آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

فرهنگنامه مرثيه سرايی حضرت سيدالشهداء(ع) نوشته محمد محمدی ری شهری می باشد. نويسنده اين كتاب در پيش گفتار خود با تاكيد براهميت و جايگاه ويژه عزاداری و مرثيه سرايی برای حضرت سيدالشهداء (ع) و نقش سازنده فردی، فرهنگی و اجتماعی و سياسی آن براين نكته اهتمام می ورزد كه اين حركت پر بركت، مانند همه اقدامات مفيد و سودمند، بدون آفت نيست و دشمنان پيدا و ناپيدای اسلام ناب از ديرباز برای تحريف اين فرهنگ، برنامه ريزی و تلاش می كنند. آيت الله محمدی ری شهری در مقدمه اين كتاب می افزايد:‌ فرهنگنامه مرثيه سرايی حضرت سيدالشهداء(ع) ضمن ادامه راه كتاب هايی همچون "لؤلؤ مرجان " و "حماسه حسينی" اشاره به اين نكته مهم دارد كه در نظام جمهوری اسلامی برای آفت زدايی فرهنگ عاشورا نبايد به گفتن و نوشتن رهنمود بسنده كرد، بلكه بايد به گونه ای برنامه ريزی شود كه مرثيه سرايی و عزاداری به شيوه صحيح و مطلوب به صورت يك فرهنگ،‌ همگانی شود و همه ارگان های فرهنگی نظام به ويژه صدا و سيما برای آن فرهنگسازی، برنامه ريزی و تلاش كنند. در فصل يكم اين كتاب كه در ۱۱۱ صفحه و در شمارگان ۵۰۰۰ نسخه به چاپ اول خود رسيده است، اختصاص به مرثيه سرايی و عزاداری برای حضرت سيدالشهداء (ع) در سخن و سيره اهل بيت (ع) دارد كه در آن به مرثيه سرايان پيش از واقعه كربلا اشاره شده و در فصل دوم اين كتاب نيز اصلی ترين فلسفه قيام و شهادت امام حسين (ع) جهل زدايی و زمينه سازی برای حاكميت ارزشهای انسانی و اسلامی به رهبری اهل بيت (ع) عنوان و در خصوص آن به ارائه مستندات، پرداخته شده است. فصل سوم اين كتاب نيز كه بزرگترين فصل اين فرهنگ نامه است اختصاص دارد به آسيب شناسی فرهنگ عاشورا، كه در اين فصل تحريف هدف سيدالشهدا(ع)، استناد به منابع غير معتبر در مرثيه سرايی، گزارش های ذلت بار از واقعه كربلا، غلو درباره اهل بيت، دروغ در مرثيه سرايی، و بدعت در نحوه عزاداری به عنوان مهم ترين آسيب های مرثيه سرايی و عزاداری، مورد بررسی قرار گرفته است. همچنين در فصل چهارم فرهنگنامه عاشورا، توضيح داده شده كه مجالس عزاداری هدفمند دارای سه ويژگی است، اول: خدا محوری، دوم: ارائه تاريخ و تحليل صحيح از حادثه عاشورا، و سوم: تبلور عاطفه و ارادت به اهل بيت(ع) و در آخرين فصل اين فرهنگ نامه نيز كتاب شناسی تاريخ عاشورا و عزاداری، مورد بررسی قرار گرفته كه در اين فصل، منابع تاريخ عاشورا و عزاداری به چهار گروه تقسيم شده و منابع قابل استناد و غير قابل استناد كه آشنايی با آنها به شدت مورد نياز اهل منبر و مرثيه سرايان است به تفصيل، تبيين گرديده است.

در این کتاب کلامی با تکیه بر آیات قرآن و احادیث ائمه (ع) ضرورت ارسال وحی به پیامبران و ابلاغ آن بر مردم به اثبات می رسد . در مباحث این کتاب ، تاریخ وحی همزاد با تاریخ انسان معرفی شده و بر ظهور پیامبرانی در تمام اعصار و برای تمام ملت ها تاکید گردیده است . در بخشی دیگر از این نوشته از وجود پدیده مستقلی به نام جامعه و حرکت تکاملی آن بحث شده است . نویسنده مدعی است که چون انسان عامل اصلی حرکت تاریخ است و موجودی آزاد می باشد ، سیر تکاملی جامعه نیز جبری نیست . از این رو ، او عقیده به تمام پیامبران را در ردیف اعتقاد به يك جريان پیوسته تاریخی می شمارد و شناخت تاریخ آنان را به لحاظ تجربه اندوزی ، بسیار مفید و کارا ارزیابی می کند . این کتاب ، با الهام از قرآن کریم ، شامل سلسله مباحث تحلیلی درباره فلسفه وحی و نبوت و اثبات این واقعیت که « وحی » تنها راه نجات و تکامل انسان است ، می باشد . شناخت مدعیان نبوت و ویژگی های انبیاء از دیگر مسائل مطرح شده در این کتاب است .

مباحث مطرح شده در این اثر ، درباره اساسی ترین اصل از اصول عقاید اسلامی ، یعنی اصل توحید و شناخت خدا است ، بیشتر مطالب کتاب ، چندین بار توسط نویسنده آن ، تحت عنوان « درسهایی از اصول عقاید اسلامی ، تدریس و از شبکه دوم سیمای جمهوری اسلامی در ۴۷ قسمت پخش شده و سپس به همان ترتیب برای چاپ تنظیم گردیده است . در آغاز این مجموعه مطالبی درباره خداشناسی ، خودشناسی و دوستی با خدا مطرح شده سپس پنجاه ونه حکایت و روایت داستانی درباره قدرت حق ، و شناخت پروردگار فراهم آمده است . شناخت خدا از طریق حس ، آیات الهی در آفرینش حیوانات ، آیات الهی در آفرینش زمین ، آیات الهی در آفرینش گیاهان ، خورشید ، دریا ، کوه ها ، آب ، ابر ، باد و باران ، آیات الهی در آفرینش آسمان ، شناخت خدا از طریق قلب ، موانع خداشناسی و مراتب خداشناسی عناوین برخی از بخش های این اثر است . اشاره مناسب مؤلف به آیات قرآن و اختصاص دادن بخشی از هر فصل به این مهم ، از جمله اموری است که می توان در این کتاب مشاهده کرد . یکی از ویژگی های این کتاب ، بیان ساده و روان مؤلف است . این کتاب توسط انتشارات دارالحدیث ، در ۴۹۱ صفحه در سال ۱۳۹۴ منتشر شده است .

این کتاب، شامل رهنمودهای قرآن و حدیث درباره مساجد است که با ساختاری جدید، نکات مهم و آموزنده ای را ارائه می کند. فرهنگ نامه مسجد، حاوی دوازده فصل است: فضیلت مسجد، برکت های مسجد، ساختن مسجد، بزرگداشت مسجد، آبادانی معنوی مسجد، حضور زنان در مسجد، خدمت به مسجد، احکام و آداب مسجد، ویران کردن مسجد، برترین مسجدها، مسجد درون خانه و مسجدهای نکوهش شده. گفتنی است که این مجموعه، بخشی از دانش نامه قرآن و حدیث است که به دلیل اهمیت موضوع، به صورت مستقل عرضه شده است.

مقاله‌ در پی‌ تبیین‌ «اصلاحات» در گفتمان‌ امام‌ علی(ع) است‌ و پس‌ از تفکیک‌ سیاست‌ علوی‌ و اموی، به‌ تشریح‌ الگوی‌ اسلامی‌ در اصلاحات‌ فرهنگی، سیاسی، اداری‌ و اقتصادی، امنیتی‌ و قضائی‌ در گفتار و رفتار امام‌ علی‌ بن‌ابیطالب(ع) پرداخته‌ و نشان‌ داده‌ است‌ که‌ در ریزترین‌ و عینی‌ترین‌ اصلاحات‌ حکومتی‌ و اجتماعی، چگونه‌ باید به‌ پارادایم‌ اسلامی‌ چشم‌ دوخت‌.

دراین کتاب تلاش شده تا زوایای مختلف زندگانی امام حسین علیه السلام به تفصیل مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد. با توجه به حساسيت و بزرگى حادثه عاشورا، ايجاب كرد كه نسبت به آن مقطع، بررسى علمى و پژوهشی جامع انجام گيرد تا بتواند تاريخ زندگى نورانى و افتخارآميز حضرت اباعبدالله الحسين عليه السلام و بويژه حماسه كربلا را هر چه كاملتر، دقيقتر و با شيوه ‏هاى علمى به خوانندگان گرامی منتقل نمايد. کتاب حاضر تالیف آیت الله محمدی ری شهری و با همکاری جمعی از پژوهشگران در دو جلد و در 8 بخش تدوین شده است. ▫️بخش اول:مهمترین مباحث مربوط به حماسه عاشورا ▫️بخش دوم:زندگی خانوادگی امام حسین علیه السلام ▫️بخش سوم:پیشگویی درباره شهادت امام حسین علیه السلام ▫️بخش چهارم:از خروج امام حسین علیه السلام از مدینه تا ورود ایشان به کربلا ▫️بخش پنجم:از رسیدن امام حسین علیه السلام به کربلا تا شهادت ایشان ▫️بخش ششم:پس از شهادت ▫️بخش هفتم:بازتاب شهادت امام حسین علیه السلام و فرجام کسانی که در کشتن امام عیه السلام و یارانش نقش داشتند ▫️بخش هشتم:عزاداری و گریه برای امام حسین علیه السلام

آیت‌اللّه محمّدی ری‌شهری (1401-1325ش) از محدّثان و احیاگران حدیث در دوره معاصر بودند که با تأسیس مؤسّسه علمی- فرهنگی دارالحدیث، گام بلندی در تبیین و ترویج معارف اهل ‌بیت(علیهم السلام) برداشتند. تبحّر خاص، ذهن خلّاق و منظومه‌وار ایشان، در کنار ساماندهی شایسته پژوهش‌های گروهی که به آثار حدیثی فاخری انجامید، بایستگی دستیابی به شناخت مراحل و شیوه دستیابی به فهم حدیث در نگاه ایشان را دوچندان می‌کند. به نظر می‌رسد فرآیند فهم حدیث یا همان فقه‌الحدیث که دانشی با پیشینه طولانی نزد عالمان مسلمان است، در نگاه مرحوم ری‌شهری به سه بخش «مقدّمات فقه‌الحدیث»، «فقه‌الحدیث» و «دستمایه فقه‌الحدیث» قابل تقسیم است. هم بخش اول که عهده‌دار فراهم‌آوری پیش‌نیازهای فهم متن حدیث است و هم بخش دوم که عهده‌دار فهم متن و مقصود حدیث است، هر کدام شامل پنج مرحله هستند و بخش سوم نیز که عهده‌دار چگونگی و چارچوب‌های ارائه نتیجه حاصل از فقه‌الحدیث است، در بردارنده چهار مرحله می‌باشد.