آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

روایت زمان، یکی از مباحث مهم در علم روایت ­شناسی است. ژرار ژنت بزرگترین نظریه­پرداز مبحث زمان در روایت، جامع­ترین بحث را در این خصوص مطرح کرده است. وی مسیر گردش داستان از زمان تقویمی به زمان روایی را در سه مقوله «نظم»، «تداوم» و «بسامد» بررسی کرده است. پژوهش حاضر درصدد است تا به شیوه توصیفی ـ تحلیلی مؤلفه­های زمان روایی را در داستان زکریا (ع) در قرآن بررسی کند و چگونگی کاربرد عنصر زمان در این داستان را تبیین نماید. نتایج پژوهش نشان می­دهد که در مؤلفه نظم، پیشواززمانی و بازگشت­زمانی در داستان زکریا (ع) بسیار به ­کار رفته­اند؛ اما پیشواززمانی نسبت به بازگشت­زمانی، بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است و در درجه اول قرار دارد. در مؤلفه تداوم نیز، گفتگو، خلاصه و حذف در داستان نمود بیشتری دارد و بسامد غالب در داستان، از نوع مکرّر است.

معنای واژه موالی به کار رفته در آیه (مریم/5) و آنچه حضرت یحیی (ع) بنا بود از پدر خود به ارث ببرد، در آثار تفسیری محل مناقشه بوده و این در حالی است که در باره ریشه لغوی آن توضیحاتی داده نشده است. در این پژوهش، پرسش اصلی در باره ریشه لغوی این واژه و نیز ریشه‌های فرهنگی جایگاه زکریاست که آیه یاد شده از آن سخن آورده است. همچنین در این مقاله، به دنبال آن هستیم که درک مناسبی از واژه و کلیت آیه داشته باشیم، به گونه‌ای که ربط معنایی کافی به مضمون سیاق داشته باشد و انسجام معنایی آیات آغازین سوره مریم را بیشتر تأمین کند. از نظر روش‌شناسی، در این مقاله از یک سو مطالعه تطبیقی سامی برای روشن شدن معنای کلیدواژه موالی استفاده می‌شود و از سوی دیگر کلیت معنای آیه برپایه مطالعه تطبیقی متون ادیان، مشخصاً مقایسه میان مضامین قرآن کریم با عهد جدید و اطلاعات مرتبط در منابع دینی یهود مورد بررسی قرار می‌گیرد. بر اساس پایه این اصطلاح، واژه گعزی (حبشی) مَوَاعَل به معنای "(وظایف) روزانه" است که در تحریر حبشی از انجیل لوقا به کار رفته است و به "فرقه‌های احبار" در سنت یهودی اشاره دارد. لایه دوم معنایی، یک ریشه یمنی- حبشی به معنای "راهنمایی کردن" است که به لایه اولیه معنایی سرایت کرده و این ترکیب، در حبشه پیش از اسلام شکل گرفته است. بنابراین، واژه قرآنی موالی در آیه مورد بحث، اصطلاحی مربوط به فرهنگ اهل کتاب پیش از اسلام است و از اصلی حبشی برخاسته است.