آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

رامین جهانبگلو (زادهٔ ۱۳۳۵ در تهران) فیلسوف ایرانی و ساکن تورنتو کانادا است. جهانبگلو فارغ‌التحصیل دکترا فلسفه از دانشگاه سوربن فرانسه بوده و در حال حاضر در دانشگاه تورنتو، علوم سیاسی تدریس می‌کند.

هویت به معنای چیستی و کیستی است. به عبارت دیگر پرسش از چیستی و کیستی فردی و جمعی پرسش از هویت فردی و جمعی است. به راستی افراد و اجتماعات چه گونه خود را می شناسند و به دیگران می شناسانند؟ در این فرایند چه زمینه ها و عواملی مؤثرند؟ آیا تصویری که افراد و اجتماعات از خود و دیگران دارند، با واقعیت های موجود در مورد آنها مطابقت دارد؟ در این رابطه نقش صاحبان اندیشه و خرد چیست؟ آیا آنها در هویت سازی با معرفی افراد و اجتماعات به خود و دیگران نقشی دارند؟ آیا تصویری که آنها از افراد و اجتماعات و ویژگی های هویتی آنان به دست می دهند به پایندگی، رشد و ارتقای اجتماعات انجامیده یا سبب انحطاط و افول آنها شده است؟ در این میان وضعیت هویت ایرانی چه گونه است؟ ایرانیان هویت جمعی خود را چه گونه به تصویر می کشند؟ نقش روشنفکران یا صاحبان اندیشه و خرد ایرانی در ارایه ی این تصویر چه بوده است؟ روشنفکران ایرانی در هویت سازی ملی ایرانیان نقش خادم داشته اند یا خائن؟ وضعیت کنونی روشنفکری و نسبت آن با هویت سازی جمعی چه گونه است؟ اینها همه پرسش هایی هستند که پاسخ به آنها می تواند زوایایی از هویت جمعی ما و چگونگی ساخته شدن آن و نقشی را که روشنفکران در آن داشته اند، روشن سازد. فصلنامه ی مطالعات ملی، به دلیل اهمیت موضوع، چنین مباحثی را در سلسله نشست ها و میزگردهایی مورد بحث و بررسی قرار داده است. موضوع میزگرد “بررسی نقش روشنفکران ایرانی در هویت ملی ایرانیان” است.

هانا آرنت جالب‌ترین و بحث‌انگیزترین متفکر سیاسی قرن بیستم است. در میان متفکران قرن بیستم کمتر متفکری چون آرنت مفاهیم سنتی فلسفه سیاسی را مورد تحقیق و بررسی و نقد قرار داده است. ولی با این وجود آرنت را به سختی می‌توان عضوی از مکتب فکری خاصی دانست و یا حتی برچسب سیاسی چون لیبرال، مارکسیست، محافظه‌کار و یا آنارشیست به او زد. از این جهت خواننده با خواندن آثار آرنت قادر به تعیین خط سیاسی خاصی در مورد او نمی‌شود. جالب اینجاست که آرنت در برخی از نوشته‌های خود از دموکراسی شورایی دفاع می‌کند و در برخی دیگر به اندیشمندان محافظه‌کاری چوی ادموند برک ارجاع می‌دهد. به همین منوال گاه به دستاوردهای مدرنیته توجه می‌کند و گاه به عنوان یکی از منتقدان مدرنیته در کنار متفکران پسامدرن قرار می‌گیرد. ولی به هر عنوان آرنت متفکری است که در تمامی نوشته‌ها، سخنرانی‌ها و گفتگوهایش به دو مفهوم سیاست و فلسفه توجه دارد و لحظه به لحظه زندگی خودر را در جهت فهم و درک این دو قلمرو قرار می دهد.