آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش به منظور مطالعه و چگونگی نظرات و نگرش دانش آموزان دبیرستانی (78-1377) استان مرکزی نسبت به ارزش ها و اعتقادات مذهبی شروع شد. تا ضمن آماده سازی و تطبیق پرسشنامه سنجش نگرش مذهبی دانشجویان، بر روی گروه دانش آموزان دبیرستانی به مطالعه و نگرش مذهبی در بین جنسیت پسر و دختر، پایه های اول تا سوم، و نیز رشته های مختلف شاخه نظری دبیرستان بپردازد. نمونه مورد مطالعه 596 نفر بود که از بین جامعه آماری دانش آموزان شاعل به تحصیل دبیرستان های استان با روش نمونه گیری چند مرحله ای از بین دبیرستان های چهار منطقه آموزشی انتخاب گردیدند. نتایج این بررسی نشان داد، ضمن اینکه ابزار آماده شده و به کار رفته در پژوهش از پایایی و روایی مطلوب و قابل قبولی برخوردار است، دانش آموزان دختر نسبت به پسر، پایه های اول و دوم نسبت به پایه سوم، و رشته علوم انسانی نسبت به رشته ریاضی فیزیک از نگرش مذهبی قوی تری برخوردارند.

مقارن با تحول تکنولوژی ارتباطی در دهه های اخیر، آموزش در منزل به عنوان جایگزینی برای آموزش در مدرسه در بسیاری از کشورها گسترش یافته است. در سال های اخیر، خانواده ها به دلایل متعدد از جمله ارزش های خاص فرهنگی و مذهبی، عدم تناسب برنامه های مدرسه با نیازهای فرزندان و پایین بودن سطح آموزش در برخی مدارس به آموزش فرزندان خود در منزل رغبت بیشتری نشان داده اند. بزرگ ترین مزیت آموزش در منزل این است که می توان با توجه به ویژگی ها، علایق و توانایی های هر دانش آموز برای او برنامه ریزی نمود. مدت زمان دوره تحصیلی نیز با توجه به توانایی دانش آموزان تنظیم می شود و آنان مجبور نیستند با همکلاسی های خود همگام باشند. بدین ترتیب از آموزش لذت برده، دچار اضطراب و نگرانی نمی شوند.این روش محدودیت هایی دارد که از آن جمله می توان به محدود شدن روابط اجتماعی دانش آموزان اشاره کرد. هم چنین جایگزینی ارتباط غیر مستقیم به جای ارتباط چهره به چهره ممکن است به کاهش تجارب دانش آموزان بیانجامد. به رغم این محدودیت ها، آموزش در منزل در مواردی که بین فرهنگ و ارزش های خانواده و جامعه اختلاف زیادی وجود دارد، یا هدف های آموزشی که خانواده برای فرزندان در نظر گرفته است تفاوت چشمگیری با هدف های آموزشی مدرسه دارد و یا برای کودکان با بیماری های مزمن و معلولیت های شدید مفید به نظر می رسد. به کارگیری این روش در کنار تکنولوژی های آموزشی نظیر شرکت در کلاس های مجازی و استفاده از وسایل کمک آموزشی می تواند موثر باشد. هدف از این مطالعه بررسی آموزش در منزل به منزله یکی از روش های غیر رسمی آموزشی است که گاه می تواند جایگزین مناسبی برای آموزش های رسمی باشد. در این مطالعه جنبه های مختلف آموزش در منزل، روش های تسهیل کننده، مزایا و محدودیت های آن نقد و بررسی شده است.

مهارت حل مساله یکی از مهارت های شناختی است که انسان را در حل مسایل درونی و بیرونی خود یاری می دهد. آموزش این مهارت می تواند از بروز مسایل و مشکلات نوجوانان و بحرانی شدن تعارض های خانوادگی پیشگیری کند. حل مساله یکی از مهارت های مهم زندگی است که بسیاری از والدین و فرزندان با آن آشنا نیستند. بر این اساس برخی از متخصصان به طراحی و اجرای کارگاه های آموزش حل مساله برای والدین، کودکان و نوجوانان پرداخته اند. هدف از پژوهش حاضر ارزشیابی کارگاه هایی با عنوان تربیت نوجوان اندیشمند بوده است که در آن مهارت های حل مساله به گروهی از مادران که فرزندان آنان در آستانه دوران نوجوانی قرار دارند، آموزش داده شده است. در کارگاه تربیت نوجوان اندیشمند مهارت های درک احساسات و نظرات دیگران، درک انگیزه ها، یافتن راه حل های متعدد برای یک مساله، در نظر گرفتن عواقب و نتایج امور و برنامه ریزی متوالی با استفاده از طرح درس هایی آموزش داده شده است. گروه نمونه مطالعه حاضر شامل 96 نفر از مادران نوجوانانی هستند که در برخی مدارس غیرانتفاعی شهر تهران مشغول به تحصیل بوده اند. این مادران در پنج کارگاه آموزشی که هر کارگاه شامل 10 جلسه آموزشی دو ساعته است زیر نظر مجریان مجرب آموزش دیده اند. این پژوهش از نوع شبه تجربی با طرح پیش آزمون ـ پس -آزمون بدون گروه گواه است. داده های این پژوهش با استفاده از اجرای پرسشنامه ارزیابی خانواده گردآوری شده است. با استفاده از این ابزار کارکرد خانواده در سه عامل ارتباط، پاسخدهی عاطفی و مشارکت عاطفی در قبل و بعد از اجرای کارگاه مقایسه شده است. یافته ها بیانگر تأثیر این کارگاه ها بر بهبود عملکرد آزمودنی ها در عامل مشارکت عاطفی است. در خاتمه، بحث و نتیجه گیری، کاربرد یافته های تحقیق، محدودیت ها و هم چنین پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده ارایه شده است.

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر آموزش مدیریت خشم بر ارتباط مادران با فرزندان کم توان ذهنی و دیرآموز صورت گرفته است. روش تحقیق شبه تجربی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری شامل مادرانی است که فرزندان آنان در دو مدرسه غیرانتفاعی ویژه دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر و دیرآموز به تحصیل اشتغال دارند.نمونه آماری شامل 46 مادر بوده که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و پس از همگن شدن بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی در دو گروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری، مقیاس محقق ساخته ارزیابی خشم و پرسشنامه ارتباط والد ـ کودک است. گروه آزمایشی در هفت جلسه آموزش مدیریت خشم مبتنی بر رویکرد شناختی ـ رفتاری شرکت کردند. یافته های تحقیق با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصله نشان داد که کاربرد تکنیک های مدیریت خشم به کاهش خشم مادران و بهبود ارتباط آن ها با فرزندان منجر می شود.

آموزش جنسی یکی از موضوع های مهم در حوزه تربیت است و در چگونگی شکل گیری شخصیت انسان نقش مهمی داشته، بر افکار، عواطف و رفتارهای انسانی تاثیرگذار است. با وجود اهمیت این موضوع،‌ به ویژه در کشور ما، برنامه های آموزشی مدون و مناسبی در این زمینه وجود ندارد و اغلب نوجوانان آگاهی های جنسی را از منابع نامناسب و با روش های نادرست کسب کرده،‌ اطلاعات کافی درباره این موضوع ندارند در کشورهای غربی نیز با وجود آموزش های جنسی متنوع به نظر می رسد که هنوز، بسیاری از نوجوانان فاقد آگاهی های لازم در این زمینه اند.هدف مقاله حاضر بررسی اهداف، اصول، محتوا، شیوه ها و فواید آموزش های مناسب جنسی در فرهنگ اسلام و تحقیقات روان شناختی است. در این مقاله، با بررسی متون اسلامی و پیشینه مطالعات روان شناختی،‌ اهمیت و ضرورت آموزش های جنسی، روش ها و منابع مناسب آن و پیشگیری از انحرافات جنسی بررسی و در پایان، به نتیجه گیری درباره آموزش های جنسی پرداخته شده است.

فرزندپروری، به شیوه غالب بر تربیت فرزندان از سوی والدین اشاره دارد و بر چگونگی رشد و تکوین شخصیت کودکان تاثیر به سزایی دارد. در کشورهای غرب تحقیقات گسترده ای در مورد سبک های فرزندپروری و پیامدهای آن صورت گرفته است و بر آن اساس چهار سبک فرزندپروری مطرح شده است. فرزندپروری مقتدرانه، فرزندپروری مستبدانه، فرزندپروری سهل گیرانه و فرزندپروری مسامحه کارانه. این طبقه بندی بر پاسخ دهی و تقاضاهای والدین مبتنی است. در متون و احادیث اسلامی نیز به شیوه تربیت فرزندان از دیدگاه معصومین (ع) اشاره شده است. از دیدگاه اسلامی مسوولیت اصلی فرزندپروری، به عهده پدر و مادر است. آنها باید برای آموزش و تربیت فرزند، بهترین شیوه ها را به کار گیرند. هر یک از سبک های فرزندپروری با بروز و نگهداری رفتارها و ویژگی های خاصی در فرزندان رابطه نشان داده اند؛ برای مثال عزت نفس بالا، پیشرفت تحصیلی و کفایت های اجتماعی از جمله متغیرهایی است که با فرزندپروری مقتدرانه رابطه دارد. همچنین مشکلات رفتاری، افسردگی و سایر مشکلات روان شناختی با فرزندپروری مسامحه کارانه مرتبط اند. با توجه به اینکه پژوهش های مربوط به فرزندپروری غالبا در کشورهای غربی صورت گرفته اند و با توجه به اهمیت فرزندپروری و تاثیرپذیری آن از مسایل فرهنگی، مطالعه حاضر با هدف بررسی تطبیقی سبک های فرزندپروری در کشورهای غربی و از دیدگاه دانشمندان اسلامی صورت گرفته است. به این منظور سبک های فرزندپروری و تاثیر آن بر رابطه والدین و فرزندان و بروز مشکلات رفتاری، شناختی و روان شناختی توصیف و تبیین شده است.

الگوی پژوهش در روان شناسی مذهب از الگوی عمومی پژوهش علمی، یعنی داده یابی و داده پردازی، تبعیت می کند. در این گونه تحقیقات از روش های متعددی از جمله تحقیق آزمایشی، مشاهده، خود گزارشی و پرسشنامه ای، میدانی، روشهای فرافکن و غیره استفاده می شود. بیشترین حجم مطالعات انجام شده در اندازه گیری نگرش مذهبی به روش پرسشنامه اختصاص دارد. به طوری که براساس آن مقیاس های متعدد نظرسنجی ساخته شده است. از آن جمله می توان به مقیاس های ترستون، لایکرت، گاتمن، آلپورت، فالکنر و دیونگ اشاره کرد. روش تحلیل عاملی از زمره روش های معتبر برای بررسی ساختار ابزارهای روانی از جمله پرسشنامه های نگرش سنج است که در این مقاله به آنها پرداخته شده است.

پژوهش‌های طولی در حوزه دینداری، که با روش‌های کمّی صورت گرفته، نشان می‌دهد که در دهه اخیر سطح دینداری در جامعه روند کاهشی داشته است. این یافته‌ها تلویحات چندی دارد که یکی از آنها ضرورت مداخله قوی برای رشد و توسعه دینداری است. پژوهش حاضر برای پاسخ به نیاز کنونی به ‌منظور ساخت بسته آموزشی مهارت‌های زندگی در بستر ارزش‌های دینی جهت استفاده در محیط دانشجویی و تسهیل فرآیند تقویت دینداری در دانشجویان انجام گرفته است. روش: در راستای تحقق هدف فوق، با استفاده از الگوی جهانی بهداشت و منابع اسلامی، برنامه‌ای 10 جلسه‌ای تدوین شده و اثربخشی آن در گروه نمونه‌ای پانزده‌نفری از دانشجویان دانشگاه تهران بررسی شده است. در جمع‌آوری داده‌ها، از دو ابزار مقیاس کوتاه دینداری برای جمعیت دانشجویی (خدایاری‌فرد و همکاران، 1392) و مقیاس مثبت‌نگری (خدایاری‌فرد و همکاران، 1391) استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری با طرح اندازه‌گیری‌های مکرر نشان داد که نیم‌رخ دینداری گروه در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون تفاوت آماری معناداری داشته و اندازه اثر آن متوسط است؛ همچنین، بررسی اثر بین‌آزمودنی نشان داد که دو مؤلفه باور و عواطف دینی به‌ طور معناداری افزایش یافته، ولی رفتار دینی تغییر نکرده است. از سوی دیگر، نتایج حاکی از آن بود که نمودار مثبت‌نگری گروه در بین دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون تفاوت آماری معناداری داشته و اندازه اثر آن بالا است. نتیجه: بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که امکان افزایش برخی از مؤلفه‌های دینداری با استفاده از برنامه حاضر وجود دارد ولی برای مهیاکردن امکان اعتلای «رفتار دینی» به‌ طور خاص، باید تغییراتی در برنامه ایجاد شود.