در آیة 155 سورة بقره « و لنبلونکم بشیء ...»، 5 مواردی وجود دارد - گرسنگی، نقص و ترس، خشکی، کمی مال، که می گویند نشانه های ظهور است آیا این صحت دارد یا خیر؟ | کتابخانه مجازی الفبا

در آية 155 سورة بقره « و لنبلونكم بشيء ...»، 5 مواردی وجود دارد - گرسنگي، نقص و ترس، خشكي، كمي مال، كه مي گويند نشانه هاي ظهور است آيا اين صحت دارد يا خير؟

يكي از سنت هاي انكار ناپذير الهي سنت آزمايش و ابتلا است زيرا اگر آزمايش الهي نباشد استعداد هاي نهفته انسان آشكار نمي گردد و در اين صورت استحقاق ثواب و عقاب را پيدا نمي كند زيرا تنها براساس صفات دروني و استعدادها نمي توان به انسان ها پاداش داد، بلكه بايد اين صفات و كيفيات و استعداد ها ظهور پيدا كند تا واجدين اين صفات مستحق ثواب و عقاب شوند.
بنابراين پاداش ها و كيفر ها بر اساس همان استعداد ها كه بروز نموده و ظاهر گرديده داده مي شود چنان كه امير مومنان–عليه السلام- فرموده است: «امتحان خدا براي آن است كه كارهاي خوب و بدي كه از انسان سر مي زند و معرّف روحيات و كمالات اوست و برطبق آن ها پاداش داده مي شود؛ ظاهر شود».[1]
رواياتي كه در ذيل اين آيه آمده اند، و اشاره به سنت امتحان الهي دارند و بيان مي دارند كه اين امور اسباب امتحان الهي اند بسيارند امّا برخي روايات نيز اشاره دارند بر اين كه اين امتحانات از نشانه هاي ظهور هستند.
1. از امام صادق ـ عليه السلام ـ دربارة آيه: « ولنبلونكم بشي ء ...» سوال شد، آن حضرت در پاسخ فرمود: خوف و ترس كه در اين آيه آمده است، راجع به هنگام قيام حضرت قائم ـ عجّل الله تعالي فرجه ـ، و «جوع» (گرسنگي) مربوط به پيش از قيام قائم ـ عجّل الله تعالي فرجه ـ مي باشد. زيرا قبل از آن كه قائم قيام كند، گرسنگي هاي زياد پيش مي آيند.[2]
2. امام صادق ـ عليه السلام ـ در جايي ديگر فرمودند: ترس از سلاطين بني اميه، گرسنگي، نقص جان ‘كمبود اموال، و محصولات زراعت از علامات ظهور قائم ـ عجّل الله تعالي فرجه ـ مي باشند، و هر كه در اين جهت صبر كند خداوند بشارت تعجيل خروج قائم را به او مي دهند. و بعد فرمودند: اين همان تأويلي است كه خداوند فرمود« اين تأويل را جز خدا و راسخون در علم كسي نمي دانند.[3]
3. همچنين امام صادق فرمودند: پيش از ظهور قائم ـ عجّل الله تعالي فرجه ـ علاماتي است كه خداوند آن را براي مؤمنين قرار مي دهند. به حضرت عرض كردم، فدايت گردم آن علامات كدام است؟ فرمود: سخن خداوند كه فرموده است: «و لنبلونكم بشيء ....» يعني مؤمنين، پيش از قيام قائم به چند چيز مبتلا مي گردند:«ترس، گرسنگي، كمبود مال، جان و ثمرات و زراعت، و هر كه در اين گونه موارد صبر پيشه كند، خداوند تعجيل ظهور قائم را به او بشارت مي دهد». سپس حضرت فرمود: امتحان مي كند آن ها را با ترس در برابر ملوك و سلاطين جور و با گرسنگي به سبب كمبود غلّات و خوراكي ها، نقض اموال به سبب كساد تجارت و به دست نياوردن سود و نقص جان، به دليل مرگ هاي گوناگون و جهاد در راه خداوند.[4]
بنابراين، روايات كه در ذيل آيه شريفه 155 سوره بقره آمده اند، علاوه بر اينكه جنبه هاي عمومي امتحان مؤمنين را بيان مي كنند، بيان گر بخشي از علائم حضرت قائم ـ عجّل الله تعالي فرجه ـ نيز مي باشد. و خداوند بندگانش را پيش از ظهور حضرت با مسائلي اين چنين مورد آزمايش قرار مي دهد. و هر كه از امتحان الهي به خوبي بيرون آيد، جزء بشارت داده شده گان به ظهورامام زمانش خواهد بود.

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه (اندیشه قم)