جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

محمدبن‌خلیل مقدسی، از علمای شافعی قرن نهم هجری، در کتاب« الرد علی الرافضه»، با ردّ افضلیت حضرت علی(ع) نسبت به دیگر صحابه، اشکالاتی بر«حدیث منزلت» وارد کرده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی صحت گفتار او با تاکید بر کتب اهل سنت می‌باشد. بررسی منابع مختلف نشان می‌دهد، مقدسی نتوانسته صحت سندی «حدیث منزلت» را انکار کند؛ او به احادیثی مشابه این روایت، جهت فضیلت‌تراشی برای خلیفه اول و دوم استناد کرده که جعلی‌بودن آنها قابل اثبات است. با توجه به بیان مطلق منزلت هارون نسبت به موسی(ع)، حضرت علی(ع) تمام شئون هارون نسبت به حضرت موسی(ع) - به غیر از نبوت- را نسبت به پیامبر(ص) دارد. هم­چنین از حدیث منزلت، افضلیت حضرت علی(ع) بر سایر صحابه اثبات می‌شود؛ زیرا هارون برترین شخص در امت حضرت موسی(ع) بود؛ بنابراین واجب است که حضرت علی(ع) در امت پیامبر(ص) برترین باشد.

بر اساس روایات شیعه و اهل سنت و نیز دیدگاه مفسران اسلامی، مراد از «أُذُن واعیة» (گوش شنوا) در آیه دوازدهم سوره حاقه حضرت علی(ع) است. به اعتقاد مفسران فریقین تطبیق «أُذُن واعیة» بر حضرت علی(ع) بر کمال علم و دانش آن حضرت دلالت دارد، از این­رو علمای امامیه آیه شریفه «و تعیها أُذُن واعیة» را یکی از دلائل نقلی امامت آن حضرت دانسته­اند. ابن تیمیه حدیث دال بر نزول آیه مذکور در شان حضرت علی(ع) را دروغ پنداشته و گفته است «أُذُن واعیة» اختصاص به ایشان نداشته و هر کسی می­تواند با اطاعت از فرامین الهی مصداق آن باشد. ابطال این دو مدعای ابن تیمیه و اثبات استواری استدلال به این آیه شریفه، موضوع پژوهش این نوشتار است.

فاقد چکیده

ابعاد گوناگون شخصیت امیرالمومنین علیه السلام در طی دوره ها وعصر های مختلف،موضوع بسیاری از نگاشته های کهن یا پژوهش های متأخر شده است.این نگاشته ها طبعاً تحت تأثیر گرایش های کلامی یا دیدگاه های اعتقادی و فکری نگارندگان آن، به گونه ای خاص یا از زاویه ای متفاوت به شخصیت ایشان پرداخته یا جنبه های متنوع زندگی آن حضرت را مورد توجه قرار داده اند. کشف و باز شناسی همین تنوع وتفاوت دیدگاه ها یا زاویه مورد نظر مؤلفین این آثار وتاثیر این گرایش های کلامی بر روند نگارش آن ها، دغدغه اصلی پژوهش حاضر است. به بیان دیگر این تحقیق سعی در بررسی تطبیقی شخصیت امیر المومنین(ع) در آثار تاریخی تا پایان قرن پنجم(ه.ق)دارد که ، تحت تأثیر گرایش های گوناگون کلامی نگاشته شده اند. مورخان وسیره نگاران شیعه واهل سنت( باشاخه های متنوع ذیل این دو فرق اصلی)، غالباً متناسب با قالب های فکری خود، به نگارش رویدادها وحوادث تاریخی اقدام کرده اند. ضمن این که حکومت های وقت نیز، به نوبه خود بر محتوای آثار نگاشته شده، بی تأثیر نبوده اند. نوشتار پیش رو در نظر دارد با توجه به شواهد و نگاشته های تاریخی، به تأثیر وتأثر گرایش های گوناگون کلامی وگزاره های تاریخی بپردازد. جستجوی دقیق وتتبع گسترده کتب ومنابع تاریخی در موضوعات مرتبط با زندگی وشرح حال امیرالمومنین علیه السلام وتحلیل وبررسی اطلاعات گرد آوری شده نشان می دهد، تأثیر آراء کلامی بر گزارش های تاریخی به صورت نقل یا کتمان وقایع و رخدادهای مهم،تحریف قسمت هایی از تاریخ ویا وفاداری به تاریخ وثبت به همان گونه که اتفاق افتاده،توجه یا بی توجهی به بخش هایی خاص از زندگی امام علی (ع) بروز وظهور پیدا کرده است. چنین مؤلفه هایی باعث گردیده تا بتوان سیره نگاران را در ارائه رویدادهای تاریخی به جریان های گوناگونی از جمله اهل سنت معتدل،تندرو و متشیع ،همچنین شیعیان معتدل وسیاسی تقسیم کرد که نوع داده های تاریخی آنان، بیانگر این تقسیم بندی ها می باشد.

در باب اهمیت محبت در حدیثی از امام باقر (ع)وارد شده است که دین چیزی جز محبت نیست. اکثر فلاسفه متألهین و عرفای شامخین هم محبت را اساس همه حرکت ها؛ تکامل ها و کنش ها در عالم هستی می دانند. از طرف دیگر محبت اکسیری است که به هر مجموعه انسانی اضافه شود؛ موجب صلاح و تعالی آن خواهد شد. محبت در تربیت؛ مدیریت؛ رابطه زمامدار با مردم و بالعکس فوق العاده دارای آثار مثبت است. محبت تعریف شده است به :« حالتی است که در دل یک موجود ذی‌شعور، نسبت به چیزی که با وجود او ملایمت و با تمایلات و خواسته‌های او تناسبی داشته باشد، پدید می‌آید. و در اصطلاح اهل معرفت محبت عبارت است از: «غلیان دل در مقام اشتیاق به لقاء محبوب » اهل معرفت، محبت را از فروع اراده می‌دانند که خود صفتی از صفات خداوند متعال است که در انسان هم به تبع روح خدایی در حد اعلی ظهور و تجلی کرده است. میل؛ ولع؛ صبابه؛شغف؛ هوی؛ غرام؛ حب؛ ودّ؛ عشق را گاهی جزو مراتب محبت و گاهی از جمله اقسام محبت دانسته اند. همچنین حبّ به محسوسات؛ وهمیات و امور خیالی؛ و حب به معقولات را هم از جمله اقسام محبت تلقی کرده اند. رابطه علیت بین دو علت و معلول دارای شعور؛ کمال جویی؛ زیبایی جویی؛ لذت طلبی؛ سنخیت بین محب و محبوب؛ احسان؛ امیال و مبادی زیستی غریزی(هورمونهای جنسی)؛از جمله منشاء های محبت هستند.معرفت محب به محبوب اصلی ترین مبنای محبت است که بدون آن محبت فعلیت پیدا نمی کند.محبت در تعلیم و تربیت و مدیریت و حکومت نقش بسیار مهمی دارد. اگر تربیت؛ مدیریت و حکومت بر اساس دوستی و محبت شکل بگیرد بسیاری از مشکلا جوامع بشری حل خواهد شد. بعد از محبت به معنای عام؛ دوستی و رفاقت ، آشنایی توأم با مهر و محبت و ارتباط عاطفی دو تن با یکدیکر است.حضرت علی7دوست را این طور تعریف می‌کند: «دوست انسانی است که همان خودت است جز آنکه غیر توست»اقسام رفاقت ها؛ اخلاق بین دوستان؛ دوستان مطلوب ونامطلوب؛و... از جمله محورهای مورد بحث در این پژوهش هستند. کلمات کلیدی:محبت؛مودّت؛رفاقت؛صمیمیت؛معرفت؛زیبایی جویی؛لذت طلبی؛ کمال جویی؛احسان

چکیده: این پایان نامه ، پژوهشی در علل توقف فتوحات در زمان حکومت امام علی وامام حسن (علیهما السلام ) است و برای روشن نمودن مواضع این دوامام (ع) ورفع ابهام نسبت به فتوحات انجام شده توسط خلفا صورت گرفته است . شیوه کار به صورت تحقیق کتابخانه ای بوده است و بیشتر به منابع اصیل تاریخی مراجعه شده ولی در عین حال از تحقیقات ودستاورد های محققین معاصر نیز غفلت نشده است واز کتاب ها و مقالات متاخر هم استفاده شده است . آنچه در طی این مرحله پژوهش به دست آمده این است که فتوحات به شکل انجام شده به خاطر آثار سویی که از جهات مختلف در معاش ومعاد مسلمانان گذاشت و همچنین تناقض با سیره وسنت ائمه (ع) و آموزه های اصیل اسلامی مورد تایید امامان نبوده است.

فاقد چکیده