می گویند وقتی امام زمان ـ عجل الله فرجه الشریف ـ ظهور می کند همه شهدا با امام زمان ـ عجل الله فرجه الشریف ـ می آیند لطفا اگر می شود در مورد این موضوع توضیح دهید؟ | کتابخانه مجازی الفبا

مي گویند وقتي امام زمان ـ عجل الله فرجه الشريف ـ ظهور مي کند همه شهدا با امام زمان ـ عجل الله فرجه الشريف ـ مي آيند لطفا اگر مي شود در مورد اين موضوع توضيح دهيد؟

روايات زيادي و نيز آياتي از قرآن کريم دلالت بر رجعت دارند به گونه اي که اصل وقوع رجعت از ضروريات مذهب حقّة شيعه به حساب ميايد. اما اينکه آيا رجعت عام است و شامل همة مؤمنين که تا آن زمان از دنيا رفته اند مي شود و يا خاص است و فقط شامل مؤمنين محض و کافران محض مي گردد؟ روايات مختلف اند:
الف: از برخي روايات استفاده مي شود که رجعت عام است نسبت به مؤمنين، همه مؤمنين رجعت مي کنند و به دنيا بر ميگردند. کسانيکه کشته و شهيد شده اند بعد از رجعت به مرگ طبيعي مي ميرند و گروهي که به مرگ طبيعي مرده بوده اند، بعد از رجعت کشته مي شوند. چنانچه از امام رضا ـ عليه السلام ـ نقل شده که فرمود: «من مات من المؤمنين قتل، و من قتل منهم مات»[1]، هرکس از مؤمنين (قبل از رجعت) به مرگ طبيعي از دنيا رفته باشد بعد از رجعت کشته مي شود و هر کس قبل از رجعت کشته شده باشد بعد از رجعت به مرگ طبيعي مي ميرد. و نيز از امام باقر ـ عليه السلام ـ نقل شده که فرمود: «ليس من قُتِلَ باالسيف کمن مات علي فراشه، اِنَّ من قتل لابد ان يرجع الي الدنيا حتي يذوق الموت»[2] کسيکه (از مؤمنين) کشته شده باشد ناگزير بايد به دنيا برگردد تا بعد از رجعت به مرگ طبيعي بميرد. و نيز اين حديث از امام باقر ـ عليه السلام ـ که فرمود: هر مؤمني ناگزير است از دو مرگ: کشته شدن و مردن به مرگ طبيعي کسيکه قبل از رجعت کشته و شهيد گرديده بعد از رجعت به مرگ طبيعي مي ميرد و کسيکه قبل از رجعت به مرگ طبيعي از دنيا رفته زنده مي شود تا کشته و شهيد شود و هيچ کس از اين امت (اسلام) چه نيکوکار و چه فاجر، نيست مگر اينکه رجعت خواهد کرد، تا جزاي اعمال اش را ببيند. بنابر اين بر اساس اين روايات رجعت عموميت دارد.[3]
ب: از برخي روايات استفاده مي شود که رجعت عموميت ندارد و اختصاص دارد به مؤمنين خالص و محض و کافران محض. چنانچه از امام صادق ـ عليه السلام ـ نقل شده که فرمود: «... و ان الرجعة ليست بعامةٍ و هي خاصّةٌ لا يرجع الا من محض الايمان محضاً و محض الشرک محضاً»[4] رجعت عموميت ندارد و خاص است، رجعت نمي کند مگر کسي که ايمان خالص داشته و مومن محض است و (نيز کسيکه) کافر محض بوده است. بر اساس اين روايت رجعت اختصاص به مؤمنين و کافران محض دارد و لذا همه مؤمنين و کافران رجعت نخواهند کرد. و لذا بعضي از علماء مثل شيخ حر عاملي(ره) رواياتي را که دلالت بر رجعت عام داشت به واسطه اين روايات و روايات خاصي ديگر تقييد نموده و فرموده است رجعت عام نيست بلکه مختص به مؤمنين و کافران محض است.
با توجه و دقّت در ايندو دسته روايات که مجموع روايات باب رجعت را در بر ميگرند، يک امر مسلّم به نظر مي رسد و آن رجعت معصومين علیهم السلام و عده اي از ياران امام زمان ـ عليه السلام ـ و وزيران آن حضرت و بعضي از ياران ائمه اطهار و شيعيان شان و نيز شهداء و تعدادي از مؤمنين، مي باشد و از طرف ديگر رجعت ظالمين و دشمنان خدا و رسول خدا و ائمه اطهار و انبياء و مؤمنين، و محاربين حق و منافقين است يعني چه رجعت را بگوئيم عام است و چه بگوئيم خاص است قدر مسلّم و متيقن آن، رجعت ايندو گروه از مؤمنين و کفار مي باشد که به تفصيل بيان شد ورجعت این دو گروه گذشته از اينکه قدر متيقن دو دسته از روايات مي باشد، روايات خاصی نیز بر رجعت هر کدام از اینها دلالت دارد.
بنابراين شهداء( کساني که در راه خدا کشته شده اند)، رجعت خواهند نمود و همان گونه که در روايات آمده اشاره به مطلق افرادي دارد که در راه خدا کشته شده اند و در روايات هيچ اختصاصي به شهداء در زمان خاص و مکان خاص داده نشده است چنانچه پيش از اين به روايتي از امام رضا ـ عليه السلام اشاره شد که فرمود: «و من قتل منهم مات...»[5] يعني تمام کساني که در راه خدا شهيد شده اند رجعت خواهند کرد.

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه (اندیشه قم)