آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

نفّری، عارف گمنام و در عین حال مهم قرن چهارم هجری، در کتاب المواقف و المخاطبات خود که دستاورد تجارب ناب عرفانی اوست، با زبان خاص و دشواریابی دربارۀ این تجارب سخن گفته است. در این مقاله کوشش شده است تا نظرات این عارف بزرگ دربارۀ «ماهیت تجربۀ عرفانی»، «راه‌های شناخت تجربه»، «تنوع تجارب و خصوصیات تجربۀ عرفانی»، «تفکیک تجربه و تعبیر» و «ویژگی‌های تجربه‌گر عرفانی» مورد بررسی قرار گیرد. در خصوص ماهیت، تجربۀ عرفانی را که «وقفه» نامیده می‌شود، می‌توان معراجی دانست که با شهودی کلی حاصل می‌شود و سرمدیت در آن تعیّن می‌یابد و در عین حال دارای حیثیت طریقی است نه موضوعی. برای شناخت این تجربه نیز توجه به مستند و تکیه‌گاه آن از جهت «توجه به مبادی» و فقدان «علم» و «حس» و «تعرف بدون عبارت» و تدرج و طریان تزلزل بر جسم و تن از جهت آثار و لوازم، ضروری است. دربارۀ اقسام تجارب نیز نفّری با توجه به مبدأ قابلی، مهم‌ترین عامل تنوعِ آن‌ها را ظرفیت‌های وجودی گوناگون تجربه‌گران می‌داند. نقش تجربه‎گر نیز از دیدگاه نفّری در هم‌سنخی «باب وصول» و «اهلیت سالک» در ورود از آن باب تعیّن می‌یابد که بی‌ارادگی و انفعالِ تجربه‌گر را به‌دنبال دارد. در خصوص ویژگی‌ها نیز بر «طور ورای عقل بودن»، «اولویت معرفت صمتی بر معرفت نطقی» و «سلسله‌مراتبی بودن زبان» تأکید می‌شود.

چکیده ندارد.

در این رساله عالم خیال از منظر عرفان ابن عربی مورد بررسی توصیفی قرار گرفته و در نهایت همین منظر عرفانی بر اساس مبانی حکمت متعالیه مورد یازسازی قرار گرفته است.بدین نحو که مبادی تصوری و تصدیقی عالم خیال از حکمت متعالیه استخراج و بر اساس انها عالم خیال را در زمینه فلسفی آن بازسازی میکنیم و در نهایت هم مقایسه ای بین این دو منظر به عمل خواهد امد.

چکیده ندارد.

شناخت معقولات ثانیه فلسفی ، مقدمه‌ای ضروری در بازشناخت نظام اندیشه فلسفی قاضی سعید قمی به ویژه مخالفت وی با قائلان به اصالت وجود است. این پژوهش با بررسی دقیق و تفصیلی آثار قطعی‌الانتساب به وی به روش توصیفی- تحلیلی تلاش می‌نماید آراء و مبانی قاضی درباره معقولات ثانیه فلسفی و احکام آن را استخراج و تحلیل نماید. بررسی‌ها نشان ‌می‌دهد وی اصطلاح معقول ثانی را به کار نبرده، بلکه از معقولات ثانیه فلسفی با عنوان «امور عامه» سخن گفته و مفاهیمی همچون، وجود، شیء، امکان و وجوب را از امور عامه برشمرده و آنها را مفاهیمی عام، بدیهی و معانی مصدری عارض و محمول بر همه اشیا می‌خواند که ضعیف‌ترین اشیا از جهت تحقق و دارای حظّی از وجود در نفس الأمر هستند. برخی اقوال وی بر نحوه‌ای عروض مابعدالطبیعی مفاهیم فلسفی دلالت دارد؛ البته او در بحث جعل، «ماهیت» را مجعول بالذات و دیگر اعراض و لوازم شیء را مجعول بالعرض‌ می‌داند. تأکید وی بر جعل بسیط، برخی ابهام‌های یاد‌شده را برطرف می‌سازد. از سخن قاضی، دو سطح متمایز از خارجی‌بودن مفاهیم فلسفی فهمیده می‌شود: یکی آنکه این مفاهیم بهره‌ ضعیفی از تحقق و عینیت داشته باشند؛ دوم آنکه هیچ تحقق و عینیت زائد بر ذات نداشته باشند.