آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

هدف پژوهش حاضر تبیین اندیشه سکولاریستی نهضت آزادی در مواجهه با گفتمان انقلاب اسلامی با تأکید بر اندیشه مهندس مهدی بازرگان بود. در این راستا، مؤلفه‌های سکولاریسم در اندیشه بازرگان شامل ملی­گرایی، مخالفت با اصل ولایت ­فقیه، تفسیر دین براساس لیبرالیسم، مخالفت با تشکیل حکومت دینی، مخالفت با اجرای احکام دینی بررسی شد. همچنین اسلام ناب محمدی و مواجهه اندیشه نهضت آزادی با گفتمان انقلاب اسلامی از دیگر مباحث مورد بحث در این پژوهش بوده‌اند. یافته­های تحقیق حاکی از آن است کهبر اساس روش تحلیل گفتمان، «ملی­گرایی با نگرش حداقلی به دین» دال مرکزی نهضت آزادی و اساس مفصل­بندی سایر مفاهیم این اندیشه محسوب شده و این نگرش حداقلی، در حیطه سیاست منجر به سکولاریسم می­شود. ماهیت نگرش نهضت آزادی با گفتمان انقلاب اسلامی در تضاد قرار دارد؛ چرا که در گفتمان انقلاب اسلامی، اسلام ناب با نگرش حداکثری به دین، دال مرکزی گفتمان انقلاب اسلامی را تشکیل می‌دهد و سایر دال­ها توسط این نگرش مفصل­بندی می­شود. بنابراین نوع مواجهه این دو اندیشه کاملا در تضاد یکدیگر ارزیابی می­شود.

مجلد دهم از مجموعه آثار "مهدی بازرگان" شامل دو مبحث "بررسی نظریه‌ی اریک فروم" و "عملی بودن مارکسیسم" است که در بخش اول ، علاوه بر معرفی اریک فروم دیدگاه مارکسیستی وی بررسی می‌شود. ضمن آن که نگارنده با تکیه بر تعالیم اسلامی و آموزه‌های قرآنی و پاره‌ای مباحث علمی، تفکر مارکسیستی را به نقد می‌کشد. بخش دوم کتاب، نیز نقدی است مبنی بر آن که آیا اندیشه‌ی مارکسیسم علمی است و بر بنیان‌های علمی استوار است یا خیر که بر این اساس، این مباحث مطرح می‌شود: منطق جدل یا دیالکتیک هگل، جهان‌بینی مادی جدلی یا ماتریالیسم دیالکتیک، انسان مسلکی مادی یا اومانیسم مارکس، بررسی اقتصاد تاریخ (دوران‌های پنجگانه، و شرایط تعیین‌کننده‌ی اصلی)، سرمایه و کار در اقتصاد مارکس، سیر نهایی یا کمونیسم جهانی، و واقعیت مارکسیسم.