آیا در نهج البلاغه نشانی از وجود نص بر امامت علی و فرزندان او هست؟ | کتابخانه مجازی الفبا

آيا در نهج البلاغه نشاني از وجود نص بر امامت علي و فرزندان او هست؟

اوّلاً بايد توجه نمود که شريف رضي گردآورنده سخنان و نامه هاي امام، همه سخنان ايشان را در موارد گوناگون، جمع نکرده و بيشترين توجه او، سخنان فصيح و بليغ آن حضرت بوده است، لذا مجموعه سخنان امام را «نهج البلاغه» ناميده است. بنابراين اگر در اين کتاب نشاني از وجود نص بر امامت امام و فرزندان او نباشد، دليل بر نبود نص و دليل از رسول خداصلَّي اللّه عليه و آله و سلَّم نيست.

ثانياً: در نهج البلاغه کراراً مسأله وصايت و امامت حضرت و اهل بيت او مطرح شده و ما از ميان سخنان فراوان آن حضرت به اندکي بسنده مي کنيم

منزلت اهل بيت علیهم السلام

1.امام عليه السَّلام در خطبه دوم نهج البلاغه، منزلت اهل بيت عليهم السَّلام را چنين معرفي مي کند:

«مَوضِعُ سِرِّهِ وَلجأُ أَمْرِهِ وَعَيْبَةُ عِلْمِهِ وَموئِلُ حُکْمِهِ، وَکهُوفُ کُتُبهِ، وَجِبالُ دينِهِ؛ بِِهِمْ اقامَ انْحِناءَ ظَهْرِهِ وَأَذْهَبَ ارتعادَ فَرائِضِهِ... لا یُقاسُ بِآل مُحَمَّد صلَّي اللّه عليه و آله و سلَّم مِنْ هذِهِ الأُمّة أَحد، ولا يُسوّي بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتهُمْ عَلَيْهِ أَبداً، هُمْ أَساسُ الدِّين وَعِمادُ اليَقينِ، إِلَيْهِمْ يَفيءُ الغالي وَبِهِمْ يلحَقُ التالي وَلَهُمْ خَصائصُ حَقِ الوِلايَة وَفِيِهمُ الوَصيّةُ وَالوراثَةُ، الآنَ إِذْ رَجَعَ الحَقّ إِلي أَهْلِهِِ وَنقل إِلي مُنتقَله؛[1]جايگاه راز خدا، پناهگاه دين او، صندوق علم او، مرجع حکم او، گنجيينه هاي کتاب هاي او، و کوه هاي دين او مي باشند. به وسيله آنها پشت دين را راست کرد و تزلزلش را مرتفع ساخت... احدي از امت با آل محمد قابل قياس نيست. کساني را که از نعمت آنها متنعمند با خود آنها نتوان هم ترازو کرد، آنان رکن دين و پايه يقينند، تندروان بايد به آنان (که ميانه روند) برگردند و کندروان بايد سعي کنند به آنان برسند، شرايط ولايت امور مسلمين در آنها جمع است و وصيت پيامبر درباره آنها است و آنان کمالات نبوي را به ارث برده اند، اين هنگام است زماني که حق به اهلش بازگشته به جاي اصلي خود منتقل گشته است».

چه نصي روشن تر از اين که مي فرمايد:

«وفيهم الوصية والوراثة».

«وصيت رسول خدا و وراثت او در ميان آنها است».

و نيز مي فرمايد:

«أيْنَ الّذينَ زَعَمُوا انّهُمُ الرّاسِخُونَ فِي العِلْمِ دُوننا، کذباً وَبَغْياً عَلَيْنا ان رَفَعَنا اللّه وَوَضَعَهُمْ، وَأعْطانا وَ حَرَّمهُمْ، وادخلنا وأخرجهُم، بِنا يُستَعطي ويُسْتَجلي العَمي، إِنَّ الأئِمَّة مِنْ قُريش غَرَسُوا في هذا الْبَطْنِ مِنْ هاشِم لا تصلح عَلي سِواهُمْ وَ لا تصلح الوُلاةَ من غَيْرِهِمْ؛[2] کجايند کساني که به دروغ و از روي حسد ـ گمان مي کنند که آنان «راسخان در علمند نه ما» خداوند ما را بالا برده و آنها را پايين، به ما عنايت کرده و آنها را محروم ساخته است، ما را وارد کرده، و آنها را خارج؟! تنها به وسيله ما هدايت حاصل مي شود، و کوري و ناداني برطرف مي گردد، امامان از قريش اند امّا نه همه قريش بلکه خصوص يک تيره، از بني هاشم، جامه امامت جز بر تن آنان شايسته نيست و کسي غير از آنان چنين شايستگي را ندارد».

سخنان حضرت درباره حقانيت خود بيش از آن است که در اين جا به آن اشاره شود، کافي است به ياد آوريم که آن حضرت در اوائل خلافت ظاهري خود در خطبه اي چنين فرمود:

«فَوَ اللّهِ ما زِلْتُ مَدْفُوعاً عَنْ حَقّي مُسْتَأْثَراً عَليَّ مُنْذُ قَبَضَ اللّهُ نَبِيَّهُ صلَّي اللّه عليه و آله و سلَّم حَتّي يَومِ النّاسِ هذا؛[3] به خدا سوگند از روزي که خدا جان پيامبر خويش را تحويل گرفت تا امروز همواره حق مسلم من از من سلب شده است».[4]

موسسه آموزشی پژوهشی مذاهب اسلامی