راه های حاصل شدن بداء برای ظهور زود تر حضرت حجت ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ چیست؟ | کتابخانه مجازی الفبا

راه هاي حاصل شدن بداء براي ظهور زود تر حضرت حجت ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ چيست؟

بداء به معناي معروف و مصطلح آن که عبارت است از ظهور و تبدل و تغيير رأي و نظر بر خلاف رأي و نظر سابق و ندامت از آن،نسبت به خداي متعال غير قابل تصور و محال است چون مستلزم جهل و نقص است، و به عبارت ديگر بداء به معناي تغيير و تبدل در ناحيه علم ذاتي خداوند محال است.
اما بداء به معناي ديگر آن که عبارت است از ظهور امري از ناحيه خداوند متعال براي غير «ظهور الشي منه تعالي للغير»[1] بر خلاف مقتضاي مقتضيات غير تامه و معدات، هيچ گونه استحاله ندارد. به بيان ديگر بداء به معناي تبدل و تغيير در ناحيه فعل خداوند چه در امور تکويني و چه در امور تشريعي مانعي ندارد زيرا نه مستلزم جهل در ذات خداوند مي گردد و نه ادله نافيه عقلي و نقلي شامل آن مي گردد. بلکه نشان قدرت الهي در مقام فعل است چه آن که تغيير و تبديل آن چه که مقتضاي مقتضيات عاديه و معدات است حکايت از کمال و تماميت قدرت پروردگار متعال دارد و بيانگر استقلال او در فاعليت است به طوري که هر گاه بخواهد و هر چه را اراده فرمايد تغيير دهد، و بديهي است که اعتقاد و ايمان به بداء به اين معنا موجب توکل و اعتماد تام به پروردگار گرديده و باعث اميدواري در ميان بندگان مي شود به گونه اي که هيچ گاه يأس و نوميدي بر آن ها مستولي نگرديده و در ادامه حيات و اصلاح امور دچار رکود و بي تفاوتي نگردد و آن گاه که خود خسته و ناتوان از ادامه راه و اصلاح مفاسد مي گردد دست ناتواني و نياز به درگاه تواناي علي الاطلاق و بي نياز مطلق يعني خداوند قادر منان، به نيايش و دعا بر مي دارد و از او خواستار کمک و اصلاح امور و تغيير و تحول در سرنوشت ها مي گردد. و سفارشات اکيد و مکرر که در آيات قرآني و روايات و احاديث معتبر به دعا کردن به طور عموم و دعا براي تعجيل در ظهور امام زمان ـ عليه السلام ـ خصوصا گرديده حکايت روشن از حسن بداء در مقام فعل خداوند مي کند.
راه هايي که ممکن است در تحصيل بداء نسبت به ظهور امام زمان ـ عليه السلام ـ نقش واثري داشته باشد،درآيات و روايات:
الف: تحولات بزرگ و سازنده به منزله نور افکن هاي قوي است که محيط پيرامون خود را در جوامع بشري روشن مي کند. تا در اجتماعات انساني استعداد و آمادگي ظهور و تابش آن به وجود نيايد تجلي اين نور محقق نخواهد شد و روشن است که ظهور امام زمان عليه السلام که يکي از تحولات بي نظير و بزرگ تاريخ بشري است و حکومت جهاني آن حضرت مظهر حکومت نوراني خداوند در زمين خواهد بود و از نعمت هاي بزرگ خداوند محسوب مي گردد، بايد زمينه طلوع و تجلي اين نور عظيم به وجود بيايد، يعني جوامع بشري، همان گونه که خداوند در قرآن مي فرمايد: « وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالأرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُون»[2] بايد مستعد و آماده پذيرايي از چنين نعمت بزرگ الهي بشود و توجه به خداوند و دوري از گناه و معاصي و به وجود آمدن حالت بيزاري از ظلم و ستم و بي عدالتي ها و اعمال و افعال حکام و حکومت ها و دولت ها در سطح عمومي و همگاني و احساس اضطرار و نياز شديد از سوي جوامع انساني به وجود يک مصلح و سلطان عادل و حکومت دادگستر، يکي از راه هاي تحصيل بداء محسوب مي شود به اين معنا که وقتي انسان ها با تمام وجودشان و حقيقت باطن شان و با تمام تدابير، خود را گرفتار واسير و از رسيدن به سعادت و خوشبختي، عاجر مي يابند، فطرت خفته او بيدار شده و دچار حالت رجعت و بازگشت به خويشتن خويش مي گردند و اين جاست که زمينه يک تحول در آن ها به وجود ميايد و ممکن است که خداوند رحيم و مهربان دست آن ها را بگيرد و از ظلمت و تاريکي هاي دوران غيبت نجات داده و به وادي نوراني زمان حضور رهنمون گردد چه آن که: «ان الله لا يغير ما بقوم حتي يغيروا ما بانفسم»[3].
ب: همان گونه که انسان بر اساس تعليمات ديني مي تواند حوايج و نيازهاي شخصي خود را از خداوند بخواهد و خواستار دگرگوني و تحول در احوالات شخصي گردد و بگويد: «يا محول الحول و الاحوال حول حالنا الي احسن الحال» و در ادعيه معتبره در هر روز ماه رمضان و بعد از هر فريضه واجب بخواند: «اللهم غير سوء حالنا بحسن حالک»[4] بديهي است که در حوايج و مشکلات اجتماعي که گاهي به مراتب مهم تر از مسائل و مشکلات شخصي است به طريق اولي مي تواند از درگاه خداوند کريم خواستار تغيير و تحول بشود و اين نيست مگر به خاطر حسن بداء در مقام فعل خداوند و شايد يکي از راه هاي مهم و عمده در تحصيل بداء در مقام فعل خداوند، دعاء بندگان بيچاره و مضطر و خصوصاً مومن باشد. زيرا رسول خدا فرمود: «لو عرفتم الله حق معرفته لزالت لدعائکم الجبال»[5] يعني اگر حق خدا را بشناسي و مومن به او باشي و آن گاه دعا کني در اثر دعاي شما کوه ها فرو مي ريزند، و اين نکته را نبايد از نظر دور داشت که حالت دعاء و تضرع و اضطرار همان گونه که قبلا اشاره کرديم بايد عموميت پيدا کند خصوصاً در رابطه با ظهور امام زمان ـ عليه السلام ـ زيرا ظهور آن بزرگوار و قيام و انقلاب او مانند طوفان حضرت نوح ـ عليه السلام ـ است يعني حالت اضطرار و تضرح به گونه اي باشد که انفاس قدسيه مومنين و خصوصا اولياء الهي که در هر عصري وجود دارند مثل زمان حضرت نوح ـ عليه السلام ـ دست به دعا بردارند و از خدا بخواهند ظهور که خود بسان طوفاني سهم گين براي تطهير زمين از ظلم و ستم مي باشد را محقق فرمايد و آن چه را که ممکن است در اثر گناه و معاصي ما و ظلم و جور ما در حق خود و ديگران از ما گرفته است به ما ارزاني دارد و آن چه را که ما در اثر عدم لياقت از او دور شده ايم به ما نزديک فرمايد زيرا: «ان الله علي کل شي قدير»[6].

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه (اندیشه قم)