آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: جان سرل (1932-) یکی از مشهورترین فیلسوفان زنده آمریکایی است. او شاگرد جی. ال. آستین در آکسفورد در دهه 1950 بود و در حال حاضر استاد میلز فلسفه ذهن و زبان در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی است. در سال 1995 جان سرل «ساخت واقعیت اجتماعی» را منتشر کرد، متنی که نه تنها وعده افشای پس‌زمینه نهادی که سخنرانی در آن صورت می‌گیرد را می‌دهد، بلکه آغازگر «فلسفه جامعه» جدید است. از آن زمان به بعد، «ساخت واقعیت اجتماعی» در معرض انبوهی از انتقادات قرار گرفت. در حالی که بسیاری از طرفداران سرل این احساس را دارند که متن نشان دهنده یک پیشرفت مهم است، او بارها و بارها منتقدان را به درک نادرست ادعاهایش متهم کرده است. علیرغم شفافیت و وضوح مشخصه سرل، در مورد اهمیت پیشنهادهای او سردرگمی در میان فیلسوفان و جامعه شناسان وجود دارد. این کتاب برخی از نکات برجسته این گفت و گو را دنبال می کند و از توضیحات خود سرل برای ارائه راه جدیدی برای درک متن استفاده می کند. به طور خاص، جاشوا راست به مکس وبر نگاه می کند که سرل یک تیپ ایده آل را بیان کرده است. این کتاب با قرار دادن «ساخت واقعیت اجتماعی» زیر چتر یکی از بنیان‌گذاران جامعه‌شناسی، نه تنها متن سرل را برای خوانندگان علوم اجتماعی قابل دسترس‌تر می‌کند، بلکه ماکس وبر را به عنوان متفکری شایسته بازنگری فلسفی معرفی می‌کند. علاوه بر این، توصیف مجدد ادعاهای سرل بر حسب نوع ایده آل به تسهیل مقایسه بین سرل و سایر نظریه پردازان اجتماعی مانند تالکوت پارسونز کمک می کند.

از زمان وقوع چرخش زبانى در فلسفه غرب، زبان به يكى از موضوعات محورى در مطالعات و پژوهش هاى فلسفى بدل شد. ديدگاهى كه زبان را صرفا ابزارى براى بيان مقصود مى دانست، جاى خود را به ديدگاهى داد كه بر اساس آن، زبان نه صرفا ابزارى براى انتقال انديشه، بلكه قوام بخش خود انديشه، يعنى فهم ما از واقعيت ها، و بلكه قوام بخش هستى واقعيت هاست. جامعه به عنوان يكى از مهم ترين موضوعات ارتباط ميان زبان و جهان، همواره در ميان فيلسوفان مطرح بوده و هستى آن وابسته و متقوم به زبان دانسته شده است؛ اما آنچه كمتر انجام شده، تحليل دقيق نقش زبان در شكل گيرى جامعه و چگونگى تقوم واقعيت هاى اجتماعى به زبان از منظر فلسفى است. جان سرل، فيلسوف تحليلى ذهن و زبان معاصر، برجسته ترين و يا دست كم يكى از برجسته ترين فيلسوفانى است كه به اين مطلب مهم پرداخته است. در آثار سرل دست كم دو تقرير براى اين مطلب مى توان يافت. هدف اصلى مقاله حاضر، تبيين و بررسى اين دو تقرير است.

مناظره پیش رو در رابطه با نقش زبان در فلسفه است. رویکردی که در تاریخ فلسفه به چرخش زبانی معروف است مورد بررسی قرار می‌گیرد. آیا زبان می‌تواند ما را به واقعیت نزدیک کند؟ آیا چرخش زبانی موفق بوده است؟ آیا فلسفه باید بر زبان تمرکز کند یا این مسیر اشتباه بوده است؟ در این مناظره، جان سرل فیلسوف ذهن و زبان و استاد دانشگاه بارکلی، مایکل پاتر، استاد منطق دانشگاه کمبریج و هیلاری لاوسن فیلسوف ضدرئالیست به مناظره می‌پردازند. این مناظره را زهیر باقری نوع پرست به فارسی ترجمه کرده است؛

" راز آگاهی" این از دیرباز یکی از اساسی ترین مسائل فلسفه بوده است، و جان سرل می نویسد که اکنون «مهم ترین مشکل در علوم زیستی» است: آگاهی چیست؟ آیا آگاهی درونی من از خودم چیزی جدا از بدنم است؟ جان سرل در آنچه که به عنوان مجموعه ای از مقالات در نیویورک ریویو آو بوکز آغاز شد، مواضع دانشمندان و فیلسوفان مشهوری مانند فرانسیس کریک، جرالد ادلمن، راجر پنروز، دانیل دنت، دیوید چالمرز، و اسرائیل روزنفیلد را در مورد آگاهی ارزیابی می کند. . او این ادعا را به چالش می کشد که ذهن مانند یک کامپیوتر کار می کند و عملکردهای مغز را می توان با برنامه های کامپیوتری بازتولید کرد. او با چشم تیزبینی برای سردرگمی و تناقض، اشاره می‌کند که کدام راه‌های تحقیقات کنونی به احتمال زیاد به بررسی بیولوژیکی چگونگی ایجاد حالت‌های هوشیار توسط مغز می‌رسد. تنها زمانی که بفهمیم مغز چگونه کار می کند، معمای آگاهی را حل خواهیم کرد، و تنها در این صورت است که شروع به درک موضوعاتی از هوش مصنوعی گرفته تا ماهیت ما به عنوان انسان خواهیم کرد.

" راز آگاهی" این از دیرباز یکی از اساسی ترین مسائل فلسفه بوده است، و جان سرل می نویسد که اکنون «مهم ترین مشکل در علوم زیستی» است: آگاهی چیست؟ آیا آگاهی درونی من از خودم چیزی جدا از بدنم است؟ جان سرل در آنچه که به عنوان مجموعه ای از مقالات در نیویورک ریویو آو بوکز آغاز شد، مواضع دانشمندان و فیلسوفان مشهوری مانند فرانسیس کریک، جرالد ادلمن، راجر پنروز، دانیل دنت، دیوید چالمرز، و اسرائیل روزنفیلد را در مورد آگاهی ارزیابی می کند. . او این ادعا را به چالش می کشد که ذهن مانند یک کامپیوتر کار می کند و عملکردهای مغز را می توان با برنامه های کامپیوتری بازتولید کرد. او با چشم تیزبینی برای سردرگمی و تناقض، اشاره می‌کند که کدام راه‌های تحقیقات کنونی به احتمال زیاد به بررسی بیولوژیکی چگونگی ایجاد حالت‌های هوشیار توسط مغز می‌رسد. تنها زمانی که بفهمیم مغز چگونه کار می کند، معمای آگاهی را حل خواهیم کرد، و تنها در این صورت است که شروع به درک موضوعاتی از هوش مصنوعی گرفته تا ماهیت ما به عنوان انسان خواهیم کرد.

این اثر، پژوهشی در قلمرو و فلسفه‌ی زبان است که نویسنده می‌کوشد با طرح نظریه‌هایی، پرسش‌های بحث آغازین کتاب به قلم مترجم، حاوی اطلاعاتی درباره‌ی زبان و فلسفه، فلسفه‌ی تحلیلی، فلسفه‌ی زبان، نظریه‌ی افعال گفتاری، و دیدگاه "جان راجرز سرل" درباره‌ی افعال گفتاری است که پس از آن مباحث اصلی کتاب آغاز می‌شود و آن تشریح نظریه‌ی افعال گفتاری است. بدین‌ترتیب، نویسنده در بخش نخست درباره‌ی روش‌ها و قلمرو، هم‌چنین عبارات، معنا و افعال گفتاری بحث می‌کند. سپس ساختار افعال مضمون در سخن را تشریح نموده پس از آن، از "حکایت" به مثابه‌ی فعل گفتاری یاد می‌کند. وی در ادامه، توصیف فعل مضمون در سخن را با عرضه‌ی تحلیلی از فعل قضیه‌ای حمل، تکمیل می‌نماید. موضوع بخش دوم کتاب نیز بحثی گسترده درباره‌ی بعضی از کاربردهای نظریه‌ی افعال گفتاری است. بنابر آن‌چه گذشت، نویسنده به طور عام بحث فلسفه‌ی زبان را بحث و بررسی کرده است. فلسفه‌ی زبان، شاخه‌ای از فلسفه‌ است که جنبه‌های عام و کلی زبان، به وسیله‌ی آن توصیف و تبیین می‌شود؛ یعنی مسائلی در آن مطرح می‌شود که اختصاص به زبان خاصی ندارد، بلکه در هر زبانی صادق است. مساله‌ی معنا، حکایت، حمل، صدق، ضرورت و مانند آن در شمار مسائل فلسفه‌ی زبان‌اند.

دعا و نیایش یکی از والاترین معارفی دینی است که نقش پُراهمیتی در تربیت معنوی و شکوفایی روح آدمی دارد. انسان با دعا، نیازمندی، فقر و نهایت بندگی، خود را در مقابل خدا اظهار می‌‌کند. ادعیه پیامبران در قرآن کریم ازجمله گفتمان‌هایی است که در حوزه پراگماتیک و کاربری زبان از تأثیرگذاری، انسجام و ساختار هدفمندی برخوردار است و معانی کاربردشناختی پیچیده‌ای را محقق می‌سازد. پژوهش حاضر می‌کوشد با روش توصیفی‌تحلیلی و با تکیه بر نظریه کنش‌‌گفتار سرل، چگونگی کاربری زبان در این ادعیه و کارکرد کنش‌های موجود در آنها را بررسی کند. از دستاوردهای پژوهش این است که زبان کاربری‌شده در آیات، زبان پراگماتیکی است؛ به این معنا که کلمات و جملات صرفاً جنبه تولیدی و توصیفی ندارند؛ بلکه به دنبال اجرای کنش و تغییر جهان خارج، به سود کاربر آنهاست. ادعیه پیامبران در قرآن براساس الگوی جان سرل، بر سه کنش استوارند که بر حسب بسامد عبارت‌اند از ترغیبی که عموماً با اسلوب امری به شکل کنش غیرمستقیم، با نیروی در گفته التماس، رخصت کاربری شده است؛ در این کنش، شاخصه قدرت و سلطه نقش اساسی در اجرای کنش دارد. کنش اظهاری که کاربری آن در هر دو نوع کنش‌گفتار مستقیم و غیرمستقیم و نیروی در گفته آن اقرار و تبیین است. کنش عاطفی که غالباً به شکل کنش‌‌گفتار مستقیم کاربری شده است و نیروی در گفته ندامت و پیشمانی را شامل می‌شود. از این سه کنش پر کاربرد در ادعیه، ترغیبی و اظهاری جنبه مصلحت‌خواهی عمومی و عاطفی جنبه شخصی و تخلیه روانی دعاکننده را دارد.

صنعت التفات به‌معنای تغییر شخص دستوری کلام از متکلم، مخاطب یا غایب به دیگری در یک جمله یا جمله‌های پیاپی با هدف بررسی انسجام در قرآن کریم است. نظریهٔ کنش‌گفتاری نیز یکی از مباحث مهم کاربردشناسی زبان است که گویندگان به آن بر این باورند که در قالب سخن‌گفتن، فعل‌های بسیاری چون توصیف، اِخبار، امر، نهی، دعا، آرزو و... انجام می‌شود. نگاه به متن چون کنش به کارشناسان متون مذهبی این امکان را می‌دهد که ماهیت دینی این متون را به شکل نظام‌مند‌تری تغییر دهند. یکی از تئوری‌پردازان این حوزه جان سرل است که کنش‌گفتاری را به گونه‌های اظهاری، ترغیبی، عاطفی، تعهدی و اعلامی تقسیم می‌کند. در پژوهش حاضر، درون‌مایه و بافت موقعیتی متن آیات التفات در قرآن کریم بر پایهٔ نظریهٔ کنش‌گفتاری سرل، به‌مثابهٔ تحلیل گفتمان زبانی، با روش توصیفی‌تحلیلی بررسی شده و مؤلفه‌ها و گونه‌های آن مشخص شده است. یافته‌های پژوهش نشان از آن دارد که در میزان کاربست گونه‌های پنج‌گانهٔ سرل در آیات التفات قرآن کریم، کنش اظهاری بیشترین فراوانی و کنش تعهدی کمترین فراوانی را دارد. در کنش اظهاری، افعالی چون توصیف، تأکید، گزارش، نقدکردن و اعطا به کار رفته است؛ در کنش ترغیبی، پیشنهاددادن، شرط، توضیح‌خواستن، پرسش اعتراض‌آمیز و...؛ در کنش تعهدی، تعهددادن، تعهدگرفتن و سوگندخوردن؛ در کنش عاطفی، تمجید و شکرگزاری، تهدید، آرزوداشتن و...؛ در کنش اعلامی نیز پایان کار و حکم‌دادن به کار رفته است.