جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سنت‌های اجتماعی، عبارتند از قوانین حقیقی یا تکوینی که ارتباط نفس‌الأمری حقائق را در جهان عینی نشان می‌دهند. سنت الهی در جامعه، رفتاری است که خداوند با اجتماعات بشری بر اساس حکمتِ خود، به‌صورت ابتدایی یا مقابله‏ای انجام می‏دهد. این سنت‌ها که بیان‌گر قانون‌مندی جامعه و تاریخ است، نشان از رابطه‌ای تکوینی بین اعمال انسانی با عالم هستی است که منشأ آثاری وجودی برای انسان‌ها خواهد بود. بازشناسی ویژگی‌های سنت‌های الهی و انواع آن، دغدغه اصلی این مقاله است تا نگاه جامعی را ترسیم کرده و فرصت تازه‌ای را برای گفت‌وگو طرح تفصیلی درباره سنت‌ها فراروی اندیشمندان خواهد گذاشت. انواع سنت‌های الهی در جوامع را می‌توان در سه دسته کلی: سنت‌های مطلق، سنت‌های مشروط به ایمان و سنت‌های مشروط به کفر تقسیم کرد که هر یک از آن‌ها، انواعی از سنت‌ها را در بر می‌گیرد.

نخستین موج فمینیسم در اواخر قرن نوزده با ویژگی تلاش برای کسب حقوق مساوی به ویژه حق رای پدید آمد. فمینیسم لیبرالی در این مرحله با استدلال بر اشتراک ماهیت انسانی یا «جوهره مشترک انسانی» یا برتری ارزش های زنانه و با صرف نظر از تفاوت های جنسیتی، به دنبال برابری منزلت و نقش زن در مقابل مرد، بود. حوزه فعالیت موج دوم به عرصه های مختلف خانواده، کار و نظریه پردازی در حوزه علوم انسانی تعمیم یافت. موج سوم هم بیشتر از دیدگاه پست مدرن، تحولات نظام سرمایه داری و رویکرد افراطی موج دوم متاثر است. در این سه موج عدالت جنسیتی جایگاهی ندارد و با تکثرگرایی نمی توان مبنایی برای عـدالت ترسیم نمود. در این نوشـتار ضمن نقد و بررسی نظریه تساوی به تبیین دیدگاه اسلامی و شاخصه های عدالت جنسیتی پرداخته و معلوم می شود در اسلام درحالی که تفاوت ها نادیده گرفته نشده، تبعیض هم تجویز نمی شود.

پژوهش حاضر به منظور احیای یکی از احکام الهی یعنی ازدواج موقت و رفع قبح آن البته بادرنظرگرفتن آسیبهای وارده ارائه می شود.علیرغم سوء استفاده عده ای از این حکم،ازدواج موقت به عنوان یکی از راهکارهای اساسی در پیشگیری از ارتباطات نابهنجار مطرح می شود که به منظور بیان این مطلب بعد از پرداختن به ضرورت ازدواج از دیدگاه اسلام و جامعه شناسی به بررسی مشروعیت یکی از اقسام آن یعنی ازدواج موقت در اسلام پرداخته و ضمن بیان ایرادها و و اشکالات و پاسخ به آنها به بررسی تفاوتهای ازدواج موقت و دائم هم اشاره شده است.درمورد موانع ازدواج موقت می توان به موانع اجتماعی،فرهنگی،خانوادگی و حقوقی اشاره کرد و برای رفع قبح آن باید راهکارهای فرهنگی و غیرفرهنگی را درنظرگرفت. دراین تحقیق با روش تحلیل محتوای کیفی،این نتیجه تایید می شود که با احیای ازدواج موقت،بازار فحشا کم شده و بسیاری از ارتباطات نامشروع به مشروع تبدیل می گردد و جلو گیرى از ابتلا به سستى در انجام وظایف دینى و سهولت ارتکاب گناه‏،ضرورت فرهنگ سازی و قانونگذاری جهت جلوگیری از سوء استفاده از ازدواج موقت از مهم ترین نتایج حاصل شده در تحقیق حاضر است.

سینما به همان اندازه که هنر است، رسانه هم هست و رسانه بودن آن به اندازه هنر بودن آن و یا حتی بیشتر مهم است. رسانه‌های مدرن از جمله سینما عاملی موثر در دگرگونی نگرش‌ها و رفتارهای افراد جامعه به شمار می‌روند. یکی از سنت‌های بسیار مهم در جامعه ما، اخلاق جنسی خاصی است که از آن در دین اسلام با عنوان عفاف یاد میشود و شامل آموزه‌هایی برای سلامت هرچه بیشتر روابط میان زن و مرد است. این که ما به عنوان زن یا مرد کیستیم و چگونه باید در فضاهای مختلف رفتار کنیم، بخشی از فرهنگ جنسیتی است که توسط سینما بازتولید می‌شود. با وقوع انقلاب، انتظار بر آن است که سینمای ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین نهاد‌های فرهنگی کشور، به سمت اسلامی شدن گام بردارد، بنابراین لازم است بر اساس خاستگاه و مبانی برگرفته از فرهنگ اسلامی، بازنمایی صحیحی از روابط زن و مرد ارائه نماید. بر این اساس تلاش شده‌است بازنمایی روابط میان نامحرمان در سینما، با مولفه‌های روابط عفیفانه در فرهنگ اسلامی تطبیق داده شود. برای این کار، منابع اسلامی از جمله آیات و روایات مربوطه، شناسایی، استخراج و دسته‌بندی شده و مولفه‌های عفاف در روابط زن و مرد نامحرم تدوین شده است. جهت تحلیل انتقادی بازنمایی روابط عفیفانه در سینما با روش نشانه‌شناسی به بررسی چهار فیلم پس از انقلاب پرداخته شده است. در این پژوهش تلاش شده‌است از روش «تحلیل روایت» جهت مشخص شدن سیر روایی و پیرنگ فیلمنامه و از روش «تحلیل رمزگانِ» جان فیسک جهت معلوم کردن لایه‌های مختلف معانی رمزگذاری شده در فیلم‌ها استفاده شود. در تحلیل رمزگان، سه رمزگان مهم شامل «رمزگان اجتماعی»، «رمزگان فنی»، «رمزگان ایدئولوژیک» توضیح داده شده‌است و عناصر مختلف این رمزگان جهت واکاوی معانی پنهان فیلم به کار رفته است. در پایان نتیجه گرفته شده‌است که اکثر فیلم‌های سینمایی بررسی شده با معیار‌های فرهنگ اسلامی مطابقت ندارد و الگو‌های غربی مانند لیبرالیسم و فمنیسم در آنها بسیار تاثیرگذار بوده است. از چهار فیلم منتخب، تنها فیلم متعلق به دهه شصت، در مفاهیم ایدئولوژیک خود، موافق با ملاک‌های اسلامی ارتباط عفیفانه است و رمزهای اجتماعی و فنی مناسبی را برای القاء این مفهوم به کار گرفته است. فیلم منتخب از دهه هفتاد، نه تنها سعی در عادی‌سازی بسیاری از ناهنجاری‌های مربوط به ارتباط زن و مرد دارد، بلکه با زبانی صریح به قوانین محدودکننده ارتباطات آزاد زن و مرد اعتراض می‌کند. این‌گونه فیلم‌ها که در آن دهه به لحاظ کمی تعدادشان نیز کم نیست، پلی محسوب می‌شوند برای ورود به سینمای آزاد دهه‌های بعد. فیلم‌های منتخب دهه هشتاد و نود، زبان صریح سینمای دهه هفتاد را کنار گذاشته و از راه القاء غیرمستقیم به عادی‌سازی ارتباط زن و مرد نامحرم و بازنمایی غلط از این ارتباطات همت گماشته‌اند.