آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

اصطلاح «ده‌دوازده» در متون حدیثی، با عنوان روشی در معامله شناخته می‌شود. این اصطلاح به دلیل فاصله زمانی و ناآگاهی مترجم از ابعاد گفتمان متن، اغلب بدون هیچ تغییر یا توضیحی در متون ترجمه وارد شده و این عدم توجه باعث ایجاد گسست گفتمانی و انتساب دو حکم مغایر به این روش معامله شده است. برخی از ابزارهای گفتمان فرکلاف مانند نظام نقش‌گرای هلیدی می‌تواند در تحلیل و شناخت حکم این روش معامله موثر باشد؛ اما از آنجایی‌که امروزه گفتمان متن در متون دینی برای ما ناشناخته است، ابزارهای دیگری نیز چون شناسایی دال مرکزی، استخراج پیش‌انگاره، مطالعه همزمانی پویا، بررسی همنشین و جانشین‌های متن نیز در این پژوهش استفاده شده است. در نتیجه، با بررسی این موارد به نظر می‌رسد که ائمه اطهار: با تغییر گفتمان این اصطلاح به تغییر کاربرد آن اقدام کرده و آن را از معامله و بیعی فاسد به پیش‌معامله‌ای بدون اشکال مبدل ساخته‌اند.

هدف از نزول قرآن کریم، هدایت،‌ تعالی و تکامل انسان است. بنابراین، تمام آیات قرآن، حتّی اشارات علمی گذرادر راستای رسیدن به همین هدف است. از جمله مطالب علمی قرآن و روایات، با هدف توجّه دادن به نشانه‌های توحید و معاد، اشاره به عوامل دخیل در باروری و تولیدمثل جنسی یا همان سلول‌های جنسی نر و ماده است. در این جستار، که از نوع توصیفی ـ تحلیلی است و به روش مطالعة کتابخانه‌ای سامان یافته، جویای نظر قرآن در باب عوامل باروری و پیدایش جنین یا سلول‌های جنسی نر و ماده هستیم. در پی مطالعه و بررسی دسته‌ای از آیات، این نتیجه به‌دست آمد که لفظ «ماء» به طور مطلق و یا با بیان ویژگی خاص، لفظ «منی» و مشتقّات آن و لفظ «سلاله» ناظر بر سلول‌های جنسی (اسپرم و تخمک) بوده، ولی واژة «نطفه»، مطلقاً در برخی آیات ناظر بر سلول‌های جنسی است و در برخی دیگر، بر تخمک لقاح‌یافته (سلول تخم) دلالت دارد. کاربرد این واژه در قرآن با بیان ویژگی خاص، در مواردی مؤیّد سلول جنسی نر و در موارد دیگر، بیانگر سلول تخم حاصل از لقاح اسپرم و تخمک می‌باشد. همچنین، از برخی آیات، نکات دقیق علمی مربوط به گامت‌ها قابل استنباط است.

چکیدهیکی از قوانین قطعی و غیر قابل انکار در طبیعت، قانون وراثت است که موضوع دانش ژنتیک می‌باشد. ژنتیک، علم نوپایی است که کمتر از 200 سال قدمت داشته و دانشمندان این علم در سال‌های اخیر با به کارگیری ابزار و رایانه‌های پیشرفته در مجهزترین آزمایشگاه‌ها توانسته‌اند اطلاعات کامل‌تری از نحوه وراثت صفات، نقش ژن‌ها و ساختار ژنوم انسان به دست آورند؛ اما قرآن و معصومین (ع) در بیش از 1400 سال پیش مبانی و مفاهیم بنیادی ژنتیک رابه زبانی ساده و با استفاده از تعابیر قابل فهم، بیان فرمودند و البته بخش قابل توجهی از دقایق علمی این دسته آیات و روایات، قرن‌ها از نظر مفسران و اندیشمندان به دور ماند تا این که در قرن اخیر با پیشرفت علم، درک آن‌ها ملموس‌تر شد؛ بنابراین حقایقی را که بشر پس از سالیان متمادی با تحمل زحمات و صرف وقت فراوان بدان رسید، قرن‌ها پیش در قرآن کریمو متون روایی معصومین (ع) درج شده بود و اکنون نیز نکته‌های ژنتیکی متعددی در کلام الهی و معصومین (ع) وجود دارد که در آینده با پیشرفت علم تفسیر و نیز پیشرفت‌های علمی و رفع ابهام از زوایای مختلف این علم، آشکار خواهد شد. در این پژوهش، نهایت سعی بر آن بوده تا آیات و روایاتی که صراحتا و یا تلویحا اشاره به نکته‌ای ژنتیکی دارند با چینشی منطقی، دسته بندی گردد و پس از مطالعه تفاسیر و تحلیل دیدگاه‌ها و با بهره گیری از دستاوردهای قطعی دانش ژنتیک، نتیجه حاصل شود؛ بر این اساس، مطالب در پنج فصل به شرح زیر تدوین و نگارش شده است: کلیات، تولید مثل، وراثت، بهسازی نسل و کاربردهای ژنتیک و این نتیجه حاصل شد که آیات و روایاتی اشاره به سلول‌های جنسی دارند و دسته‌ای دیگر موید لقاح سلول‌های جنسی بوده و آیات و احادیثی دلالت بر انتقال خصوصیات والدین به فرزندانشان دارند؛ همچنین اسلام دستورالعمل‌های فراوانی به منظور بهسازی نسل ارائه داده و بر رعایت آن‌ها تاکید فرموده است. در زمینه کاربردهای ژنتیک، نکته صریحی در ارتباط با آزمایش‌ها و مشاوره ژنتیک به دست نیامد ولی رهنمون‌های اخلاقی ارزشمندی در آموزه‌های اسلامی وجود دارد که لازم است در حوزه‌های مذکور به کار گرفته شود؛ در بحث مهندسی ژنتیک که از امور مستحدثه است، به نظر می‌رسد که فی نفسه جایز بوده و اسلام مخالفتی با اصل آن ندارد. واژگان کلیدی: قرآن، حدیث، دانش ژنتیک، وراثت، نسل

در قرآن کریم آیاتی در مورد واژه میزان و مشتقات آن به طور مکرر آمده است. میزان به هر وسیله یا معیاری که برای سنجش به کار می‌رود گفته می‌شود. این واژه هم در بعد حسی یا مادی و هم در بعد معنوی یا متافیزیکی به کار رفته است. طبق تصور بسیاری میزان فقط شامل ترازو و سنجش اجرام نمی‌باشد بلکه بر اساس سخنان ائمه اطهار (ع) و مفسران، میزان معنوی شامل عدل، شریعت و دین، اهل بیت (ع)، انبیاء و اوصیاء علیهم السلام، امام علی (ع)، حضرت محمد (ص)، مجازات و عقل است و میزان حسی هم همان ترازوی معمول که در معاملات و داد و ستد رواج دارد می‌باشد. هدف این پایان نامه پرداختن به آثار و پیامدهای باور یا عدم باور به میزان است و با توجه به اهمیت و تکرار این مساله در قرآن کریم سعی شده است به مصادیق مختلف میزان که هر کدام در نوع خود از اهمیت بسیاری برخوردار هستند پرداخته شود که می‌تواند برای انسان و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند اثرات تربیتی مفیدی داشته باشند هم چنان که عدم توجه به آنها پیامدهای مخربی بر زندگی فرد و به تبع آن بر اجتماع پیرامون او می‌تواند در پی داشته باشند که این آثار و پیامدها منحصر به زندگی اخروی نیست بلکه زندگی دنیوی افراد را هم تحت تاثیر خود قرار می‌دهند.

دست یابی سریع و آسان به دست آوردهای معرفت دینی چزو آرزوهایی است که هماره پژوهشگران حقیقت جو در پی تحقق آن بوده اند. اما این آرزو هنگامی برآورده می شود که بتوان همه داشته های معارف و فرهنگ دینی را به گونه ای نظام مند سامان داد و ارتباط معنایی و منطقی میان آنها برقرار نمود. تهیه اصطلاح نامه علوم قرآنی نیز کوششی است برای همین منظور تا بتوان بر اساس آن، مدیریت شبکه ای تحقیق را در قرآن پژوهشی طراحی کرد.

این رساله با ایده‌ی شناخت و بررسی ضوابط و محدوده‌ی لعن در قرآن و کتب اربعه شیعه به رشته تحریر درآمد. محقق با در نظر داشتن اهمیت بحث لعن، در فصل اول به تبیین مسئله و اهداف تحقیق، مفهوم شناسی واژگان و ذکر آراء برخی فقها در خصوص احکام پنجگانه لعن پرداخت. با توجه به لزوم تعیین مصادیق لاعن و ملعون در راستای اهداف پژوهش، فصل دوم بصورت کامل به این مسئله اختصاص یافت و با یک تقسیم بندی نسبتا دقیق همه‌ی گروه ها و افراد ذکر شده در قرآن و کتب اربعه شیعه مورد بررسی قرار گرفتند. در ادامه‌ی کار، محقق به اصلی‌ترین مسئله رساله یعنی استخراج و بررسی ضوابط و محدوده های لعن پرداخته است؛ به همین منظور با دقت در آیات و روایاتی که محل بحث بودند، محدوده‌ی کاربرد لعن را در سه قلمروِ دین، اقتصاد و اجتماع وسعت می‌دهد. وی با توجه به نص صریح قرآن و روایات، اقدام به استخراج ضوابط کرده و ظلم را به عنوان زیربنائی‌ترین ضابطه ای که فرد را مشمول لعن می‌کند به مخاطبین معرفی می‌نماید. از مهمترین ضوابطی که در زیر گروه ظلم قرار گرفته‌اند می‌توان به کفر، شرک، نفاق و دشمنی با پیامبر عظیم الشأن اسلام و اهل بیت (علیهم السلام) اشاره کرد.پژوهشگر در فصل پایانی آثار و پیامدهای کاربرد لعن را خصوص افراد و جامعه اسلامی مورد توجه قرار داده و آنها را به دو حوزه‌ی هدایت و حکومت دینی تحلیل و بررسی کرده است.

-

وجود تفاوت‌های فردی در بین افراد بشر، واضح و انکار‌ناپذیر است. بسیاری از این تفاوت‌ها ناشی از عوامل ژنتیکی یا محیطی است؛ در این مقاله به تفاوت‌های فردی ناشی از عوامل ژنتیکی از منظر قرآن و روایات اهل بیت (ع) پرداخته شده است. در این تحقیق که با روش توصیفی - تحلیلی سامان یافته، پس از استخراج و دسته‌بندی آیات و روایات در قالب تفاوت‌های فردی، تفاوت‌ها و شباهت‌های ژنتیکی، شبهات و حکمت‌های تفاوت‌های فردی، این نتیجه به‌دست آمد که اسلام بر اصل توارث صفات صحه گذاشته و آن را امضا کرده است؛ همچنین اسلام مسئلۀ تفاوت‌های فردی را پذیرفته است و این تفاوت‌ها لازمۀ زندگی اجتماعی بشر و در دو بعد جسمی و اخلاقی قابل مطالعه‌اند. نکتۀ مهم آنکه از منظر اسلام، یکی از علل مهم وجود تفاوت‌ بین انسان‌ها، عوامل ژنتیکی است که با وجود جبری بودن، از منظر آموزه‌های اسلامی برخلاف حکمت الهی نیستند.

اسلوب و روشهای «گفت‌وگو» در بسیاری از آیات قرآن در قالب داستان و خطاب به پیامبران برای مردم ذکر می‌گردد و از آنجا که مهم‌ترین پُل ارتباطی بین انسان‌ها برای بیان افکار یکدیگر «گفت‌وگو» می‌باشد و خداوند خود اوّلین و بهترین معلّم انسان‌هاست، به همین دلیل، در قرآن کریم نمونه‌های متنوّعی از گفت‌وگو را برای هدایت انسانها بیان فرموده است. نمونه‌ای از این داستان‌ها، گفت‌وگوهای خدا با پیامبران می‌باشد که در نمونه‌های متنوّع و موضوعات مختلفی بیان شده است. در این مقاله، در ابتدا به تعریف «گفت‌وگو» و اصطلاحات مشابه آن و سپس به بررسی انواع گفت‌وگوهای توحیدی خداوند با پیامبران خود و روش‌های آن پرداخته شده است.

آیه به شیء نمایان و قابل مشاهده اطلاق می‌گردد که با ظهور خود و به نسبت علم و ادراک انسان، برای او حامل پیام و نشانی برای مقصدی مشخّص می‌باشد و توجّه انسان را به سویی خاص جهت می‌دهد و معطوف می‌نماید. خداوند متعال آیات آفاقی و انفُسی را به فرد نشان می‌دهد و در نتیجة آن تجلّی، می تواند فهمی برای فرد اتّفاق بیفتد که منجر به درک حقّانیّت آیات می‌شود. از بین حواس، مشاهده و رؤیت از اهمیّت خاصّی برخوردار است. برای بهره بردن از آیات الهی نیز می‌توان از مُدِل‌های مختلف مشاهده استفاده کرد. در این مقاله، ضمن بررسی مفهومی آیه و مشاهده و بیان اهمیّت آن دو، به مُدِل های مختلف مشاهده از جمله؛ نگاه به موضوعات و آیات طبیعی با مشاهدة ارتباط آنها با انسان، وسعت دادن مشاهدات آیات طبیعی به قصد و انگیزة ابراز توحید خالص (لا إله إلا الله)، ارتباط برقرار کردن با پدیده‌های طبیعی، با شعور دانستن آنها و درس گرفتن از نحوة رفتار آنها در برابر مدبّر یگانه، مشاهدة اشیاء از جهت وابستگی آنها به پروردگار، مشاهده با جهت فهم حکمت و عاقبتی در موضوع، مشاهدة کُل به جز برای کشف روابط جدید و مورد نیاز، پرداخته خواهد شد.