آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

در جلد چهارم از مجموعة «سخنان بزرگ در کتاب‌های کوچک»، آرا و اندیشه‌های دکتر «علی شریعتی»، به قلم خود ایشان دربارة «عرفان، برابری و آزادی»، ارائه شده است. در گزیده‌ای از این مجلد می‌خوانید: «...عرفان، یک جریان فکری است که از فطرت نوعی انسان سرچشمه گرفته است. مقصود از عرفان در معنای کلی‌اش، احساس دغدغة‌ درونی بشری در این جهان طبیعی است. به گونه‌ای که هرکس آن دغدغه را ندارد، معلوم می‌شود که هنوز وارد عرصة نوعیت انسان نشده است...».

این نوشتار، یکی از سخنرانی های دکتر علی شریعتی در ارتباط با«سوره ی روم» می باشد. از آنجا که ایشان شأن نزول این سوره را وضعیت کنونی مسلمانان در جهان می دانند، در این سخنرانی به تفسیر سوره ی روم و درس های برگرفته از آیات این سوره در جهت نجات جامعه ی مسلمانان از وضعیت سیاسی، اجتماعی و اعتقادی کنونی پرداخته اند.

پژواک آرا و افکار حوزويان نشان‌دهنده دو رويکرد متفاوت به فقه در حوزه‌هاي علميه است. رويکرد محافظت‌گرا و رويکرد ترميم‌گرا. براي آشنايي با اين دو رويکرد، دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي دکتر علي شريعتي از چهار متفکر حوزوي دعوت کرد تا نظرالت خود را درباره اين پرسش مهم مطرح سازند که آيا اصلاح از درون تفکر حوزوي امکان‌پذير است. هريک از اين چهار نفر بر مبناي ديدگاه خود، به اين پرسش اساسي پاسخ داده‌اند که در کتاب حاضر گردآوري شده است.

زنده‌یاد دکتر علی شریعتی در بخشی از سخنرانی‌ خود با عنوان «زیباترین روح پرستنده» از صفات و القابی که مردم یک جامعه برای شخصیت‌های مذهبی به کار می‌برند، همچنین از بار معنایی این صفات و القاب سخن می‌گوید. وی در بخشی از این سخنان از اطلاق صفت بیمار به امام سجاد (ع) از سوی عوام اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از بیماری شعور و احساس و بیماری ایمان و اعتقاد جامعه نسبت به این شخصیت برجستة مذهبی می‌داند. آن‌گاه از صفتی یاد می‌کند که جزء صفات اصلی و باقی‌مانده از صدر اسلام است و آن زین‌العابدین است و اذعان می‌دارد: «اگر در محتوای دقیق و لطیف این معنی تجدید نظر کنیم و با یک نگاه تازه بدان بنگریم، می‌بینیم که چه صفت‌ عالی و زیبایی است. زیباترین روح پرستنده، زیور و زینت پرستندگان». کتابچة حاضر حاوی متن سخنرانی زنده‌یاد دکتر علی شریعتی در خصوص امام سجاد (ع) است که در خلال آن به موضوعاتی چون نیایش، انواع دعا و تامل در چند جمله از صحیفة سجادیه اشاره می‌شود.

موضوع کتاب حاضر، طرح نظریه‌های دکتر «علی شریعتی» پیرامون وظایف و مسئولیت‌های روشنفکران در جامعه است. این کتاب، مشتمل بر یک سخنرانی با عنوان «روشنفکر و مسئولیت او در جامعه» یک دست‌نوشته با نام «روشنفکر مسئول کیست؟» از دکتر علی شریعتی است. شریعتی ذیل این عناوین می‌کوشد تعریفی از روشنفکری ارائه دهد و تفاوت روشنفکر با دانشمند و سیاستمدار را به مخاطب تفهیم نماید. از جمله سرفصل‌های مباحث کتاب می‌توان به این موارد اشاره کرد: «روشنفکر اصل و روشنفکر کپیه»؛ «مسخ یا وارونگی مفاهیم»؛ «ملیت‌گرایی»؛ «نسبیت حقایق اجتماعی»؛ «علم‌پرستی روشنفکر»؛ «تهاجم و تدافع و نهضت رنسانس»؛ «یثرب، خاستگاه تمدنی جوشان» و «روشنفکر مسئول کیست؟».