مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

بحث از تجربه دينی به عنوان گوهر دين در دوره جديد توسط برخی از متفكران مسيحی، به ويژه شلايرماخر برای نجات دادن مسيحيت از انتقادات روشنفكران مطرح شد. از ديدگاه شلايرماخر، گوهر دين و دين داری نوعی تجربه دينی است، نه معارف عقلی و اخلاقی. مقاله حاضر پس از تبيين بحث و طرح مباحث مقدماتی و زمينه های ظهور تجربه گرايی دينی، ديدگاه تجربه گرایان دينی درباره گوهر دين را مورد نقد و بررسی قرار داده است.

موضوع این پژوهش:« مقایسه ی تطبیقی هرمنوتیک وتفسیر صحیح قرآن»؛ این پژوهش در صدد آن است تا با تفکر و تدبّر در منابع مختلف در این زمینه به اهداف ذیل دست یابد : بررسی معنای لغوی واصطلاحی تفسیر ، تأویل و هرمنوتیک آشنایی با مفهوم تفسیر ، بررسی تأویل وبیان تأویل صحیح ، آشنایی با مفهوم هرمنوتیک و مقایسه ی تطبیقی هرمنوتیک وتفسیر صحیح قرآن . روش این تحقیق با توجه به امکانات ویافته های تحقیق ، روش توصیفی تحلیلی است . پس از گرد آوری اطلاعات وتجزیه وتحلیل آنها نتایج زیر حاصل شده است : تفسیر و هرمنوتیک هر دو در بستر تاریخی متمایز شکل گرفته واشاره به مو ضوع خاص خودشان را دارند بنابر این توجه به آنها باید با توجه به بستر تاریخی خودشان باشد . هدف از تفسیر ، کشف وبیان معانی آیات ومراد شارع مقدس است . اما هرمنوتیک نتیجه آن تعارضی می باشد که در بستر تاریخی اش شکل گرفته ، بنابر این کشف مراد مؤلِّف یا شارع مقدس معنا ندارد . علم تفسیر زبان دین را واقع نما می داند که در بیان حقیقت است .امّا در وجود مطالبی سمبلیک در قر آن منکر نیست . وهمچنین باید توجه داشت که سمبلیک به معنای افسانه ای وغیر واقعی نیست بلکه با استفاده از زبان سمبلیک ، در صدد اشاره به نکات لطیف می باشد . که هدف خاصی از آن مد نظر بوده است . امّا هرمنوتیک ، زبان دین را سمبلیک می داند . اما نه به آن معنایی که بیان شد . پذیرش تعدد قرائت ها و تکثر گرایی در هرمنوتیک به عنوان یک اصل شمرده می شود . در صورتی که در تفسیر این امر پذیرفته نیست بلکه در تفسیر معنای باطنی در نظر است که نسبت به معنای ظاهردر طول هم قرار دارند وهمدیگر را تأیید می کنند وهیچگونه تعارضی با هم ندارند و... پژو هشگر در انجام این تحقیق با مشکلات و محدودیتهایی چون عدم زمان کافی برای گرد آوری مطالب ، بیان مشکل و پیچیده ی کتابهایی که در زمینه ی هرمنوتیک وارد شدند وعدم دسترسی به سایت ها ی اینتر نتی مواجه بوده است . در پایان پیشنهاد می گردد ، که در بررسی تطبیقی این دو دید گاه ، دقّت و احتیاط لازم صورت گیرد تا با دیدن اندک شبهات دو دیدگاه فوق ،از تفاوتها ی اساسی این دو رویکرد تفسیری غفلت نشود .

نوشته حاضر به معرفی آرا و اندیشه اشلایرماخر در علم هرمنوتیک می پردازد. علم هرمنوتیک تا پیش از قرن هیجدهم به سیاق تبار یونانی اش در خدمت تفسیر متن مقدس قرار داشت و با استفاده از شیوه معانی بیان و نقادی به همراه قواعد زبان شناختی و دستوری به فهم مدلول متن مقدس می پرداخت. اما اشلایرماخر در اوایل قرن نوزدهم هرمنوتیک را به عنوان فن عام تفسیر از محدوده متن مقدس خارج و آن را در فهم هر متنی به کار گرفت. او با تاثیرپذیری از رمانتیک ها و فقه اللغه ایها و روشنگران، تفسیر دستوری و روان شناختی را در فهم متن به کار گرفت. اما در نهایت با غلبه یافتن تفسیر روان شناختی بر جنبه دیگر تفسیر، به شیوه پیشگویانه و مقایسه ای در صدد بر آمد تا تفرد و نبوغ مولف را در سایه همدلی دریابد و از این طریق ذهنیت مولف را جهت فهم مدلول نهایی متن باز تجربه کند.