آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

این کتاب به یکی از نظریات روان‌شناسانه در باب «خاستگاه دین» می‌پردازد عموم دیدگاه‌های اندیشمندان در باب خاستگاه دین را می‌توان در دیدگاه‌های جامعه‌شناسانه کسانی چون: آگوست کانت، دورکیم و مارکس دیدگاه‌های روان‌شناسانه فروید و یونگ و دیدگاه‌های پدیدارشناسانه کسان چون: رودلف اتو و میرچا الیاده جست‌و‌جو کرد. (مقدمه) زیگموند فروید در ریشه‌یابی و تبیین خصلت‌ها، منشأ و نحوه سلوک آدمیان برای تمایلات جنسی اهمیتی بیش از اندازه قائل است و پدیده‌های مختلف اجتماعی، ادبی هنری و ... را از طریق ارجاع به تمایلات سرکوب شده فرد در دوران کودکی تحلیل می‌کند. وی به دین نیز از همین زاویه می‌نگرد. در این کتاب نویسنده در سه فصل اول به بررسی یکی از نظریه‌های معروف فروید در این باب می‌پردازد. و در فصل‌های پاینی به نقدهای عام که همه نظریه‌های او را در بر می‌گیرد، می‌پردازد.

نظریه روان کاوی فروید، یکی از نظریات مهم در قرن نوزدهم بوده که تأثیر شگرفی در تربیت داشته است. این نظریه از منظر روش، بر روش تجربه گرایی در غرب تکیه دارد و از منظر ماهوی، با مکتب مادی گرای اومانیسم هم سان است. نظریه پیش گفته دو رکن اساسی دارد؛ یکی ساختهای سه گانه ذهنی و دیگری حالات سه گانه‌ روانی. به باور فروید، از میان ساخت های سه گانه ذهنی، نهاد برترین و بنیادی ترین ساخت است و منبع انرژی های غریزی جنسی به شمار می آید. وی ناخودآگاه را عامل اساسی در تربیت معرفی می کند. نظریه فروید از منظر معارف دینی به ویژه نهج البلاغه، در هر دو رکن پیش گفته، مخدوش است: نخست، روش تجربه گرایی انحصارگرا، روشی درست در شناخت انسان نیست. دوم، اومانیسم مکتبی انحرافی در شناخت انسان است که به ابعاد مترقی انسان توجهی ندارد. سوم، انسان دارای ساختهای سه گانه ذهنی نیست و صرفاً یک ساخت ذهنی دارد و چهارم، برخلاف نظر فروید، ضمیر ناخودآگاه بیشترین تأثیر را در رفتارهای انسان ندارد.