مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

‫آدمي از ابتداي خلقت تاکنون، همواره در انتظار برپايي جامعه آرماني يا مدينه فاضله بوده است. منظور از مدينه فاضله بر اساس آموزه‌هاي ديني، ايجاد نوعي شرايط اجتماعي است که وصول آدمي به سعادت واقعي و قرب الهي را به آساني ميسر سازد. در اين راستا، پژوهش حاضر به بررسي ويژگي‌هاي مدينه فاضله از ديدگاه اسلام، و مقايسه آن با مسايلي که در فلسفه سياسي دانشمندان مسلمان و غيرمسلمان پيرامون اين موضوع آمده، پرداخته است. بر اساس آن‌چه از آيات قرآن کريم و روايات معصومين(ع) استفاده مي‌شود تحقق مدينه فاضله در آخرالزمان، امري حتمي است. در آموزه‌هاي اسلامي به ويژگي‌هاي خاصي هم براي اين جامعه آرماني اشاره شده که در ساير جوامع آرماني يافت نمي‌شود، و ارکان آن نيز شامل قانون، حاکم و مردم مي‌باشد. از سوي انديشمندان غربي مانند نيچه، جيام، توين بي، هگل و کارل مارکس نيز در زمينه مدينه فاضله ديدگاه‌هايي ارايه گرديده که در اين رساله بررسي شده است. علاوه بر آن، از سوي انديشمندان سياسي مسلمان هم ديدگاه‌هايي در زمينه ارکان و ويژگي‌هاي مدينه فاضله مطرح گرديده است؛ در اين زمينه، فارابي، ابن سينا و خواجه نصيرالدين طوسي به مباحثي همچون خداشناسي، انسان‌شناسي، غايت‌شناسي، و نيز وظايف و شرايط حاکم در مدينه فاضله پرداخته‌اند. از ميان فيلسوفان غربي، افرادي مانند افلا طون، ماکياولي و توماس هابز به ترسيم جامعه آرماني پرداخته‌اند؛ در جامعه‌اي که ماکياولي به تصوير مي‌کشد، از اصول، مباني سياسي، انسان‌شناسي، اخلاق، ارکان، و ويژگي‌هايي مثل اومانيسم، ناسيوناليسم و سکولاريسم سخن گفته شده است. همچنين در نظريه هابز، که از ارکان اصلي سياست سخن به ميان آمده، تصريح مي‌گردد که آدميان در آرمان‌شهر به حکم طبيعت برابرند؛ او همچنين به مباحثي مانند ضرورت دولت و حاکم، قرارداد اجتماعي، وظا يف حاکم، قانون خوب، آزادي اتباع، مالکيت مردم و مواردي همچون سکولاريسم پرداخته است.

---