آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

مبحث علم و دین یکی از چالش‌برانگیزترین مباحث از گذشته تا حال بوده است و دانشمندان بسیاری در حوزه‌های گوناگون و با رویکردهای متفاوت نسبت به آن اظهار نظر کرده‌اند؛ لذا تنقیح و تعیین نسبت میان علم و دین که به مناسبات بعدی هر دو در حوزه تولید علم دینی تأثیر شگرفی می‌گذارد، ضروری می‌نماید. حضرت آیت‌الله جوادی آملی به فراخور این نیاز و ضرورت، در این زمینه نظریه علم دینی ارائه کرده‌اند که این نوشتار به بررسی، تبیین و پیامدهای آن پرداخته است. ایشان پیرامون نسبت رابطه علم و دین معتقدند که این نزاع به وجود آمده، تخیّلی و ناشی از کج‌فهمی و ناصوابِ این نسبت می‌باشد و با این اندیشه که دین و عقل هیچ‌گاه رهاورد همدیگر را نفی نکرده‌اند، بر آن است که باید علم اعم از تجربی، طبیعی و انسانی (که محصولات عقل تجربی و تجریدی‌اند) با دین در یک حریم معرفتی مطرح و پردازش شوند. بنابراین تقسیم علم به دینی و غیر دینی اشتباه است و همان گونه که علوم موجود و منصوص در منقولات دینی، مطالعه کتاب تشریع الهی است، علوم دیگر مانند فیزیک و شیمی که به مطالعه صنع الهی می‌پردازند، مطالعه کتاب تکوین است و دینی می‌باشند.

یکی از مباحث باب امامت بحث ولایت امام و چگونگی تصرف او در عالم است. از آنجا که از سویی ایمان و معرفت کامل از طریق شناخت حقیقت وجودی ائمه علیهم السلام حاصل می­شود؛ و از دیگر سو امام به‌عنوان انسان کامل، سرچشمه خیرات کثیر به عالم است؛ پیشوای عالمیان در امور ظاهری و باطنی است، بر آن‌ها ولایت دارد. در این نوشتار، نویسنده تلاش کرده پس از تبین مفاهیم و معانی که شامل امام، فیض، ولایت و ولایت تکوینی است؛ به تبیین جایگاه امام علیه السلام در عالم تکوین بپردازد و با توضیح حقیقت نوری ائمه علیهم السلام و ولایت تکوینی ایشان به بیان دیدگاه آیت الله جوادی آملی می­پردازد. وی همچنین در بخش آخر مقاله شئون وآثار ولایت تکوینی را که از مصادیق آن می­توان به تحقق مخلوقات و بقای عالم و نزول برکات، با تاکید بر دیدگاه آیت الله جوادی آملی به چگونگی وجود وتصرف ائمه علیهم السلام در عالم اشاره کرده است و به توضیح مسائل مذکور می­پردازد. و بدین ترتیب جایگاه امام را به‌روشنی بیان کرده است.