چکیده :
موضوع این جستار، بررسی سنخیت نفس انسان با حق‌تعالی و استخلاف از او در نظر صدرالمتألهین است.
در این تحقیق، پرسش‌ها و مسائلی طرح و تبیین می‌شوند؛ نفس انسان با حق‌تعالی چه مناسبتی دارد؟ چرا انسان کامل به عنوان خلیفه جامع حق‌تعالی انتخاب شده است؟ در پاسخ، این مدعا به ثبوت می‌رسد که نفس انسان از حیث ذات، صفت و فعل، مثال و مظهر حق‌تعالی است و انسان کامل، مظهر تام اسماء و صفات اوست.
سنخیت بین حق‌تعالی و انسان کامل، با تطور و اشتداد وجودی نفس در قوس صعود، به فعلیت می‌رسد و انسان کامل، مثال و مظهرتام حق‌تعالی می‌شود.
بر اساس سنخیت انسان کامل با حق‌تعالی در ذات، صفات و افعال، استخلاف انسان از حق تعالی، توجیه و وی خلیفه جامع حق‌تعالی می‌گردد.
روش این پژوهش، توصیفی، تحلیلی است و مهم‌ترین نتایجی که این تحقیق به آنها دست یافته عبارت‌اند از: حق تعالی، مرآت اشیاء است؛ اشیاء از جمله نفس، ظل و مظهر و مرآت حق‌تعالی هستند؛ مرآتیت نفس، سبب معرفت به حق‌تعالی است؛ نفس دارای درجات و تطور وجودی تکاملی است؛ مناسبت فعل و فاعل، بر اساس کریمه «کل یعمل علی شاکلته»، ثابت است؛ بر اساس سنخیت بین فعل و فاعل و انسان کامل با حق‌تعالی در ذات،صفات و افعال و مظهریت تام وی در اسماء از واجب تعالی، انسان کامل، خلیفه جامع حق‌تعالی است.
the topic of this essay is to examine the compatibility of the human soul with the supreme being and its successor in the view of sadr al-mutalahin.
in this research, questions and issues are proposed and explained: 1): what is the relationship between the human soul and the almighty? 2) why is a perfect human being chosen as the perfect caliph of the most high? in the answer, this claim is proven: the human soul is an example and a manifestation of the supreme being in terms of its essence, attributes and verbs, and the perfect human being is the manifestation of his names and attributes.
the match between the most high and the perfect man, with the development and existential strengthening of the soul in the arc of ascent, becomes actualized, and the perfect man becomes the perfect example and manifestation of the most high.
based on the match of the perfect man with the most high in his essence, attributes and actions, the replacement of man from the most high, the justification of him as the comprehensive caliph of the most high.
becomes the method of this research is descriptive-analytical, and the most important results obtained by this research are: 1- god almighty is the grace of things, 2- objects, including the soul, are the attributes of god almighty, 3- the grace of the self is the cause of knowledge about god is the most high, 4- the soul has evolutionary degrees and development, 5- the correspondence between the subject and the verb is fixed, based on the entire karma of the action of ali shakalte, 6- based on the correspondence between the subject and the subject and the perfect human being with the supreme being in his essence, attributes and actions, and his complete manifestation in the names.
from wajib ta'ala, the perfect human being is the comprehensive caliph of the ta'ala.