جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫چکيده : تحقيق حاضر، با رويکردي قرآني به تحليل صفات منافقين و آثار نفاق و پيامدهاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي و ديني آن مي‌پردازد. نگارنده ضمن مطالعه و تفسير اجمالي آيات نازل شده درباره منافقين و عملکردهاي منفي آنان، پژوهش خود را در پنج فصل سامان داده است. وي نخست به بررسي معناي لغوي، اصطلاحي و قرآني نفاق پرداخته و موضع قرآن کريم در مورد نفاق و منافقين و نيز موضع احاديث، علم اخلاق و تاريخ در اين مسأله را مشخص مي‌کند. در فصل دوم به تفصيل درباره آياتي که به صورت صريح از منافقين نام برده و اعمال منفورشان را بيان کرده، پرداخته و برخي آيات سوره‌هاي آل عمران، نسا، انفال، توبه، عنکبوت، احزاب، فتح، حديد، حشر، تحريم و منافقون در همين موضوع را بررسي کرده است. آن‌گاه آياتي از قرآن کريم را که به صورت تلويحي از منافقان اسم برده و بعضي رفتار و صفات آنان را بازگفته، همراه يا ديدگاه مفسران شيعه و اهل سنت درباره اين آيات را منعکس مي‌سازد. در فصل سوم مهم‌ترين صفات منافقان همچون: بيمار بودن قلب آنان، دروغ بستن بر خدا و رسولش، معصيت، افساد روي زمين، عناد و لجاجت، داشتن ولايت کفار، تزلزل در عقايد، نيرنگ با پيامبر اکرم( و مؤمنان، فتنه‌انگيزي، کسل بودن در عبادت، آزار رسول خدا( و مؤمنان، ايجاد جنگ، درگيري و اختلاف ميان صفوف مسلمانان، فسق، بخل و... همچنين اهداف مهم آنان از اعمال منافقانه‌شان وصف شده است. نگارنده در فصل چهارم به شيوه‌هاي منافقين در تحريف حقايق از منظر قرآن پرداخته و روش‌هايي مانند شايعه پراکني، انتشار افکار انحرافي، ايجاد تشکيک، اختلاف و دودستگي و مشکل براي حکومت پيامبر اکرم( و تشويق ديگران به همکاري با آنان را بررسيده و راه‌هاي مواجهه با منافقان را از منظر قرآن بيان مي‌کند. در فصل پنجم آثار مهم نفاق همچون: عقوبت دنيوي و عذاب اخروي آنان از ديدگاه آيات قرآن بررسي شده است.

‫اين پژوهش، در سه فصل شبهه‌هايي که تئودور نولدکه، مستشرق آلماني درمورد قرآن کريم و نحوه نزول و جمع آن در کتاب خويش تحت عنوان "تاريخ قرآن" ارائه کرده است، نقد و ارزيابي شده و تلاش‌هايي که وي و برخي ديگر از مستشرقين، در بي‌محتوا جلوه دادن قرآن صورت داده و نقدهايي که در زمينه وحي و نزول قرآن به صورت مخفي و آشکار انجام داده‌اند؛ تجزيه و تحليل شده است. در فصل اول، پس از شناسايي نوع موضع‌گيري تئودور نولدکه در مورد قرآن و آموزه‌هاي قرآني؛ حرکت صورت گرفته در مورد مطالعه قرآن از سوي مستشرقان و اهداف پيدا و پنهان آنان در اين زمينه مطرح گرديده است. در ادامه، پس از بحث و بررسي روش‌هاي مستشرقين در مطالعه قرآن؛ تاريخ و ترجمه‌هاي صورت گرفته از قرآن به زبان‌هاي مختلف اروپايي معرفي شده است. معرفي تئودور نولدکه و افکار او، طرح ديدگاه‌هاي دانشمندان مسلمان در مورد شخصيت علمي وي و آثار او در زمينه‌هاي تاريخ اسلام و قرآن مطالب پاياني فصل اول مي‌باشد. در فصل دوم، پس از اشاره به ديدگاه‌هاي نولدکه در مورد وحي و ماهيت آن، به مفهوم لغوي و اصطلاحي وحي، فرق وحي نبوي با غير آن، ضرورت وحي و ماهيت آن و مفهوم وحي نزد دانشمندان غرب پرداخته شده است. ديدگاه نولدکه در مورد نبوت حضرت محمد( و اعجاز قرآن، بشارت کتاب‌هاي مقدس در مورد نبوت حضرت محمد( و تأثير انديشه‌هاي پيامبر اسلام در قرآن از منظر وي و نقد آنان مباحث پاياني فصل دوم را تشکيل داده است. در فصل سوم، ابتدا ديدگاه‌هاي نولدکه در مورد ترتيب زماني نزول قرآن در مکه و مدينه و کيفيت جمع‌آوري آن مطرح و نقد گرديده و سپس آراي ساير مستشرقان، در زمينه تاريخ نزول قرآن، ترتيب قرآن فعلي، ويژگي‌هاي سوره‌هاي قرآن، روش نولدکه در بيان ترتيب نزول قرآن، مصحف امام علي( و وحدت مصاحف، بحث و نقد شده است.