حائري) اين رساله در واقع پاسخي است از مؤلف در جواب اعتراضاتي كه در خصوص گفته هاي ويدر احوال انسان و اجاسم و اجساد شده كه در شب پنج شنبه جمادي الاولي 1232 هـ نوشته شده است. (نظري، محمود) آغاز كتاب: حمدله. صلاة. فيقول العبد المسكين احمد بن زين الدين أن بعض الاخوان انهي الي اعتراضا من بعض العلماء الاعلام علي بعض كلماتي في بيان احوال الانسان و ذكر الاجسام و الاجساد فيما يتعلق بامر المعاد. . قال: نستدعي من رئيس المشايخ. . توضيح ما اعترض ... عن سئوال المعاد الجسماني. فقد ذكرتم في الجواب ان للانسان جسمين و جسدين، و الجسد الثاني مركب من العناصر الاربعة الموجودة في عالم الطبيعية. انجام كتاب: الجسد الثاني بالشيش المصفي منه فلا نعني غير هذا، فانظر هنا و انظر هناك فانك تري المعني واحداً و الله سبحانه الموفق. [مرعشي 13/310 و 37/693؛ سريزدي 1/182؛ مرعشي 2/219 و 2/235ش 620 و 5/204و 3/140و 2/235؛ فهرست سپهسالار 5/30؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامي 1/232 و 1/367 و 6/662: ‌احسائي؛ دانشگاه تهران 11/2199؛ الهيات تهران ص 350؛ مدرسه حجتيه ص 124؛ فهرست آستان قدس 17/442؛ التراث العربي 5/129؛ مرعشي 30/73 و 30/77؛ ايضاح المكنون 1/339؛ الذريعة 21/173؛ كتابخانه ملك 5/102؛ مدرسه صدر بازار 1/202؛ فهرست احسائي 35/2؛ فهرست كتب مشايخ 244؛ اعلام 1/164: ‌احمد احسايي؛ طبقات 13/88-91؛ مشار، مؤلفين 1/345؛ شيخ علي حيدر 1/385 و 2/89 و 2/286؛ تراثنا س13ش2و/3 333؛ كتابخانه ملك 5/120؛ مكتبة‌ اميرالمومنين 1/49؛ رايانه آستان قدس؛ دنا 9/765-766]