مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

الجعفریات کتابی است از محمد بن اشعث کوفی که روایات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام را در خود جای داده است. این کتاب یکی از اصول بر جای مانده از اصول چهارصدگانه شیعه امامیه است. با توجه به اینکه بیشتر روایات این کتاب به امام جعفر صادق - علیه السلام - برمی گردد، به آن جعفریات می گویند؛ و به دلیل اینکه راوی آن محمد بن محمد بن اشعث می باشد، «الاشعثیات» نیز نامیده می شود. برخی از عناویت جلد اول: طهارت، صلات، زکات، صوم، حج، جهاد، نکاح، نفقات، حدود و...

این کتاب از زبان فارسی به زبان عربی ترجمه شده و موضوع آن تزکیه و تهذیب روح و روان و نفس انسان با استعانت از معنویت است. مطالب کتاب عبارت‌اند از: "روح عبادت"، "عبادت و پرستش و اثرات آن"، "ردکننده‌ی عبادت"، "عبادت و زهد و عرفان"، "هوشیاری در عبادت"، "عبادت و شناخت"، "اعتدال در عبادت"، "عبادت و توبه"، "عبادت و جامعه"، "صفات یاران پیامبر (ص)"، "آثار عبادت"، "نماز" و ...

اين كتاب مشتمل بر هشت باب ذيل مى‌باشد: الباب الاول: في أسماء هذه البلدة الشريفة. در اين باب به نامهايى چون: أثرب (مثل مَسجد)، أرض اللّه، أرض الهجرة، أكالة القرى، الايمان، البحره و... اشاره مى‌شود.الباب الثاني: في فضائلها و بدء شأنها و ما يؤول اليه أمرها و ما يتعلق بذلك. اين باب مشتمل بر شانزده فصل مى‌باشد. الاول: في تفضيلها على غيرها من البلاد، الثاني: في الحث على الاقامة بها و... الثالث: في الحث على حفظ أهلها و اكرامهم. الرابع: في بعض دعائه(ص) لها و لأهلها، الخامس: في عصمتها من الدجال و الطاعون. السادس: في الاستشفاء بترابها و تمرها و...الباب الثالث: في أخبار سكانها في سالف الزمان و مقدمه(ص) اليها و... اين باب نيز مشتمل بر دوازده فصل مى‌باشد. الاول: في سكانها بعد الطوفان. الثاني: في سبب سكنى الانصار بها. الثالث: في نسبهم. الرابع: في ظهورهم على اليهود و....الباب الرابع: فيما يتعلق بأمور مسجدها الأعظم و الحجرات المنيفات و... اين باب داراى سى و هفت فصل مى‌باشد كه در آن به معرفى بازار مدينه، منازل مهاجرين و غيره پرداخته مى‌شود.الباب الخامس: في مصلى النبى(ص) في الأعياد... كه داراى هفت فصل مى‌باشد و در آن به معرفى مصلاّى اعياد، مسجد قبا و مسجد ضرار و ساير مساجد پرداخته مى‌شود.الباب السادس: في آبارها المباركات و العين و الفراس و... اين باب داراى پنج فصل مى‌باشد.الباب السابع: في أوديتها و أحمائها و بقاعها و جبالها و أعمالها و... كه داراى هشت فصل مى‌باشد.الباب الثامن: في زيارته(ص) كه داراى چهار فصل ذيل است: الاول: في الاحاديث الواردة في الزيارة نصّا. الثاني: في بقيّة أدلتها و بيان تأكيد مشروعيتها و... الثالث: في توسّل الزائر و تشفّعه به(ص) الى ربه تعالى و... الرابع: في آداب الزيارة و المجاورة و التبرك بتلك المساجد و...

تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، معروف به «وسائل الشيعة»، از تأليفات ارزش‌مند محدث بزرگ و علامه محقق، شيخ محمد بن حسن حُر عاملى از علماى بزرگ و از فقهاى برجسته شيعه در قرن يازدهم هجرى(1033 - 1104ق) است. وى، اين كتاب را در مدت بيست سال از عمر شريف خود نگاشته است. اين كتاب، به زبان عربى و مشتمل بر روايات اهل‌بيت عصمت و طهارت(ع) در زمينه احكام شرعى است. مؤلف، در مقدمه، انگيزه خود را از نگارش كتاب، اين گونه بيان مى‌نمايد: «مدّت‌ها بود كه از فكر و قلم خود درخواست مى‌كردم و عزم و همت خود را بر آن مى‌داشتم تا كتابى را به نگارش درآورم كه آرزو را برآورده سازد و در علم و عمل سرآمد و شامل احاديث مسائل شرعى و نصوص احكام فرعى باشد؛ احاديثى كه در كتاب‌هاى معتبر و صحيح روايى هست و علماى بزرگ ما تصريح به صحت و اعتبار آنها كرده‌اند تا پناه‌گاهى براى خودم در مسائل شرعى باشد و مرجعى براى هدايت شيعه شود و من هم در ثواب هر كس كه از نور آن بهره گيرد و با نشان مناره‌هاى آن هدايت گردد و از تابش خورشيد و ماه آن بهره‌مند شود، شریک باشم و چه گنجينه‌اى بزرگ‌تر از ثوابى كه تا روز قيامت ادامه يابد! ان شاء الله». اين كتاب، از زمان نگارش، پيوسته مورد توجه علما و فقهاى شيعه قرار گرفته است و در اين زمان از اركان اصلى استنباط احكام شرعى و اجتهاد در حوزه‌هاى علميه شيعه به شمار مى‌آيد و در تمام درس‌هاى خارج فقه، روايات آن نقل شده و به آنها استناد مى‌شود. سيد حسن صدر درباره اين كتاب مى‌فرمايد: «كتاب وسائل الشيعة درباره احكام شرعى نگاشته شده است. اين كتاب به گونه‌اى نوشته شده كه به راحتى مى‌توان از آن استفاده نمود و به مطالب آن دسترسى پيدا كرد. در اين كتاب ميان استدلال و فقه و كلمات فقها به بهترين شكل و صحيح‌ترين راه و معتبرترين مأخذ جمع شده است. هر گاه فقيه و مجتهد متبحرى در اين كتاب نظر كند، آنچه را مى‌خواهد همانند مرواريدهايى كه به نظم چيده شده‌اند، مى‌يابد. هيچ مطلب مشكل و معضلى نيست كه به آن نپرداخته باشد...» علامه امينى در كتاب ارزش‌مند«الغدير» درباره اين كتاب مى‌فرمايد: «در هيچ كتاب رجال و تراجمى نامى از شيخ حر عاملى برده نشده مگر آنكه جملات فراوانى در مدح و ستايش كتاب گران‌بهايش؛ يعنى وسائل الشيعة بيان شده است.» كتاب «وسائل الشيعة» از بهترين جوامع روايى شيعه و حاوى رواياتى ارزش‌مند از پيامبر اسلام(ص) و ائمه معصومين(ع) درباره احكام شرعى در زمينه‌هاى گوناگون فقهى است. اين كتاب، مشتمل بر رواياتى پيرامون مقدمة العبادات و 51 كتاب از طهارت تا ديات، روى هم رفته داراى 7058 باب و حدود 36 هزار روايت برگرفته از مجموعه‌هاى روايى معتبر شيعه و اصول اوليه قدماى اصحاب رضوان‌الله‌عليهم است كه به ترتيب مسائل شرعى مطرح شده در كتاب‌هاى فقهى، به صورت باب‌هاى جداگانه آورده شده است و اين خود موجب گشته تا دسترسى به روايات كتاب بسيار آسان گردد و مراجعه كننده به راحتى بتواند روايات مورد نظر را پيدا نمايد. علاوه بر آن مسائل جديدى را نيز با توجه به مضمون روايات با ترتيبى آشنا و چينشى مطلوب و نظمى زيبا مطرح نموده است. در آغاز سند هر روايت، نام كسانى كه آن روايت را از كتاب آنها آورده، ذكر مى‌كند و سند خود به آن كتاب و مطالب مربوط به آن را در آخر كتاب مى‌آورد. وى سعى و تلاش فراوانى در ضبط دقيق روايات داشته و به اختلاف نسخه‌هاى گوناگون توجه نموده و در حاشيه كتاب به آنچه در نسخه‌هاى ديگر آمده، اشاره كرده است. هم‌چنين روايات مربوط به يك مسئله را آن هم از منابع متنوع و يا مواضع متعدد، با هم آورده تا مراجعه كننده به راحتى و صرفه‌جويى فراوان در وقت بتواند به تمام روايات متحد در دلالت يا متن و يا سند دست يابد و ميان روايات يك باب از جهت سند يا متن يا دلالت و مفهوم، مقايسه و مقابله انجام دهد و زيادى و نقصان ميان روايات را با يك نگاه و بدون مراجعه به مصادر گوناگون دريابد. با همه اينها وى عناوين باب‌ها را مطابق برداشت خود از احاديث ذكر كرده نه مطابق آنچه فقها بر آن توافق دارند و نيز در موارد بسيارى روايات را قطعه قطعه نموده و هر قطعه‌اى را در بابى ذكر فرموده، هم‌چنين همه احاديث دلالت كننده بر يك مطلب را در باب مربوطه، به صورت صريح ذكر نكرده بلكه پاره‌اى از آنها را با عباراتى همچون «تقدم»، «يأتى ما يدل عليه»، «رواه...مثله» و... مورد اشاره قرار داده است و اينها خود باعث بروز اعتراض‌ها و ايرادهايى به‌جا و نابه‌جا به كتاب وى شده است. مطالب مطرح شده در این جلد عبارتند از: کتاب الصلاة بخش چهارم.