مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر به مسئله‌ی خاص‌بودگی در فلسفه‌ی علوم اجتماعی می‌پردازد. نقطه‌ی عزیمت این پژوهش شیوه‌‌ای است که به واسطه‌ی آن فرد تاریخی (یا همان موضوع پژوهش) در علوم اجتماعی ساخته می‌شود. در این مسیر با پروبلماتیک کردن مفهوم فرد تاریخی دلالت این مفهوم و مسئله‌زا بودن آن را برای علوم اجتماعی بررسیده می‌شود. در فصل نخست این پژوهش، با یک بررسی تاریخی نشان می‌دهیم که چگونه از آغاز بنیان‌گذاری علوم اجتماعی، انگاره‌ی تفرد نزد کلاسیک‌های این حوزه طرح شد، و پس از گذشت یک سده همچنان موضوع تأملات نقادانه است. در این فضل با برجسته‌کردن انگاره‌ی تفرد، می‌بینیم که خاص‌بودگی مورد نظر کلاسیک‌های علوم اجتماعی که بنا بود در انگاره‌ی تفرد رفع شود، همواره ابتر می‌ماند و به نوعی استعلاء می‌انجامد. در ادامه خواهیم دید که دلیل اصلی این ناکامی، نوعی هستی‌شناسی اجتماعی است که در بنِ انگاره‌ی تفرد قرار دارد.نسبت میان هستی‌شناسی و خاص‌بودگی فرد تاریخی ما را به یک تبارشناسی فلسفی می‌کشاند. نقطه‌ی ثقل این تبارشناسی کانت است. از این روی فصول پژوهش برمبنای پیش از کانت، پس از کانت و فراروی از کانت سازمان یافته است. برای تقریر مفهوم خاص‌بودگی در فلسفه ابتدا دو خوانش معاصر (دریدا و دلوز) از فرد نزد افلاطون را طرح می‌کنیم. سپس به سراغ اندیشمندان قرون وسطی می‌رویم، و آرای ایشان را درباره‌ی انگاره‌ی تفرد وامی‌کاویم. این دو بخش، به ترتیب دوگفتار فصل دوم را شکل می‌دهند.سپس به سراغ آثار کانت می‌رویم و درگیری کانت با انگاره‌ی تفرد را وامی‌کاویم. از این منظر کانت را یک‌بار در نقد اول در نظر می‌گیریم، و در گفتار دوم به سراغ انگاره‌ی تفرد کانتی در نقد سوم و مکتوبات پس از مرگ وی می‌رویم. در فصل چهارم دوواکنش به تفرد کانتی را مرور می‌کنیم. این واکنش‌ها یکی در فلسفه‌ی زیست‌‌شناسی طرح شده و دیگری از آنِ وایتهد است. در فصل پنجم به سراغ هستی‌شناسی اجتماعی دلوزی می‌ریوم. در این فصل می‌بینیم که چگونه این هستی‌شناسی جدید افق نوپدیدی بر روی مسئله‌ی تفرد می‌گشاید. داعیه‌ی اصلی این است که این هستی‌شناسی امکاناتی را برای توضیح درون‌ماندگار امر اجتماعی به دست می‌دهد که تا پیش از این قابل‌طرح نبودند.

جنگ يكي از رخدادهاي مهم تاريخي در جامعه است كه توسط گروههاي مختلف مردم مورد توجه قرار مي‌گيرد. در جنگ ايران و عراق، هنرمندان با استفاده از تصاوير، چهره جنگ را به عنوان امري مقدس بازنمايي كردند. نقاشان و عكاسان نيز در اين ميان با استفاده از المانهاي مقدس به بازنمايي جنگ مقدس پرداختند. در اين تحقيق سعي شده با استفاده از تئوري بازنمايي استوارت هال و روش نشانه‌شناسي رولان بارت، تصاوير عكس و نقاشي دفاع مقدس مورد بررسي قرار گيرد و چگونگي بازنمايي جنگ در تصاوير بررسي شود. از آنجا كه تصاوير عكس و نقاشي به عنوان منبع مهمي در بازنمايي مورد استفاده هستند، در اينجا تعدادي از نقاشي‌ها و عكس‌هاي هنرمندان در طول دفاع مقدس تحليل نشانه‌شناسي شده و بازنمايي امر مقدس در تصاوير مورد بررسي قرار گرفته است. در ابتدا محقق به انواع جنگ و تعاريف و نحوه بازنمايي آن در جوامع مختلف اشاره كرده و پس از آن با توجه به تئوري بازنمايي و اشكال مختلف آن در ديدگاه استوارت هال، انواع بازنمايي و چگونگي آن را تشريح مي كند. درواقع مفاهيم شهادت، شهيد، دفاع، مقاومت، جهاد و ... در فرهنگ ايراني كه آميخته با فرهنگ اسلامي است به شكل مقدس در جنگ مورد توجه قرار گرفته و توسط گفتمان بازتوليد شده است، چنانكه ويژگي‌هاي موجود در تصاوير، فرم و محتواي اسطوره اي جنگ را بازنمايي مي كند و محتواي مقدس آن را نشان مي دهد. یکی از قوی ترین عناصر مضمونی هنر و ادبیات انقلاب اسلامی، تاریخ اسلام به ویژه تشیع و در راس آن تاریخ عاشورا و قهرمانان آن است. این عناصر مضمونی گاه به صورت نمادین و رمزی در هنر و ادبیات انقلاب اسلامی ظاهر شده اند.اين تحقيق با اشاره به اين مفاهيم و المانها و نشانه‌هاي اسطوره اي موجود در تصاوير، چگونگي بازتوليد مفهوم مقدس جنگ توسط تصاوير را با نشانه‌شناسي آثار جنگ، نشان داده، نحوه و چگونگي اين بازنمايي و نقش آن در بازتوليد گفتمان حاكم را بررسي مي كند و سعی دارد رابطه میان آموزه های شیعی و جنگ، استمرار و بازتولید جنگ و مقدس شدن و پلیدی زدایی از جنگ را به عنوان نتیجه نهایی مورد توجه قرار دهد.

پژوهش حاضر به بررسی انتقادی ارزش های خبری بر اساس مبانی معرفتی اسلام می‌پردازد. این پژوهش به روش اسنادی انجام شده و توصیفی- تحلیلی و داده های آن کیفی است. این تحقیقبه فرایند گزینش رویدادها برای تبدیل شدن به خبر و دروازه بانی اخبار در مراحل پیش از انتشار می‌پردازد. و بیان می‌دارد که در مراحل یاد شده، گزینش اخبار بر اساس ملاک‌هایی صورت می‌گیرد.این ملاک ها «ارزش های خبری» نامیده می‌شوند که اگر در رویدادی باشند آن رویداد خبر و آن خبر منتشر می‌شود. در این پژوهش فهرست هفت گانه ارزش های خبری شامل دربرگیری، شهرت، استثناء و شگفتی، بزرگی و فراوانی تعداد و مقدار، مجاورت، تازگی و برخورد به عنوان فهرست استاندارد مورد استفاده رسانه های دنیا از جمله ایران مبنا قرار گرفته است. بررسی نظریه استفاده و خشنودی و کالبد شکافی مستقیم ارزش های یاد شده این نتیجه را در پژوهش بیان می‌کند که ارزش های مذکور تحت تأثیر تفکرات غربی نظیر کاپیتالیسم، دموکراسی، قشر بندی، الیناسیون، تجربه گرایی، ناسیونالیسم و مدرنیسم هستند و این ها همه محصول سه نگرش بنیادین غربی یعنی سکولاریسم، اومانیسم و راسیونالیسم هستند. پس انتشار اخبار دارای این ارزش ها یعنی اشاعه این مبانی و اسلام با مبانی فوق مخالف است. در نوشتار حاضر پس از نقد این مبانی و طرح مبانی سه گانه اسلام، اصول خبر رسانی اسلام که برگرفته از این مبانی است مطرح شده و سپس شش ارزش خودباوری، خداباوری، احساس آفرینی، خود سازی، جامعه سازی و اندیشه سازی به عنوان ارزش‌های خبری اسلامی مطرح می‌گردد که باید در رسانه های اسلامی ملاک انتخاب اخبار باشند و در مطالعات ارتباطی ـ اسلامی به عنوان موضوعی جدید مطرح شوند.