چکیده :
چکیده: معاد جسمانی از جمله مباحثی است که فیلسوفان و متکلمان، نظرات فراوانی را درباره آن بیان نمودهاند.
گرچه همگی آنها معاد جسمانی را از مسلمات میدانند، ولی در رابطه با چگونگی حشر ابدان در آخرت، اختلافات فراوانی بین آنها وجود دارد.
این مسئله که انسان در روز قیامت با چه بدنی برانگیخته میشود یکی از مهمترین مباحث معاد جسمانی و معرکهی آرای متکلمان و فیلسوفان اسلامی است.
گرچه آنچه که در اینباره از ضروریات دین به شمار میآید، اعتقاد اجمالی به بازگشت روح به بدن در روز قیامت است، ولی این اعتقاد اجمالی ذهن مسئلهکاو متکلمان و فیلسوفان را که در پی معرفت تفصیلی امور هستند قانع نمیکند.
از اینرو آنان کوشیدهاند بر مبنای دیدگاههای خاص خود چگونگی بدن اخروی را تبیین کنند و برای اثبات هماهنگی نظر خود با نظر شریعت سخنان خود را به شواهدی از کتاب و سنت استناد دهند.
در میان متأخران از فیلسوفان اسلامی، شاخصترین چهرهای که برای اثبات معاد جسمانی بر مبنای روش فلسفی اهتمامی گسترده و ژرف ورزیده است، فیلسوف معروف صدرالمتألهین شیرازی است.
ملاصدرا برای تبیین و تحکیم نظریه خویش، اصول یازدهگانهای را در اسفار پیریزی میکند و معتقد است که با عنایت به این اصول، به خوبی میتوان حقیقت معاد جسمانی را آنگونه که مقصود کتاب و سنت است دریافت نمود.
صدرا پس از بیان این اصول نتیجه میگیرد که نفس همیشه مرتبهای از بدن را با خود دارد و بدن اخروی عین بدن دنیوی است، اما فاقد ماده خواهد بود و از بدن عنصری دنیوی چیزی به آخرت منتقل نخواهد شد، ولی در عین حال تمام اجزاء و ویژگیهای صوری بدن عیناً در آخرت ظاهر و یا خلق خواهد شد.
نظریه معاد جسمانی صدرا کم و بیش مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
مکتب تفکیک یکی از مکاتبی است که معاد جسمانی صدرا را مورد نقد قرار داده و اشکالاتی را بر آن وارد کرده است، و خود برای اثبات معاد جسمانی راه دیگری پیموده است.
اصحاب تفکیک از طرفی اصول فلسفی که صدرا برای اثبات معاد جسمانی تاسیس کرده است را مورد نقد و بررسی قرار می دهند و از طرفی خود برای اثبات معاد جسمانی اصولی را تاسیس کرده اند.
از نظر مکتب تفکیک همه عوالم از جمله عالم دنیا، برزخ و آخرت همگی از مادهای به نام آب(ماء بسیط) آفریده شدهاند، لذا تمامی این عوالم را مادی دانسته و بیان میدارند که روح انسان پس از مرگ در برزخ به سر میبرد و در قیامت بار دیگر از برزخ به همین عالم باز میگردد و ذرات بدنهای مردگان دوباره گرد هم آمده و همچون انسانی که از خواب بیدار شده، دوباره زنده میگردند.
لذا اصحاب تفکیک معتقد به معاد جسمانی عنصری هستند و بیان میدارند که بدن انسان در قیامت همین بدن مادی دنیوی است.
در این پایاننامه سعی شده است تا معاد جسمانی ملاصدرا و مکتب تفکیک به تفصیل بیان گردیده و در پایان نقدهایی که مکتب تفکیک بر معاد جسمانی ملاصدرا وارد کرده است پاسخ داده شود، و معاد جسمانی مکتب تفکیک مورد نقد و بررسی قرا گیرد.
کلیدواژهها: معاد جسمانی، حکمت متعالیه، مکتب تفکیک، بدن مثالی، بدن عنصری
abstract: bodily resurrection of the main issues that philosophers and theologians, many opinions have been expressed about it.
although the bodily resurrection of all of them muslim, but about the resurrection bodies in the afterlife, numerous differences exist between them.
the problem is that the doomsday man is one of the main issues raised with how physical bodily resurrection and the great ideas of theologians and philosophers of the muslims.
however, what is crucial about this is considered a religion, a belief in doomsday brief return of the soul to the body, but the mind theologians and philosophers who believe brief sought a detailed knowledge of the content for nothing more.
so they tried to have their own views on how to explain the heavenly bodies and to prove your point harmony with the law of his speech, according to the testimony of scripture and tradition.
among the later islamic philosophers, the most prominent figure to prove bodily resurrection on the basis of broad and deep philosophical effort failed the famous philosopher mulla sadra shirazi.
his theory is to explain and consolidate their guns at journeys eleven principles of grounding, and believes that with respect to these principles, the truth of resurrection as well as the purpose of the book and the tradition is received.
sadra after stating these principles, which result from the body's self-esteem, is always positional same otherworldly bodies and earthly bodies, but no matter, it will be and body temporal element is not transferred to the next, yet all the components and characteristics of formal bodies or created exactly in the hereafter will appear.
sadra's doctrine of bodily resurrection has been discussed more or less.
separate school is a school that sadra criticized the resurrection and the drawbacks it has arrived, and to prove his resurrection has taken a different path.
the separation of school and all the worlds including the world, heaven and the afterlife, all from a substance called water (water element) have been created, therefore all the material worlds and that express the human soul after death remains in limbo and again in the resurrection of the dead bodies particle transition back into the world again come together as human as you wake up, come alive again.
so those who believe in the bodily resurrection of separation element and express the human body in the resurrection of the physical body is temporal.
in this thesis we have tried to separate schools his bodily resurrection mentioned in detail and his bodily resurrection at the end of the criticism that the school has introduced a resolution to be answered, and the separation of school and about the review of bodily resurrection is placed.
keywords: bodily resurrection, transcendent wisdom, school segregation, the body example, the body element