جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تحقیقات و مطالعات تطبیقی امروزه در حوزة پژوهش های علمی ـ فرهنگی توجه پژوهش گران را به خود جلب کرده است. کمترین فایدة این گونه تحقیقات این است که زمینه ای را فراهم می آورند برای این که وام دهی و وام گیری داد و ستدهای آگاهانه، ناخواسته، و ناآگاهانه و تواردهای پنهان و آشکار میان دستگاه های فکری گوناگون و فرهنگ ها و تمدن های متنوع را بیان دارند. در میان آن ها در چند دهة اخیر، تطبیق اندیشه های عارفان نامدار ایرانی، خاصه مولانا جلال الدین محمد، با فلسفه های اگزیستانسیال از رواج بیشتری برخوردار شده و عنایت فزون تری را به خود جلب کرده است. این پژوهش بر آن است تا به بحث و نقد کتاب عرفان و تفکر، از تأملات عرفانی مولوی تا عناصر عرفانی در طریق تفکر هایدگر بپردازد. برایند تحقیق نشان از آن دارد که نویسنده در هفت فصل مطالب بسیار ارزنده ای در باب برخی از تفکرات عرفانی مولانا و اندیشه های فلسفی هایدگر در اختیار خواننده می گذارد. در فصل آخر با خوانش های دلخواهانه شباهت های موجود و یا بهتر است بگویم «شباهت سازی های» موجود را هم با اما و اگر و ... به دست می دهد، اما همین امر که باید حاکی از شباهت فکری این دو متفکر شرق و غرب باشد، از تفاوت های بنیادین آنان حکایت دارد که در این پژوهش بدان اشاره شده است.

به نظر می رسد که بحث درباره روشن سازی و کوشش در حل پارادوکس اقتدار و آزادی یکی از مهمترین مساله های فلسفه ادبیات کودک است. هدف این مقاله آن است که شگردهای جلوه گری مقوله های «اقتدار و آزادی» در داستان های فارسی کودک کشف و بررسی شود. این پژوهش با روش تحلیل تاملی به بررسی شش کتاب داستانی تصویری منتخب فارسی «حقیقت و مرد دانا»، «ماهی سیاه کوچولو»، «توکایی در قفس»، «خاله سوسکه با کی ازدواج کرد؟»، «افسانه سیمرغ» و «کفش های هیپا و شیپا» از مجموعه ده داستان برگزیده فارسی خواهد پرداخت. پرسش های پژوهش عبارتاند از، شگردهای کتاب داستانی تصویری فارسی در تحقق بخشیدن به مقوله های «اقتدار و آزادی» کدام اند؟ آیا نوع شگردهای یادشده و شیوه استفاده از آنها در شش اثر فارسی متفاوت است؟ همچنین کدام شگردها تقویت کننده قدرت تفکر و خلاقیت کودک است؟ نتایج نشان می دهد که شگردها و عناصر داستانی چون درونمایه پنهان، پیام با ماهیت آزادی بخشی، پی رنگ باز، زاویه دید عینی یا نمایشی، چندصدایی در متن و تصویر، شخصیت پردازی پیچیده و پویا و غیرمستقیم، غلبه تصویر بر متن و استفاده هرچه بیشتر از شگردهای تمرکز زدا در جهت تقویت قدرت تفکر، تصمیم گیری، خلاقیت و انتخاب کودک است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر بازی های رایانه ای خشن و فکری بر چگونگی پردازش اطلاعات (زمان واکنش و دقت عملکرد ) نوجوانان و همچنین مطالعه تفاوت پردازش اطلاعات آنها در زمینه اطلاعات خودکار و تلاش بر است. در یک بررسی مقطعی به روش نیمه تجربی تعداد 90 دانش آموز پسر دوم راهنمایی به صورت تصادفی در قالب گروه های آزمایش و کنترل به مدت دو ماه برای مطالعه انتخاب شدند. در گروه آزمایش دو دسته از دانش آموزان قرار داشتند. دسته ای به بازی خشن و دسته دیگر به بازی های فکری پرداختند. در گروه کنترل دانش آموزانی قرار داشتند که هیچ گونه آشنایی با بازی های رایانه ای نداشتند. ابزار اندازه گیری آزمون رایانه ای اثر استروپ بود که زمان واکنش و دقت عملکرد را در اطلاعات خودکار و تلاش بر برای هر کدام از افراد گروه آزمایش و کنترل در پیش آزمون و پس آزمون به صورت جداگانه اندازه گیری و ثبت می کرد. اطلاعات به دستامده با استفاده از آزمون t وابسته تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بازی های رایانه ای فکری در زمان واکنش اطلاعات خودکار (P=0.04) و تلاش بر (P=0.01) و دقت عملکرد اطلاعات خودکار (P=0.00) و تلاش بر (P=0.00) تاثیر معناداری دارد. در زمینه بازی های رایانه ای خشن نتایج تحقیق مبین آن است که این گونه بازی ها در زمان واکنش اطلاعات خودکار (p=0.001) و تلاش بر (P=0.002) و دقت عملکرد اطلاعات خودکار (P=0.00) تاثیر معناداری دارد، ولی در دقت عملکرد اطلاعات تلاش بر (P=0.08) تاثیر معناداری ندارد. همچنین با مشاهده عملکرد گروه کنترل در پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معناداری از لحاظ زمان واکنش و دقت عملکرد در اطلاعات خودکار و تلاش بر مشاهده نگردید. به طور کلی نتایج پژوهش حاضر حاکی از بهبود پردازش اطلاعات خودکار و تلاش بر نوجوانان در نتیجه بازی های رایانه ای فکری بود، ولی در بازی های خشن تاثیر به صورت افت و کاهش عملکرد مشاهده گردید.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش راهبردی تفکر بر پرسشگری دانش آموزان پایه پنجم دبستان است. این پژوهش به صورت آزمایشی و با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل صورت گرفت. بدین منظور از بین دانش آموزان پنجم دبستان شهر سنندج 80 نفر (40 دختر و 40 پسر) به عنوان نمونه آماری به صورت چند مرحله ای (خوشه ای+تصادفی) انتخاب شدند و پسران و دختران هر کدام به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 15 جلسه و هر جلسه یک ساعت آموزش تفکر دریافت نمودند. پرسشگری دانش آموزان هر دو گروه (آزمایش و کنترل) در دو مرحله پیش و پس از آموزش، با پرسش نامه چند بعدی MQOS بک و جی ساپ (2004) مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج بیانگر این است که آموزش تفکر تاثیر معنی داری بر افزایش پرسشگری دارد. پرسشگری می تواند توسط آموزش مستقیم تفکر در کلاس از طریق مشارکت آزمودنی ها در بحث ها و فعالیت های کلاسی و نیز رویارویی آنها با موقعیت های حیرت برانگیز و چالش زا افزایش یابد.

هیدگر در آثار خود به کرّات از پایان فلسفه سخن گفته است. در این مقاله برآنیم تا ریشه هاى گذشت از مابعدالطبیعه و پایان فلسفه را با عنایت به رهیافت تاریخى متأثر از دیلتاى و تمناى او براى رسیدن به خوانشى ناب از آموزه هاى مسیحیت نشان دهیم. از فحص در آثار او مى توان چنین استنباط کرد که فلسفه از دید او دو معنا دارد: در معناى نخست او فلسفه را مرادف با متافیزیک مى گیرد و معتقد است که تاریخ متافیزیک با غفلت از وجود و پرداختن به موجودات آغاز شده است و نیست انگارى اى که بشر غربى در دام آن گرفتار آمده، نیز چیزى جز غفلت از حقیقت وجود نیست؛ اما در معناى دوم فلسفه را مرادف تفکر قرار مى دهد و معتقد است هرچند فلسفه به معناى متافیزیک به پایان راه رسیده است، فلسفه به معناى تفکر و نسبت جدید با وجود مى تواند روزنه اى براى بشر ایجاد کند. در این مقال، بیشتر معناى نخست ادعاى هیدگر مورد بررسى قرار گرفته است تا ادعاى غامض او وضوح بیشترى یابد و در پایان، مقاله با ملاحظات انتقادى کوتاهى بر دیدگاه او پایان یافته است.

موضوع تحقیق نگارنده، در چهار بُعد خلاصه می شود: گردآوری خصوصیات و ویژگی های قلب سلیم از بررسی آیات مربوط به آن، بررسی دعاهای صحیفه از آن جهت که بازگو کننده حالات و خصوصیات قلب توسّط امام سجّادعلیه السلام است، عرضه حالات و خصوصیّات بیان شده برای قلب توسط امام علیه السلام (که از متن دعاهای آن حضرت برمی آید) آیات قلب سلیم در قرآن کریم، که این ابعاد، در غالب خصوصیات مختلف قلب سلیم، طی چهار فصل، تحقّق پذیرفته است. داوری کردن درباره عصمت امام سجّادعلیه السلام با اقامه دلیلی دیگر در این باب به عنوان ثمره مطلوب این تحقیق، به طور مستدل و در قالب قیاسی منطقی در فصل پنجم تبیین گردیده است. این پایان نامه، در یک مقدّمه و پنج فصل تنظیم شده است. در مقدّمه به معرّفی صحیفه سجادیه، اسناد دعاها، شرح ها و مستدرکات آن پرداخته شده است. نگارنده، در این قسمت، چهارده شرح، هفت مستدرک و سی طبقه را برای اسانید صحیفه نام می برد. بررسی مقصود از «قلب» و «سلامت قلب» و به طور کلّی، معرفت نفس در قرآن و صحیفه سجادیه، اوّلین موضوعی است که از آن بحث شده است. «قلب» در لغت، برگرداندن شی ء به عکس آن است و قلب به دلیل کثرت دگرگونی و زیر و رو شدن ها به این نام نامیده شده است و در اصطلاح باطن، قلب، لطیفه ربّانی و نورانی و عالم و آگاهی است که محلّ فرود آمدن انوار الهی است و انسان، به سبب آن، انسان می شود و مستعدّ امتثال احکام می گردد. صلاح و فساد بدن هم، بسته به آن است که از آن به روح نیز تعبیر می شود. لذا شناخت قلب، آن گونه که هست، بر اهل حقیقت، دشوار است. تولّای قلب سلیم در قرآن و صحیفه سجادیه، از دیگر موضوعاتی است که مورد بررسی قرار گرفته و برای تولّای قلب، اقسامی همچون: محبّت حضرت حق، مراتب حبّ حق، درجات محبّت محبوب، محبّت اولیای الهی، محبّت والدین و احسان نمودن در حقّ ایشان، برشمرده شده و به استناد قول امام سجّادعلیه السلام ، حقیقت تولّا، حبّ حضرت حقّ است. تبرّای قلب سلیم در قرآن و صحیفه سجادیه، مطلب دیگری است که در این پایان نامه بررسی شده و برای تبرّا، دو قسم (تبرّا از دشمنان خدا، و تبرّا از نفس امّاره و جلوه های آن)ذکر شده است. تبرّی مصدر تفعّل از مادّه برائت به معنای دوری، بیزاری، و مقابل تولّی است و در اصطلاح، به معنای بیزاری مؤمنان از همه دشمنان خداست. به بیان برخی، دیگر از خصوصیات قلب سلیم، همچون اطمینان به سبب ذکر خدا، خوف و رجا، تفکّر و تقوا و ایمان، از نکات به جا مانده است که به آن در فصلی پرداخته شده است. در آخرین فصل با استفاده از این نکته که صحیفه سجادیه، ترسیم کننده قلب سلیم امام سجادعلیه السلام است، عصمت ایشان از راه عقل و نقل، اثبات شده است.

اسلام اهمیت فوق العاده ای برای تربیت انسان قائل شده است. پیشوایان دینی ما در روایات فراوانی بر ضرورت و اهمیت تربیت آدمی تأکید کرده اند. این رساله به خلاصه زندگانی امام صادق(علیه السلام)، مقایسة اوضاع و شرایط عصر ایشان با عصر امام حسین(علیه السلام) و روش های تربیتی امام صادق(علیه السلام) در سه بخش پرداخته است. بخش اوّل به روش های زمینه ساز تربیت از جمله: انتخاب همسر، معاشرت، اذان و اقامه گفتن در گوش کودک، کام برداشتن، نامگذاری، عقیقه، ابراز محبت، امنیت خاطر، تحسین، بها دادن و ورزش اختصاص یافته است. بخش دوّم، روش های تربیتی از دیدگاه امام صادق(علیه السلام) از قبیل: روش تأمین مالی، گذشت، تعقل و تفکر، بشارت و انذار، کار و تلاش، موعظه و نظارت و... را مورد بررسی قرار داده است. بخش سوّم به روش های آسیب زا از منظر امام صادق(علیه السلام) اختصاص دارد. روش های آسیب زا، روش هایی هستند که اثر تربیتی بد و منفی به جای می گذارند. این روش ها عبارت اند از: نام بد، لقب های زشت، ناهماهنگی در گفتار و رفتار والدین و مربیان و تحقیر و اهانت به فرزندان.