مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی : جاویدان نمائی کبیر (کتاب بزرگ جاودانگی) اثر بزرگ فضل الله استرآبادی (متوفی 796/1394) بود و اساس جنبش حروفی را فراهم کرد. امروزه یکی از مهم ترین متون شناخته شده متعلق به جریان عرفانی و مسیحایی است که در پی حکومت مغول در ایران و آناتولی فعال شد. این نشان دهنده پیکربندی مجدد اقتدار مذهبی و سیاسی معاصر در امتداد خطوط مسیحایی و کاریزماتیک است که در شرق اسلامی اتفاق افتاد، که مسلماً به ظهور و تثبیت سلسله‌های عثمانی، صفوی و مغول کمک کرد. واژه‌های قدرت اولین مطالعه جامع دربارۀ آثار اساسی فضل‌الله است. اورخان میرقاسم اف زندگینامه فضل الله را خلاصه می کند، تاریخ جنبش حروفی را ترسیم می کند، جاویدان نما را در تاریخ فکری اسلامی مورد بررسی قرار می دهد و تأثیر ماندگار آن را در جهان اسلام در نظر می گیرد.

مبانی فقهی و کلامی تشیع تا آغاز غیبت کبری، هنوز به صورت کامل ساخت نیافته بود. ازاین­رو، در عرصه فقه، شاهد فقاهتی مبتنی بر افکار اهل سنت و متمایل به رأی و قیاس هستیم. در بعد کلامی نیز از یک ­سو، به متکلمانی برمی­خوریم که گرایش‌های اعتزالی دارند و از سوی دیگر، برخی عقائد فاسد کلامی مانند نظریه تحریف، گرایش به جبر، تشبیه، غلو و تقصیر پدید آمدند. در این بین، شیخ مفید و سید مرتضی کوشیدند مبانی فکری تشیع را منقّح کرده و راهی میان عقل­گرایی افراطی (نص­گریزی) و نص­گرایی افراطی (عقل­گریزی) دراندازند. نگارندگان با مطالعه آثار شیخ مفید و سید مرتضی بر این عقیده­اند یکی از مهم‌ترین ابزارهای این دو برای رسیدن به این هدف، نظریه حجیت اخبار متواتر و محفوف به قرائن و در نقطه مقابل، عدم حجیت اخبار آحاد است. مبتنی بر این نظریه است که توانستند به تصفیه متون روایی پرداخته، انبوهی از روایات در حوزه تحریف، جبر، تشبیه، غلو و... را به دلیل «خبر واحد بودن» کنار بگذارند. همچنین در صورتی که صحت سند در مورد اخبار آحاد ضروری قلمداد شود، مبنای شیخ مفید و سید مرتضی باعث شد انبوهی از روایات معصومان (ع) در کتب معتبر امامیه، صرفاً به دلیل ضعف سند کنار گذاشته نشوند.