جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود. در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام ص و حضرت زهرا س و امامان شیعه ع اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه ع، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است.

کتاب مومن الطاق در بخش اول کتاب بحثی درباره مومن الطاق و معنی آن مطرح می شود، در بخش دوم مسند مومن الطاق، در بخش دیگری معارف توحیدی مطرح می شود، در بخش دیگر کتاب معارف امامت و ولایت را می بینیم که بیان می کند، در بخش دیگری از کتاب روایات احکام فقهیه مطرح می شود و طهارت ، صلاه ، صوم و حج و... ذکر می شود. وصایای امام صادق علیه السلام بخش دیگری از کتاب حاضر می باشد، نکاتی از بعضی از سوره های قرآن هم در بخش دیگری از کتاب مطرح می شود. در بخش دیگری از کتاب مناظرات و احتجاجات مومن الطاق را بیان می دارد.

«رجال العلامة الحلی» بنا به گفته مؤلف «خلاصة الاقوال فی معرفة احوال الرجال» نام دارد که تألیف علامه حلی، جمال الدین حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی می باشد. «خلاصة الاقوال» توسط محمد باقر بن محمد حسین تبریزی به فارسی ترجمه شده است. رجال علامه حلی مرجعی بسیار معتبر برای شناختن روات شیعه است و وثاقت و ضعف راویان را خیلی واضح و بدون ابهام بیان کرده است. علامه کتاب خویش را به ابواب گوناگون تقسیم نموده و در هر باب یک نام را ذکر کرده و به دنبال آن اشتراکات آن را روشن نموده که مثلا نام «سیف» مربوط به سه نفر است... و نام سلیمان شش نفر و... علامه در بسیاری موارد نظر دیگر علمای رجال را نیز نقل کرده؛ اما در پایان نظر خودش را در تایید یا رد نظر آنان آورده است. نحوه تلفظ و نوشتن صحیح اسامی رواتی که ممکن است اشتباه خوانده شوند را تذکر داده است. در این کتاب به نوعی طبقه روات روشن شده و امامانی که هر راوی از آنها روایت نقل کرده نیز مشخص شده‌ اند.