چکیده :
وجود پیوستگی و ارتباط موضوعی آیات یک سوره از ویژگی‌های قرآن کریم می‌باشد.
در این پژوهش با روش تحلیل محتوا به بررسی کشف محور موضوعی در سوره مبارکه حج پرداخته شد.
به این منظور در ابتدا تحلیل محتوای کمی، فراوانی کلمات، موضوعات آیات و جهت‌گیری‌ها مورد بررسی قرار گرفت و طبق اطلاعات حاصل از آنها مشخص گردید بخش عمده‌ای از سوره حج مربوط به اصول دین با بیشترین تأکید بر روی توحید و ولایت الهی می‌باشد.
در گام دوم با در نظر گرفتن اطلاعات حاصل از تحلیل کمی، به تحلیل محتوای کیفی پرداخته و مضامین استخراج شده دسته‌بندی گردید و در قالب شش مقوله: معاندان حق و دین ستیزان، مؤمنان، ولایت الهی، معبودان باطل، شرایع و احکام اسلام و معاد طبقه‌بندی شد.
در نهایت مشخص گردید برخلاف ادعاهای مطرح شده، سوره مبارکه حج با وجود موضوعات متعدد، دارای یک محور کلی می‌باشد که در آیه 62 ذکر گردیده است: «أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ هُوَ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبِیرُ» لذا محور موضوعی سوره حج مقایسه بین خداوند و معبودان باطل و همچنین مقایسه بین مؤمنان که ولی‌شان خداست با منکران که ولی‌شان معبودان باطل است.
the existence of continuity and thematic relation between the verses of a surah is a characteristic of the holy qur'an.
in this research, content analysis method was used to explore the discovery of the subject axis in hajj surah.
to do this, at first, the analysis of quantitative content, frequency of words, issues of verses and orientations was examined and according to the information obtained, most of the hajj surah was related to the principles of religion with the highest emphasis on monotheism and divine authority in the second stage, considering quantitative analysis, we analyzed the qualitative content and the extracted topics were categorized in the form of six categories of the enemies of religion, believers, divine provinces, void gods, religious and islamic commandments, and resurrection is classified.
finally, contrary to the allegations made, hajj surah has a general axis, in spite of many issues, that is mentioned in verse 62.:" that is because allah is the truth, and that what they call upon besides him, that is the falsehood, and because allah is the high, the great.".
a comparison has been made between the believers whose leaders are god with the disbelievers whose leaders are the void gods.
نویسنده :
بی بی سادات رضی بهابادی؛ مریم احدیان
منبع اصلی :
http://qhs.journals.isu.ac.ir/article_2391_2f1015e75ca513443fc5cfb9b3d57263.pdf
پایگاه :
پایگاه مجلات 5
(مطالعات قرآن و حديث - سال 1397- دوره 12- شماره 1- از صفحه 137 تا 168)
یادداشت :
کلیدواژه‌ها
سوره حج ، تحلیل محتوا ، وحدت موضوعی
کلیدواژه‌ها [English]
surah Hajj ، content analysis ، subject unity