آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

مباحث اصلی پایان نامه حاضر در دو بخش تدوین شده است : در بخش اول با عنوان ارتباط شب قدر بانزول قرآن این نظریات بررسی شده است: قرآن دارای دو نزول دفعی و تدریجی بوده است ؛ منظور از انزال قرآن آغاز نزول قرآن در ماه رمضان و شب قدر است ؛هر سال در شب قدر قسمتی از قرآن نازل می شده است ؛مراد آیه «شهر رمضان الذی انزل فیه» نزول قرآن درشأن ماه رمضان است ؛ قسمت اعظم قرآن در ماههای رمضان نازل شده است. بخش دوم درباره ویژگیهای شب قدر است و این موضوعات را در بر دارد :

مطالب اصلی این پژوهش در دو بخش تنظیم و تدوین شده است: در بخش اول، ابتدا رابطه ایمان و عمل و نقش آن در تحقق ایمان بررسی شده است و سپس با توجه به آیات قرآن و روایات معصومین(ع) و آرا و دیدگاههای مفسّرین اهمیت عمل نیکو در کمال آدمی، تعلق اجر و پاداش بی منّت و دائمی خداوند به مؤمنان دارای عمل صالح و بی خبری خطاکاران از حقایق اعمال خویش، اهمیت عمل در جزای روز قیامت و مباحث دیگر بیان شده است و در بخش دوم، نخست درباره رابطه عمل و جزا این موضوعات بررسی شده است: بررسی ماهیت نامه اعمال، نامه اعمال در روایات اسلامی، تجسم اعمال به صورت جزا و پاداش و رسیدن به سعادت و شقاوت ابدی; سپس به بیان جزا و پاداش پرداخته شده و از این موضوعات سخن رفته است: جزا و پاداش دنیاخواهان، پاداش و کیفر اخروی نتیجه کامل و مستقیم اعمال انسان، عالم برزخ و جزای اعمال در آن، بهشت ثمره و میراث اعمال نیک انسان در دنیا، ذکر اوصاف بهشتیان و نعمتهای بهشتیان، ماهیت دوزخ و اوصاف دوزخیان و عذابهای جسمانی و روحانی و تفاوت پاداش و عقوبت اخروی و دنیوی.

این پایان نامه در سه بخش نوشته شده است: بخش اول، مفهوم و اهمیت یقین، مراحل یقین، انواع یقین،رابطه یقین با علم، ایمان، جهل و حقیقت، یقین دراعتقادات، ضرورت کسب یقین در شهادت و ... آثاریقین. بخش دوم، مفهوم و ارزش عمل، اقسام عمل،رابطه عمل با علم و ایمان و احباط و تکفیر در اعمال.بخش سوم، رابطه یقین و عمل؛ نقش یقین در عمل،معرفت و تجربه دینی در کسب یقین، شرایط و راههای وصول به یقین و موانع وصول به یقین.

نگارنده بر این باور که اساس ارتباط آدمی با زندگی، شناخت است و شناخت، دستاورد تفکّر و تدبّر است وی تفکّر و تدبّر را در وجود آدمی با استفاده از آیات قرآن و روایات معصومان علیهم السلام و با استفاده از نظر مفسّران و علمای برگزیده، مورد بررسی قرار داده است و در این زمینه، ابتدا آیات قرآن مجید را درباره تفکّر و تدبّر، سپس کلام معصومان را در این زمینه، و بعد از آن، ارتباط بین تفکّر و تدبّر را در قرآن و احادیث معصومان، و نیز نظر مفسّران و علمای بزرگ را در مورد آیات و احادیث تفکّر و تدبر، و در آخر، آثار و نتایج بد روحی جهل (نقطه مقابل علم) در وجود آدمی را بررسی کرده است. هدف نگارنده در دو نکته خلاصه می شود: 1 . ردّ نظریه و طرز تفکّرگرای محض که هیچ محدودیتی برای آن قائل نیستند و می خواهند تمام نیازهای جامعه بشر را توسط تفکّر و تعقّل تأمین نمایند که به «عقلیون» معروف اند؛ 2 . ردّ نظریه گروهی که در مقابل گروه یاد شده هستند و هرگونه دخالتی را در مسائل اساسی جامعه بشر برای عقل، ممنوع می دانند که به «ظاهریه» یا «اهل حدیث» مشهورند. این پایان نامه از پنج فصل تشکیل شده است: فصل اوّل، درباره تاریخچه مطالعاتی بحث است. در تاریخچه، منابع و تألیفاتی مهمّی که به بحث درباره این موضوع پرداخته اند، به طور خلاصه معرّفی شده است. این فصل، دارای بخش هایی است. در «بیان مسئله»، علّت تألیف پایان نامه شرح داده است. در «فرضیات تحقیق»، پرسش های تحقیقاتی ای که باید مورد بررسی قرار گیرند، آمده است. در «اهداف مطالعاتی»، درباره موضوع گزینش شده، مطالبی آمده است. در «حدود مطالعاتی»، مواردی که این جستار، آنها را مورد شناسایی قرار می دهد تا هنگام تجزیه و تحلیل مطالب، به بررسی جایگاه خاص تحقیق، پرداخته شود، آمده است. همچنین واژه های کلیدی ای که در طی بحث مطرح می شوند، تعریف شده است. در فصل دوم، نگارنده به عنوان «مرور متون مطالعاتی»، بعضی از تألیفات درباره موضوع بحث را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده و نکات ضعف و قوّت آنها را بیان نموده است. نگارنده در فصل سوم، به بررسی رهیافت، طرح، فن و روش تحقیق پرداخته و آن گاه، رهیافت گذشته ای و طرح تحقیق را مبنای کار قرار داده، و از طرح تکمیلی توصیفی و موردی استفاده نموده است. فن تحقیق کتاب خانه ای و طرح تحلیلی پایان نامه، نظری و مبتنی بر روش استنباطی است. در فصل چهارم، به تجزیه و تحلیل داده های تحقیق پرداخته شده که چند بحث کلّی و هر کدام با چند عنوان در این فصل، مطرح گردیده است. نگارنده، در فصل پنجم، به چگونگی استنتاج و نیز این که چگونه بر مبنای رهیافت و فن تحقیق به بررسی پرداخته و به نتیجه رسیده است ، اشاراتی دارد. سپس، نتایج تحقیق را بیان می کند و بعد، مشکلات موجود در سر راه تحقیق و پیشنهادهایی برای محقّقان بعدی مطرح می نماید. در پایان نیز با عنوان «کتاب نامه»، فهرست منابعی که در تحقیق مورد استفاده قرار گرفته اند، می آورد.

چون موضوع پایان نامه تاثیر رد و اجازه در عقد فضولی و تطور بحث است . ابتدا ماهیت عقد و تعریف لغوی و اصطلاحی آن بررسی ، و شرایط اساسی صحت آن ذکر و انواع عقد مورد بحث قرار خواهد گرفت سپس وارد بحث عقد فضولی شده و تعریف لغوی و اصطلاحی فضول آورده میشود. آنگاه تعریفی جامع از عقد فضولی ذکر میگردد. پس از آن مستندات عقد فضولی که عبارت است از دلایل قرآنی و دلایلی از سنت که قائلین به صحت عقد فضولی به آن استناد کرده اند ذکر میشود و مفصلا بحث بعمل می آید. قائلین به بطلان عقد فضولی هم دلایلی برای اعتقاد خود ذکر کرده اند که بطور مفصل مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت گروهی هم قائل به تفضیل شده که اگر عقد فضولی به مصلحت مالک باشد و منهی عنه نباشد با اجازه قابل تنفیذ است پس از آن اجازه و مفهوم لغوی و اصطلاحی آن آورده شده و فرق آن با اذن و تاثیرش در عقد فضولی بررسی و اثر رد هم به همین ترتیب بیان میگردد قول به کاشفیت و یا ناقلیت اجازه هم بحثی مفصل را میطلبد که انجام میشود و سپس سرایت فضولی در عقود دیگر و اینکه آیا میتواند فضولی در عقودی چون نکاح و وصیت و وقف و غیره جریان یابد یا خیر؟ و آیا با اجازه نافذ میگردد یا اجازه در آنها تاثیری ندارد، توضیح داده خواهد شد تطور بحث فضولی در ادوار گذشته تاکنون آورده شده و کل بحث مورد استنتاج قرار خواهد گرفت

جایگاه و حجیت عقل همواره از مباحث خطیر در امر اجتهاد و استنباط احکام شرعی محسوب گشته، و بحثهای دامنه داری را در علوم مختلف اسلامی اعم از فقه و کلام به خود اختصاص داده است، از این رو نگاه به کارکردهای عقل همواره منشاء اختلافات گسترده ای بوده است، مسئله ی حسن و قبح عقلی در کلام عدلیه و اشاعره و بحث ملازمه حکم عقل و شرع در اصول فقه اسلامی بستری است که بسیاری از این مسائل در آن انباشته شده است، جدای از کارکرد منبعی که برای عقل قابل تصور است، عقل، ابزاری در خدمت دیگر ادله برای استنباط حکم شرعی تلقی می شود که جز با فعالیت آن، هیچ یک از مبادی دست یابی به حکم شرعی به نتیجه منجر نخواهند شد؛ تفاوت رویکرد به دلیل عقل در فقه شیعه و اهل سنت و پنداشتن آن به عنوان منبعی مستقل که در کنار کتاب و سنت به حکم شرعی رهنمون گردد، ناشی از اختلاف کلامی آنان در بحث عقلی و ذاتی بودن حسن و قبح های شرع و تبعیت احکام از مصالح و مفاسد نفس الامری است، هرچند تنقیح مناط و تناسب حکم و موضوع که در تعامل میان نص و عقل بدست می آیند از زمره ی دلیل عقل در معنای مستقلات عقلیه شمرده نمی شوند، لیکن بهره گیری از آنان در ذیل استلزامات و علاقات، خود نیازمند اعتقاد به ضابطه مند پنداشتن شریعت است، لذا منکرین حسن و قبح عقلی و مخالفین ملازمه حکم عقل و شرع نمی بایست راهی به بهره گیری از این ادله بیابند، اما این فرضیه به جهت استفاده ی فقه اهل سنت از استقراء و حکم نمودن بر اساس عادت شارع، و نیز بهره گیری مخالفین شیعی ملازمه اعم از اخباری و اصولی از تنقیح مناط، به اثبات نرسیده، لذا تناسب حکم و موضوع در فقه شیعه و مباحث مناسبت و برخی مسالک علت در فقه اهل سنت و کاکرد عقل در آن ها، در عین وجود تشابه، متفاوت است، همچنین است کارکرد عقل در تنقیح مناط شیعی با مفاهیم مشابهی از مسالک علت در ذیل قیاس اهل سنت، لازم به ذکر است عمده ی این تفاوت از تلاش برای ابداع جامع و نیز استنباط ظنی در فقه اهل سنت و تأکید بر قید یقینی و اطمینانی و مساوی نمودن مورد معلوم با مسکوت در فقه شیعه نشأت می گیرد.

تحقیق حاضر در نظر دارد مساله ابراآ را که یکی از مسائل مهم فقهی است مورد بررسی قرار داده و احکام و آثار آن را باتوجه به کتب فقهی و حقوقی بیان نماید. و دیدگاه فقهای متقدم و متاخر و حقوقدانان را ارائه کند و برای نیل به این هدف به اکثر منابع فقهی ، حقوقی و منابع موجود دراین زمینه مراجعه شده است این تحقیق در ۵ فصل تهیه و تنظیم شده است . فصل اول - کلیات تحقیق را در برمیگیرد فصل دوم - حاوی مطالبی پیرامون ماهیت ، ارکان ، اقسام ابراآ و همچنین شرایط تحقق ابراآ و مواردی از این قبیل است فصل سوم - مقایسه ابراآ با اعمال حقوقی دیگر مانند هبه ، ایفاآ دین ، اعراض و.. را در برمیگیرد و در فصل چهارم - که شاید مهمترین فصل تحقیق نیز باشد احکام ابراآ را در عقود و ایقاعات مختلف مورد بررسی قرار داده و در فصل پنجم - مشابهات ابراآ ارائه گردیده است

هدف پژوهش حاضر بررسی مفهوم عدالت در انتخابات، از منظر فقه‌ سیاسی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که به استناد احکام فقهی و قانونی، لزوم شرط عدالت برای انتخابات، بر دو رکن اصلی مطرح است: الف. کاندیداها و داوطلبان؛ ب. ناظران و مجریان (مجلس خبرگان، شورای ‌نگهبان و قوای مجریه و مقننه). مفهوم عدالت، در امین و امانت‌دار بودن ناظران و مجریان در حفظ آرای مردم است؛ که بیانگر عدالت ‌فعلی آنان در امانت‌داری است. کاربرد و تأثیر عدالت در احکام فقه‌ سیاسی انتخابات موجب خواهد شد، چالش‌ها و تنش‌هایی انتخاباتی را که قبل و پس از برگزاری انتخابات رخ می‌دهد، پیشگیری و رفع نمود. افزون بر آن، با انتخاب اصلح از نخبگان و کارشناسان در امور مختلف جامعه، منجر می‌شود، تأثیر آن- به معنای واقعی کلمه- در عدالت اقتصادی، حقوقی، سیاسی و به طور کلی در همه‌ زمینه‌ها بروز و ظهور داشته ‌باشد و جامعه‌ اسلامی را به سوی رشد و تعالی پیش برد. از سوی ‌دیگر، با حضور حداکثری مردم، مهر تأییدی بر نظام جمهوری‌ اسلامی باشد و به دنبال آن، امنیت و آرامش را به ارمغان آورد.

پیامبر اعظم (ص) در قرآن کریم به صورت‌های مختلفی مورد خطاب قرار گرفته که از جمله آنها می توان به دو خطاب "یا ایها النبی" و "یا ایها الرسول" اشاره کرد. مفسران در اینکه مراد از این دو خطاب چیست، اختلاف نظر دارند و پنج نظر درباره آن ارائه کرده‌اند. براساس اصل عدم ترادف، مسلم است که خدای متعال از ذکر این دو خطاب، معنای خاصی را مورد نظر داشته و معنایی که برای هر خطاب در نظر است با خطاب دیگر متفاوت است. در این مقاله با مطالعه‌ روشمند و بررسی تطبیقی تفسیر دو مفسر از مفسران فریقین از این دو خطاب و نقد فنی آنها، روشن شده که هرگاه در قرآن کریم رسول خدا (ص) با عنوان ﴿یا أَیُّهَا النَّبِیُّ﴾ مورد خطاب قرار گرفته،"اشراف و برتری علمی" آن حضرت (ص) که وابسته به وحی است، مورد توجه بوده و هر جا خطاب به صورت ﴿یا ایها الرسول﴾ آمده، "حیثیت تبلیغی" آن حضرت مورد نظر بوده است.