مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب عَینُ العِبْرَة فی غَبْنِ العِتْرَة کتابی است عربی که سید ابوالفضائل، احمد بن طاووس حلی، (متوفای ۶۷۳ ق) آن را در موضوع آیات وارده در فضائل اهل بیت(ع) و ردّ مخالفین نگاشته است. مؤلف در این اثر با تقیه سخن گفته و خود را عبدالله بن اسماعیل نامیده است. ابن طاووس، ابتدا آیه قرآن را ذکر نموده، سپس روایت ذیل آیه را به نقل از مأخذ آن نقل می‌کند. در بسیاری از موارد نیز، پس از نقل روایت، توضیحی ذکر کرده و در آن معنا و وجه استدلال به آیه و روایت را بیان می‌نماید. کتاب عین العبرة درباره آیات وارده در فضائل اهل‌بیت پیامبر(ص) و رد مخالفین آنان است. این اثر نوشته سید احمد بن طاووس حلی بوده و شاگردش ابن داوود حلی در رجال خود به آن تصریح کرده است. خوانساری می‌نویسد: کتاب عین العبرة، کتابی است در نوع خود کم نظیر و فوائد بزرگی در آن نهفته است. موضوع اصلی کتاب به گونه‌ای طراحی شده که اگر کسی تزلزلی در اعتقادات خود نسبت به اولویت امیر المؤمنین علی(ع) و اولاد طاهرین او داشته باشد، با یک بار مطالعه این کتاب شریف، نه تنها اعتقادی راسخ نسبت به افضلیت حضرت علی پیدا خواهد نمود، بلکه به درجه سقوط و رذالت طیف مقابل آن حضرت نیز پی خواهد برد. ابن طاووس ابتدا آیه قرآن را ذکر کرده، سپس روایت ذیل آیه را به نقل از منبع آن نقل می‌کند. در بسیاری از موارد نیز، پس از نقل روایت، توضیحی ذکر کرده و در آن معنا و وجه استدلال به آیه و روایت را بیان می‌نماید. در تمام این موارد، مطلب را با «قال عبد الله بن اسماعیل...» آغاز کرده است. سید، بیشترین حجم کتاب را اختصاص به آیاتی داده که در ردّ مخالفین است و با اثبات عدم صلاحیت دیگران برای خلافت، اولویت و تعین ائمه (ع) برای امر خلافت روشن می‌گردد. مؤلف خود را مقید می‌داند تنها از کسانی روایت نقل کند که نزد فریقین (شیعه و سنی) مورد اتهام نباشند. ایشان اساس کار خود را بر کتاب کشف البیان ابو اسحاق ثعلبی و الوسیط فی تفسیر القرآن واحدی نیشابوری قرار داده است و بجز مواردی اندک، روایات را از همین دو کتاب نقل کرده است. به گفته ابن طاووس، یکی از بزرگانِ علمای گذشته، آنچه از فضائل امیرالمؤمنین علی(ع) در آیات قرآن بدست آورده بود جمع کرده و کتابی تألیف نمود. او نیز، بر آن شد تا علاوه بر آن مطالب، آیات دیگر و روایات ذیل آن‌ها را جمع‌آوری نماید تا بدین وسیله، فضل و برتری سادات بر غیرشان بر همگان روشن گردد.

سلسلة الغدير الموضوعية؛ بحث مستل من موسوعة الغدير للعلامة الأميني رحمة‌الله‌عليه تحقيق، تلخيص و طبقه‌بندى موضوعى مجموعه يازده جلدى كتاب «الغدير» علامه عبدالحسين امينى مى‌باشد كه توسط محمدحسن شفيعى شاهرودى، تأليف و گردآورى شده است. كتاب به زبان عربى و مقدمه آن، در سال 1385ش، نوشته شده است. كتاب به انگيزه معرفى «الغدير» بين مردم و به‌ويژه جوانان نوشته شده است. آنچه باعث اهميت اين كتاب مى‌شود، آن است كه تا پيش از اين، محققان و پژوهشگران براى تحقيق در يك موضوع، بايد يازده جلد كتاب «الغدير» را ورق مى‌زدند، اما اثر حاضر، فرصت مطالعه سريع و دريافت مطالب در يك موضوع را براى مخاطبانش فراهم كرده است. مطالب این جلد از کتاب: على(ع) سيد مظلومان: مطالعه و بررسى شرح حال و سرگذشت امام على(ع)، موضوع پژوهش كتاب حاضر است. نگارنده در فصل نخست، درباره عالمان و محدثانى كه در مورد امامت و ولايت حضرت على(ع) و فضايل و مناقب اهل‌بيت(ع) تشكيك كرده و شبهاتى طرح كرده‌اند بحث نموده است. مؤلف با ذكر احاديث معتبر و نيز دلايل عقلى، آرا و نظريات ابن تيميه و ديگر منكران علم و فضل حضرت على(ع) را رد كرده و دريافت‌ها و برداشت‌هاى خود را ذيل عناوين مختلفى دسته‌بندى نموده است. وى اين نكته را متذكر مى‌گردد كه فضايل و منزلت علمى، فكرى و دينى حضرت على(ع) از طريق محدثان فراوانى در منابع حديثى نقل شده و جاى انكار باقى نمى‌ماند. نويسنده در جاى ديگر، راجع به رابطه بسيار نزدیک حضرت على(ع) با پيامبر(ص) در همه رويدادها و وقايع صدر اسلام، ايمان و عدالت آن حضرت و طرف‌دارى آن حضرت از حق، به‌تفصيل سخن گفته است. نگارنده در پايان، خوانندگان را با مظلوميت‌هاى آن حضرت، جور و جفاهايى كه در حق او رفت با شرح و تفصيل بسيار بحث كرده و مستندات خود را هم با ذكر مشخصات در پاورقى ذكر كرده است.

کتاب «دانش نامه امیرالمومنین (ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ» نوشته محمد محمدی ری شهری، مروری بر زندگانی و ابعاد مختلف شخصیت «امام علی (ع)» است. جلد پنجم این مجموعه به موضوعات آمادگی امام برای رویارویی با ناکثین، یاری خواستن امام از کوفیان، اشغال بصره، تلاشهای امام برای جلوگیری از جنگ و نیز جنگ صفین و غیره می پردازد.

کتاب «مناقب آل أبي طالب عليهم السلام» نوشته محمد بن علی بن شهر آشوب مازندرانی است. مولف در این کتاب از مناقب و فضایل پیامبر اکرم (ص)، ائمه اطهار (ع) و صحابه سخن گفته است. جلد سوم شامل احادیث پیامبر اسلام در جانشینی حضرت علی علیه السلام آغاز و فضائل معنوی و شجاعت های آن حضرت و مقام او در قیامت را در چند فصل بیان كرده و نكاتی مانند: مساوات ایشان با همه انبیاء علیهم السلام و زندگی نامه و احوال آن حضرت به دنبال آن آمده است. و بعد از حضرت علی علیه السلام به فضائل و زندگی نامه حضرت زهرا و در پایان به بحث امامت فرزندان حضرت زهرا سلام الله علیها پرداخته است.

کتاب «مناقب آل أبي طالب عليهم السلام» نوشته محمد بن علی بن شهر آشوب مازندرانی است. مولف در این کتاب از مناقب و فضایل پیامبر اکرم (ص)، ائمه اطهار (ع) و صحابه سخن گفته است. در این مجلد که چهارمین جلد از این مجموعه دوازده جلدی است، به بیان ویژگی‌ها، مناقب و فضایل علی علیه السلام می پردازد.

کتاب «الخبر اليقين في سيرة أميرالمومنين (ع)» نوشته عبدالرسول غفار شامل گفتارهایی در ساحت زندگانی عرفانی «امام علی (ع)» است. نوشتار حاضر که بر اساس سخنان گهربار آن امام همام و روایت سایر ائمه معصومین (ع) به رشته تحریر در آمده، مطالب زیر را در خود جای داده است: 1- رابطه بین زندگی و انواع علم حصولی و حضوری، 2- تفاوت‌های میان عرفان، کلام و حکمت، 3- هستی‌شناسی عرفانی از منظر امام علی (ع)، 4- سیره عرفانی آن حضرت، 5- زندگانی عرفانی امام علی (ع) از دیدگاه سایر معصومین (ع) که به اعتقاد نویسنده بهترین راه برای شناخت ایشان است، 6- آراء و نظرات اندیشمندان، متفکران و بزرگان دینی درباره شخصیت و حیات عرفانی امیرالمومنین (ع) از جمله: شیخ کلینی، ابوعلی سینا، ملاصدرا و ابن ابی‌الحدید.

کتاب «أخلاقيات الإمام علي أمير المؤمنين علیه السلام» نوشته هادی مدرسی، شرح ویژگی‌ های اخلاقی امام علی (ع) است. در این کتاب سه بخش اصلی یعنی: اخلاقیات مومن, اخلاقیات مخالف و اخلاقیات زمامدار، تدوین شده است. متن کتاب در اصل مجموعه احادیث, روایات و حکایاتی است که از خود مولی امیرالمومنین علیه السلام نقل شده و نگارنده به شرح و تفسیر آن اهتمام کرده است. در جلد سوم تصویر حضرت علی (ع) در جایگاه یک زمامدار بررسی می شود.

کتاب «علي عليه السلام و الخوارج تاريخ و دراسة» نوشته جعفرمرتضى عاملی در دو جلد مي باشد. نویسنده کوشیده است به پرسش های متنوعی درباره خوارج پاسخ دهد. سپس پاسخ این پرسش ها را از منابع و متون تاریخی و روایی انبوه جمع آوری کرده، به خواننده تقدیم می کند. مؤلف با مطالعه اوضاع اجتماعی، سیاسی و دینی جامعه عراق و مردم عرب، و با استناد به دیدگاه های امام علی (ع)، زمینه های پیدایش خوارج را بررسی کرده است. نویسنده ضمن اینکه وضعیت روحی و روانی، و پایگاه قبیله ای خوارج را بررسی می کند، به سیاست های راهبردی و اهداف عالی امام، و تلاش های بی دریغ او برای آگاهی بخشی و هدایت این قوم به راه راست، و نشان دادن فهم غلط آنان از شرایط روز نیز در نظر دارد، و سیاست های انحرافی طاغوت شام را که در مناظره ها و احتجاج های امام و یارانش با سران خوارج آشکار شد، به شیوه ای منطقی و مستدل نقد و ارزیابی می کند.

اخلاقیات مجموعه ای از ارزش ها و باید ها و نباید هاست که نقش مهمی در مدیریت اثربخش سازمان ها ایفا می کند. اخلاق در فرهنگ های غرب رویکردهای مختلفی دارد و غالباً اصول اخلاق سازمانی براساس دنیا گرایی و منافع مادی تعریف می شود. از طرفی در مکاتب اسلامی و به طور خاص مکتب علوی، اخلاق حقیقی، نشانه رشد وجودی و کمال انسان و متمایز از دیدگاه های مکاتب غربی است. این مقاله در صدد است ضمن ارائه تصویری از الگوی اخلاق سازمانی در غرب و مکتب علوی، به مقایسه تطبیقی آنها پرداخته و به تحلیل محتوای هریک و اختلافات موجود در بین آنها بپردازد.