آيا مي توان گفت مقام پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه وآله ـ از علي ـ عليه السلام ـ و باقي چهارده معصوم ـ عليهم السلام ـ بالاتر است؟ | کتابخانه مجازی الفبا

آيا مي توان گفت مقام پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه وآله ـ از علي ـ عليه السلام ـ و باقي چهارده معصوم ـ عليهم السلام ـ بالاتر است؟

طبق بيان آيات و روايات مقام پيامبر ـ صلي الله عليه وآله ـ بالاتر از ساير انبياء و ائمه هدي ـ عليهم السلام ـ است. براي نمونه به چند مورد از آيات و روايات اشاره مي كنيم:

طبق بيان آيات و روايات مقام پيامبر ـ صلي الله عليه وآله ـ بالاتر از ساير انبياء و ائمه هدي ـ عليهم السلام ـ است. براي نمونه به چند مورد از آيات و روايات اشاره مي كنيم:


الف) آيات:
1ـ خداوند در توصيف مقام پيامبر اکرم (ص) مي فرمايد: «وَ اِنَكَ لَعَلي خُلُق عَظيم»[1] «تو صاحب اخلاق عظيم و برجسته اي هستي».
2ـ در آيه ديگر مي فرمايد: «لَقَدْ كانَ لَكُمْ في رَسولِ اللّهِ اُسْوَةٌ حَسَنةُ» «براي شما در زندگي رسول خدا سرمشق نيكوئي بود»[2] يعني مقام و منزلت پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه وآله ـ در نزد پروردگار آنقدر بالاست كه خداوند او را بهترين الگو براي همه مسلمانان معرفي مي كند.
روحيات عالي، استقامت و شكيبائي، هوشياري و درايت، اخلاص و توجه به خدا، تسلط او بر حوادث و زانو نزدن در برابر سختيها و مشكلات هر كدام مي تواند الگو و سرمشقي براي همه مسلمانان باشد.[3]
3ـ اولويت مطلق پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه وآله ـ نسبت به افراد با ايمان نشانگر مقام و عظمت پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه وآله ـ مي باشد كه در قرآن كريم بطور صريح به آن اشاره شده است، آنجا كه مي فرمايد: «النبي اَوْلي بِالمُؤمنينَ من انْفُسِهِمْ» پيامبر نسبت به مؤمنان از خود آنها اولي است.[4]
قرآن كريم در اين آيه شريفه اولويت پيامبر ـ صلي الله عليه وآله ـ را نسبت به مسلمانان به طور مطلق ذكر كرده است و مفهومش اين است كه در كليه اختياراتي كه انسان نسبت به خويش دارد پيامبر ـ صلي الله عليه وآله ـ از خود او نيز اولي است. هم در مسائل اجتماعي هم فردي و خصوصي و هم در مسائل مربوط به حكومت و هم قضاوت و دعوت از هر انساني اولي تر است و اراده و خواست پيامبر (ص) مقدم بر اراده و خواست ديگران مي باشد. چرا كه پيامبر ـ صلي الله عليه وآله ـ معصوم است و نماينده خدا جز خير و صلاح جامعه و فرد را در نظر نمي گيرد و هرگز تابع هوي و هوس نيست و هيچگاه، منافع خود را بر ديگران مقدم نمي شمرد. اين اولويت در حقيقت شاخه اي از اولويت و مشيت الهي است زيرا، ما هر چه داريم از خداست.[5]


ب) روايات:
1ـ رسول خدا ـ صلي الله عليه وآله ـ فرمود: جبرئيل گفت خداوند مي فرمايد: اي بندگان من بدانيد. محبوب ترين خلق در نزد من كساني هستند كه به امر من قيام كنند و با فضيلت ترين و گرامي ترين اينها نزد من محمّد ـ صلي الله عليه وآله ـ سيد مردم و گرامي ترين و افضل مردم بعد از محمد، علي مرتضي برادر مصطفي مي باشد و بعد از علي هم گرامي ترين مردم در نزد آن امامان حقّي هستند كه قيام براي اجراي عدالت مي نمايند.[6]
از اين حديث قدسي به وضوح عظمت مقام پيامبر ـ صلي الله عليه وآله ـ نسبت به علي ـ عليه السلام ـ و بقيه ائمه ـ عليهم السلام ـ استفاده مي شود.
2ـ در حديثي از امام علي بن موسي الرضا ـ عليه السلام ـ چنين آمده است كه پيغمبر اسلام ـ صلي الله عليه وآله ـ فرمود: خداوند 124 هزار پيامبر آفريد كه من از همه آنها نزد خداوند گرامي تر هستم در عين حال فخر و مباهاتي نمي كنم و خداوند 124 هزار وصي آفريد علي ـ عليه السلام ـ از همه آنها نزد خداوند گرامي تر و برتر است[7]
3ـ خداوند در حديث قدسي درباره فضيلت پيامبر اسلام نسبت به ساير انبياء چنين مي فرمايد: اي احمد مي داني به خاطر چه تو را به ساير پيامبرانم برتري دادم؟ محمد (ص) عرض كرد نه خداوندا نمي دانم، خداوند مي فرمايد: من تو را به خاطر داشتن حسن خلق و سخاوت نفس و رحيم بودن نسبت به خلق به ديگر پيامبران برتري دادم و مردان خدا بايد اين صفات را داشته باشند.[8]
4ـ پيامبر ـ صلي الله عليه وآله ـ در حديث ديگر مي فرمايد: «ما مِنْ مُؤمِن الاّ اَنَا اَوْلي النّاس به في الدنيا و الآخرة» هيچ مؤمني نيست مگر اينكه من در دنيا و آخرت نسبت به او از خودش اولي تر هستم.[9]
نتيجه اينكه از آيات و روايات و مطالب ياد شده به خوبي استفاده مي شود كه مقام پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه وآله ـ نسبت به انبياء الهي و نسبت به علي ـ عليه السلام ـ و ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ همچنين نسبت به همه مسلمين و مؤمنين بالاتر است. و بعد از مقام پيامبر اسلام (ص) مقام علي (ع) و ساير ائمه معصومين قرار گرفته است.

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات اندیشه قم