آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از نقدهای خداناباوران بر تبیین غایت‌شناختی خداباوران از جهانِ پذیرای حیات، این است که حیات در جهان فعلی، پدیده‌ای «بسیار نادرْ» است و نسبت به ابعاد فضا۔ زمانی جهان، از مقیاس بسیار کوچکی برخوردار است و بنا‌براین، نمی‌تواند به عنوان غایت یک «طراح هوشمند» در نظر گرفته شود؛ اگر خداوند، طراح و خالق جهان است و حیات را به‌عنوان غایت و هدف خلقت مدِّ نظر داشته، چرا حیات و حیات انسانی، با این همه تأخیر نسبت به آغاز جهان و تنها در بخش بسیار ناچیزی از گسترۀ جهان، پدید آمده است؟ این اِشکال و انتقاد به صورت ضمنی و پراکنده در نوشته‌های برخی خداناباورانْ طرح شده، اما اولین‌بار از سوی نیکلاس اوِریت، صورت‌بندی شد. در این مقاله، ضمن شرح و بررسی «برهان مقیاس» اوِریت و روایت‌های مشابه مبتنی بر شواهد ابعاد حیات، با تمرکز بر روایت بازنویسی‌شدۀ تراویس دامزدی - فیلسوف خداباور کانادایی - با نام «برهان حیات دیرهنگام؛ delayed life argument»، دو ادعا را مطرح کرده و از آنها دفاع می‌کنیم: ۱) هر برهان خداناباورانهٔ مبتنی بر ابعاد حیات در جهان، می‌تواند برهانی در مقابل «برهان تنظیم ظریف» تلقی شود؛ ۲) «برهان مقیاس» از نظر کارکردْ مورد نظر خداناباوران، قابل تحویل به برهان حیاتِ دیرهنگام است. بنا‌براین، پاسخ‌های خداباوران به «برهان حیات دیرهنگام» را می‌توان در پاسخ به «برهان مقیاس» نیز ارائه کرد.

جرمی شیفر نشان داد که رویکرد کانت به مساله وجود، دست کم دو نتیجه مشکل آفرین به بار می آورد. بر مبنای مشکل نخست، که «مشکل تناقض» نام گذاری شده است، نتیجه رویکرد کانت این است که «وجود»، هم محمول واقعی باشد، هم محمول غیرواقعی. بر مبنای مشکل دوم، موسوم به «مشکل بیهوده گویی»، دیدگاه کانت منجر به این نتیجه غیرقابل قبول می شود که موضوع هیچ گزاره ای مصداق دقیقی در خارج ندارد، یا هیچ حملی، حمل واقعی نیست. مقاله با صورت بندی این دو مشکل، شروع می شود. سپس آراء ریچارد کمپل و نیکلاس اوریت، ذیل عنوان «رویکرد منطقی»، توضیح داده می شوند. این دو فیلسوف، به کمک برخی حیله های منطقی، چون لحاظ «وجود» به عنوان محمولی صرفا رابطی یا معرفی معیار تمییز بین محمول های واقعی و غیرواقعی، تلاش کرده اند راه حلی برای مشکلات پیش گفته بیابند. در این مقاله نشان داده می شود که راه حل های این دو فیلسوف، که می شود گفت از بهترین راه حل های منطقی هستند که تاکنون ارائه شده اند، رضایت بخش و مشکل گشا نیستند.