تردیدی در این نیست که پیامبران دارای زن و فرزند بوده اند، پس چرا خداوند در آیه 38 سوره رعد این مطلب را بازگو نموده است؟ | کتابخانه مجازی الفبا

تردیدی در این نیست که پیامبران دارای زن و فرزند بوده اند، پس چرا خداوند در آیه 38 سوره رعد این مطلب را بازگو نموده است؟

نبوت پیامبر اسلام علاوه بر این که با دلایل قطعی و روشن، ثابت گردیده است، در کتاب های پیامبران پیشین نیز، بر نبوّت وی تصریح و نام و خصوصیات او در کتاب های (عهدین) مشخص شده است و این مسأله، یعنی بشارتی که تورات و انجیل درباره پیامبر اسلام داده است، یکی از فصول مهم این دو کتاب را تشکیل می دهد، قرآن کریم با صراحت هر چه تمام تر می فرماید: اگر پیروان انجیل و تورات این دو کتاب را مورد مطالعه قرار دهند نام و خصوصیّات پیامبر اسلام را در آن می یابند، آن جا که می فرماید: «نام و نشان خصوصیات پیامبر اسلام را در این دو کتاب نوشته شده می یابند».[1]
با وجود این یهود و کلیسا بر نبوّت پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ ایرادات و اشکالات گوناگونی وارد می کردند، و خداوند در آیه 38 سوره رعد به پاسخ آن ایرادها اشاره نموده است، که اینک به عنوان نمونه به برخی از آن ایرادات و پاسخ آیه از آن ها اشاره می شود:
1ـ یکی از مهم ترین ایراداتی که یهود مطرح می کردند این بود که: تعدّد زوجات جز زیاده روی در زن دوستی و حرص در شهوترانی، هیچ انگیزه دیگری ندارد و رسول خدا برای همین جهت، تعدد زن ها را برای امّتش تجویز کرد و حتی خودش به آن مقدار که برای امّت خود تجویز نمود (چهار همسر) اکتفا ننموده و عدد همسرانش را به نه نفر رسانید، اگر محمّد پیامبر بود باید از زن ها اعراض نموده، مشغول امر نبوّت و پیامبری خود می شد.
خداوند در آیه فوق، در پاسخ آن ایرادها و مخصوصاً ایراد تعدّد زوجات، خطاب به پیامبرش فرمود: ما پیش از تو پیامبرانی فرستادیم که همسران و فرزندان داشتند. و زنان آن ها بیشتر از زنان تو بودند، به عنوان نمونه سلیمان 300 زن و 700 کنیز داشت و داوود 100 زن داشت. [2]افزون بر این با قاطعیت می توان گفت: انگیزه رسول خدا از تعدّد زوجات، زیاده روی در زن دوستی و شهوترانی نبوده است، زیرا اوّلین ازدواج آن حضرت با خدیجه کبری بوده است، کسی که در عنفوان جوانی در سن 25 سالگی، با زن بیوه چهل ساله ای ازدواج می کند و تا 53 سالگی، حدود بیست سال و اندی، تنها به همین یک زن بیوه قناعت می کند، و به این ترتیب دوران جوانی خود را پشت سر گذاشته و به سن کهولت می رسد، و بعد از فوت خدیجه، با زنانی که بعضی از آن ها باکره و بعضی بیوه و هم چنین بعضی جوان و بعضی دیگر سالخورده بودند، ازدواج کرد و همه این ازدواج ها در مدّت نزدیک به ده سال انجام شد، از این که رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در سن کهولت به ازدواج های متعدّد دست می زند، به خوبی معلوم می شود، که دلیل و فلسفه ای غیر از زیاده روی در زن دوستی و شهوترانی داشته است. [3]
به علاوه، بر حسب عادت جاری، کسانی که اسیر دوستی با زنان و خلوت با آنانند، معمولاً عاشق جمال و مفتون کرشمه اند، و جمال و ناز و کرشمه، در زنان جوان که در سن خرّمی و طراوتند وجود دارد، سیره پیامبر از چنین حالتی حکایت نمی کند، و عملاً نیز معلوم است که بعد از دختر باکره مانند عایشه با زن سالخورده بیوه مانند ام سلمه و بعد از زن جوان چون ام حبیبه با زن 50 ساله مانند زینب بنت جحش، ازدواج کرد.[4]
بنابر این بسیار غیر منصفانه خواهد بود که گفته شود، انگیزه رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ از تعدّد زوجات، زیاده روی در زن دوستی و شهوترانی بوده است.
2ـ یهود و کلیسا می گفتند: پیامبری که خدا به سوی مردم می فرستد، بايد از جنس ملائکه باشد، چنان که خداوند این معنا را در آیه 7 حجر و آیه 8 انعام حکایت کرده است. خداوند در آیه فوق الذکر به این ایراد پاسخ می دهد که انبیای پیشین هم از جنس بشر بودند نه از جنس ملائکه، وقتی بشر بودن برای آن ها جایز است، چرا برای پیامبر آخر الزمان جایز نباشد.
3ـ آن ها می گفتند اگر او (محمّد) فرستاده خدا است، باید هر معجزه ای را که می خواهیم بیاورد، و توقف نکند، وقتی این کار را انجام نمی دهد، برای ما علم حاصل می شود که او فرستاده خدا نيست. خداوند در آيه فوق پاسخ مي دهد که: يک معجزه در اظهار حجت و بيّنه و برطرف کردن عذر کفایت می کند، امّا بیشتر از یکی بستگی به مشیّت خداوند دارد، اگر خواست می آورد و اگر نخواست نمی آورد و هیچ کسی حق اعتراض بر او را ندارد.[5]
4ـ آن ها می گفتند اگر ادّعای نبوّت او حق می بود، نباید احکامی که خداوند بر ثبوت آن ها در شرایع سابقه تصریح کرده است، نسخ می شد، و حال آن که اکثر احکام تورات و انجیل نسخ شده است، بنابر این او نبی و فرستاده ای به حق نیست. آیه فوق در آخرین جمله خود به آن ها پاسخ می گوید: که برای هر زمانی که حکم و قانونی مقرّر شده است. بنابر این جای تعجّب نیست که یک روز تورات را نازل کند و روز دیگر انجیل را و سپس قرآن را، چرا که بشریت در زندگی متحوّل و متکامل خود، نیاز به برنامه های متفاوت وگوناگونی دارد.[6]
با توجه به مطالبی که ذکر گردید آیه شریفه در مقام رفع دو شبهه اي است که از طرف کفار و مشرکین بر رسالت پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و اله و سلم ـ ايراد مي گرديد و به صورت خيلي معقول به شبهات دشمنان اسلام پاسخ گفته است.

مرکز مطالعات پاسخگویی به شبهات اندیشه قم