جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1520
به کارگیری متن قرآنی در مناظرات امام رضا  در کتاب عیون اخبار الرضا به عنوان نمونه درباره توحید و عصمت پیامبران (مطالعه تحلیلی)
نویسنده:
نویسنده:سعد نعیم عوده الفاضلی؛ استاد راهنما:رضا الهی‌منش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
موضوع این پایان نامه، به کارگیری متن قرآنی در مناظرات امام رضا × در کتاب عیون اخبار الرضا به عنوان مثال در مورد «توحید» و «عصمت پیامبران» است. در برخی از ظواهر متون قرآنی، موضوعاتی وجود دارد که مفهومی غیر از معنای واقعی از آنها برداشت می‌شود، و برخی از مفسران آنها را در معنای غیر صحیح به کار برده‌اند، همانطور که بعضی از آنها گفته‌اند و آنچه را که مقصود قرآن نیست، به خداوند متعال نسبت داده‌اند و عصمت پیامبران را مخدوش ساخته‌اند. این تحقیق سعی دارد راه حل و پاسخی برای اشکالات یا شبهات ناشی از درک ظاهری برخی از متون ارائه نماید، که با ساحت قدس خداوند متعال و توحید و صفات او و منزه بودن او از داشتن جسم، اشغال فضا و مکان و قابل رؤیت بودن و غیره سازگار نیست. با توجه به پاسخ‌هایی که در کاربرد نص قرآنی در بین مناظرات امام رضا × آمده است، از جمله تنزیه ذات خداوند از این شبهات در توحید ذاتی، و توحید صفاتی و افعالی و نفی شباهت صفات او به مخلوقات و پدیده‌ها، و پاسخگویی به تهمت‌هایی که با استفاده از ظاهر متون، به پیامبران و عصمت آنها نسبت داده شده است. به عنوان مثال، متهم کردن خاتم پیامبران ’ به گمراهی، که (العیاذ بالله) بسیاری از مفسران عامه (اهل سنت) آن را شرک تفسیر کرده‌اند. اما می‌بینیم که امام الرضا × معنایی کاملاً متفاوت از آنچه گفته شد، در تفسیر آن بیان فرموده است. در جایی که گمراهی را به پنهان کردن مقام خویش نزد قومش تفسیر نمود، سپس خداوند آنها را به سوی شناخت تو هدایت کرد. بدین سان همه شبهات مطرح شده علیه پیامبران با استفاده از متون قرآنی و استفاده از سایر متونی که دلالت بر عصمت آنها دارد، برطرف شد. اهمیت این مطالعه در توان به کارگیری متن قرآن در پاسخگویی و رفع بسیاری از مشکلات، به ویژه در دو اصل مهم (توحید) و (عصمت پیامبران) نهفته است. اگر شخص پاسخگو معصوم باشد، این اهمیت تأیید می‌شود. اما آنچه در این تحقیق جدید است، تجزیه و تحلیل واژگان است، که ممکن است ریشه مشکل در همین جا باشد، یعنی در متونی که ظاهر آن چیزی را به خداوند متعال نسبت می‌دهند، که در قرآن نیست، همچنین در مورد نکوهش و افترا به پیامبران، و موضوع بحث آن زبان‌شناسی و تفسیری است، و نتیجه همان است که از فرمایشات امام × حاصل می‌شود. محقق در این مطالعه از روش تحلیلی استفاده کرده است و نتیجه ای که از این تحقیق به دست می‌آید، نفی همه برداشت‌های ظاهری از ذات مقدس خداوند و صفات اوست، و همچنین نفی مفاهیمی که با به کار بردن همان متن و گاهی متن‌های دیگر، عصمت پیامبران را خدشه دار می‌کند.
روابط بینامتنی روایات کتاب الامامه مسند امام رضا (ع) و قرآن
نویسنده:
نویسنده:اسماء میری؛ استاد راهنما:رسول محمدجعفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
پدیده بینامتنیت از دگرگونی‌‌های دنیای ادب به شمار می‌آید. بر مبنای این پدیده هر متنی اثر پذیر از متن‌‌های قبلی و اثرگذار بر متن‌‌های بعدی می‌باشد و هیچ متن منحصر به فردی وجود ندارد و این همان حقیقتی است که از قدیم نه با لفظ بینامتنیت بلکه با تعابیر متنوع دیگری مانند اقتباس، سرقت ادبی، تلمیح و انتحال متعارف بوده است. قرآن در این میان به عنوان کتاب مقدس آسمانی، مرجع و پشتوانه ادبی بی‌نظیری برای نویسندگان در آثار دینی آنها می‌باشد. پیامبر و امامان نیز در آثار خود پیوند تنگاتنگی با کلام وحی داشته‌اند چنان که این ارتباط در روایات منقول از آنها مستقیم و یا غیر مستقیم کاملاً محسوس است. احادیث امام رضا (ع) که مورد بحث این پژوهش است از آن جمله می‌باشد. در این تحقیق توصیفی – تحلیلی سعی بر آن بوده است که به چگونگی تحلیل روابط بینامتنی روایات کتاب الامامه مسند امام رضا (ع) در سه سطح واژگانی، گزاره‌ای و اشاره‌ای پرداخته شود. یافته‌‌های تحقیق نشان از آن دارد که نسبت بینامتنیت گزاره‌ای از نوع کامل تعدیلی بالاترین سطح از رابطه را دارا می‌باشد. بعد از آن به ترتیب بینامتنیت واژگانی، بینامتنیت گزاره‌ای از نوع کامل متنی و بینامتنیت اشاره‌ای در سطوح پایین‌تری از پیوند بینامتنی قرار دارند.
سیره سیاسی امام رضا(ع) در مواجهه با عوام‌فریبی معاندان
نویسنده:
حسین خاکپور ، فاطمه معصومه دهمرده ، هادی زینی ملک آباد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
هدف پژوهش حاضر بررسی سیره سیاسی امام رضا(ع) در مواجهه با عوام‌فریبی معاندان است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است اگرچه گزاره‌های ﺗﺎرﻳﺨﻲ نسبت به تبانی این دو جریان در زمان امام رضا(ع) ﺳﺎﻛﺖ اﺳﺖ. اما قاﺑﻞ ﺣﺪس اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ دو ﭘﺎﻳﮕﺎه- قدرت و واقفیه- ﺑﺎ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺴﺘﻘﻞ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﻣﺎم رﺿﺎ(ع)، هم‌افزایی نموده‌ و هر کدام به گونه‌ای عوام‌فریبی نمودند. ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺮرﺳﻲ تکنیکﻫﺎی اﻣﺎم رضا(ع) نیز ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از اﺻﻮل اﺳﺎﺳﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺟﻨﮓ ﻧﺮم، ﺑﻪﺧﺼﻮص ﻋﻮامﻓﺮﻳﺒﻲ معاندان، ﺷﻨﺎﺧﺖ اﻫﺪاف ﺣﺮﻳﻒ از ﻋﻮامﻓﺮﻳﺒﻲ اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ، راﻫﺒﺮد ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﻳﺪ در راﺳﺘﺎی ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺟﺎﻳﮕﺎه و روﺷﻦ ﻧﻤﻮدن اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. افشاءگری، روشن‌گری، بیان حقیقت، نخبه‌پروری و... از جمله تکنیک‌هایی هستند ﻛﻪ اﻣﺎم رﺿﺎ(ع) در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ با عوام‌فریبی مأمون و ﻓﺮﻗﻪ واقفیه بکار گرفتند.
صفحات :
از صفحه 137 تا 158
الگوی روشی ملاصدرا در تحلیل مفهومی ایمان
نویسنده:
جنان ایزدی، احد فرامرز قراملکی، زهرا مصطفوی، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ملاصدرا در تحلیل ایمان به گزارش و تفکیک مفهومی تعریف های گذشتگان می پردازد. از نظر او علم یا تصدیق یقینی مفهومی محوری در ایمان است. او جایگاه مفاهیم دیگری چون اقرار زبانی، احوال، و اعمال را در مفهوم ایمان بررسی می کند و آن ها را به مفهوم علم پیوند می زند. پس از این تلفیق، وی از مفاهیم فلسفی، عرفانی، و قرآنی همچون توحید، حکمت، نور، و عقل یاری می جوید تا فرادیدگاه خود در مساله ایمان را به تصویر کشد. طی این مراحل نشان دهنده استفاده ملاصدرا از روش میان رشته ای با الگوی تلفیقی است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 44
مفهوم رشد و توسعه انسانی در دیدگاه اسلام و غرب
نویسنده:
نیکو دیالمه، مریم برادران حقیر
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
هر گونه معرفت بشری با زبان و کلماتی که در برگیرنده مفاهیم است، ادا می شود. محققان در هر علمی باید مفاهیم را با الفاظ و عباراتی بیان کنند که توضیح و تشریح و تعیین حدود آن آسان باشد تا بتوانند معنا را به همین صورت که در ذهن خود دارند به مخاطب منتقل سازند. در این میان توسعه و رشد از جمله مفاهیمی است که در زمینه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد، بدون آنکه به بار مفهومی آن در چارچوب مورد استفاده توجه واقعی شود. این امر از آن جهت اهمیت دارد که در انتقال مفهوم از یک فرهنگ به فرهنگ دیگر، لحاظ کردن تفاوت های بنیادین در بومی نمودن آن مفهوم و کاربردی کردن آن، اثرگذار است. در این مقاله با هدف مقایسه مفهوم رشد و توسعه انسانی در چارچوب فکری رایج غربی، به بازتعریف این مفاهیم در چارچوب فکری اسلام پرداخته خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 45 تا 71
بررسی رویکرد کلامی اشاعره و معتزله به چیستی کلام الهی
نویسنده:
محمدرضا حاجی اسماعیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
بر اساس یکی از گزارش های تاریخی، ظهور دانش کلام با پرسش از کیفیت کلام الهی آغاز و این دانش به این نام، نامبردار گردید. هنگامی که برخی از اندیشمندان مسلمان بر حدوث کلام الهی و برخی بر قدمت آن اصرار ورزیدند، گروهی عنوان متکلم را بر ذات حق روا دانستد و گروهی که حقیقت کلام را ترکیب آواها و حروف و قطع و وصل آنها برشمرده اند، اطلاق این وصف را بر خداوند سبحان جایز ندانستند، زیرا با پذیرش این باور، لازم می آمد که خداوند در معرض حوادث قرار گیرد و آثار ممکنات بر دامن کبریایش بنشیند. این مقاله بر آن است تا چگونگی تکلم الهی را مبتنی بر دو دیدگاه کلامی اشاعره و معتزله بررسی و بازگو نماید، سپس با اشارتی کوتاه به کلام برخی از اهل بیت - علیهم السلام- با بیان دو نکته که عالم کلام خداست و کلام خدا دارای مراتب است، به تبیین این اندیشه پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 87 تا 102
بررسی قلمرو جامعیت قرآن در نگرش تفسیری فخر رازی و آلوسی بغدادی
نویسنده:
ماشاءالله جشنی، خدیجه خدمتکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از ویژگی های قرآن کریم و باورهای بنیادی مسلمانان، جامعیت کلام الهی است که همانند جهان شمولی و جاودانگی قرآن مورد توجه مفسران و قرآن پژوهان از گذشته تاکنون بوده است. امام فخر رازی (544-606) صاحب تفسیر مفاتیح الغیب و آلوسی (1217-1270)، مولف تفسیر «روح المعانی فی تفسیر العظیم و السبع المثانی» از جمله مفسرانی هستند که به موضوع جامعیت قرآن توجه کرده اند. با توجه به اینکه فخر رازی از مفسران متقدم به شمار می رود، در تفسیر جامعیت قرآن رویکردی حداقلی دارد و قرآن را در حوزه اصول و فروع دین جامع می داند، در حالی که به نظر وی مساله اشتمال قرآن با جامعیت تفاوت دارد و در مواضعی از تفسیر خود، از اشتمال قرآن بر بسیاری از علوم سخن به میان آورده است، اما آلوسی هر چند در تفسیر خود از امام فخر رازی بسیار تاثیر پذیرفته و به نقل و نقد آرای تفسیری او پرداخته است، در تبیین قلمرو جامعیت قرآن از آرا مطرح شده در باب جامعیت بهره گرفته و در کنار پذیرفتن نظریه حداقلی فخر رازی، رویکرد حداکثری در حوزه جامعیت را مطرح کرده است و دامنه آن را به اشتمال آن بر بسیاری از علوم گسترش داده است. با توجه به اینکه امروزه مقایسه تطبیقی بین اندیشه های متفکران مسلمان در حوزه پژوهش های قرآنی مورد نیاز است و از رهگذر این تطبیق ها، منشا اصلی یک اندیشه و یا اثر پذیری یک مفسر از مفسر دیگر و همچنین تحول موضوعهای قرآنی آشکار می شود، لذا نویسنده این نوشتار در پی آن است تا نگاه دو مفسر قدیم و جدید از اهل سنت را نسبت به موضوع جامعیت قرآن بررسی کند و تحول و گستردگی این موضوع را در دو زمان با هم مقایسه کند.
صفحات :
از صفحه 69 تا 88
یگانه پرستی در اسلام و آیین سیک و نقد و بررسی آن از منظر اسلام
نویسنده:
محمد مهدی علیمردی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
خداوندی را سپاس که درگاهش باز، رحمتش دراز و عفوش خطا پوش است، یگانه و بی همتاست، با آنکه مفهوم امید بخش توحید در منظر برخی از ادیان ابراهیمی تفاوت دارد، در تقسیم بندی ادیان، گاهی آن ها را بر اساس پایه و بنیاد، ادیان توحیدی می خوانند. توحید و یگانه پرستی نیز در آیین سیک اصل و اساس این آیین را می سازد، و نه تنها از توحید تقریبا به مفهوم ناب آن، به گونه ای که در اسلام مطرح است یاد می کند، بلکه در برخی موارد صریحا با توحید تثلیثی هندویی و مسیحی مخالفت می ورزد (singh jagraj,2009: 13) حال چرا آیین سیک، که در شمار یکی از ادیان زنده جهان است و از بنیادی ترین ویژگی هایش توحیدگرایی است، در زمره ادیان توحیدی قرار نگرفته است؟ مطابق آموزه های این آیین، تصور درست از خداوند در وحدت مطلق او تحقق می یابد. حال می توان آن را در ردیف ادیان توحیدی قرار داد؟ در نوشتار حاضر توحید در آیین سیک با توحید در اسلام، و قلمرو هر یک مورد مطالعه و بررسی تطبیقی قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 57 تا 78
تأمّلی تاریخی در دعای «اللّهمّ أصلح عبدک و خلیفتک»
نویسنده:
سید محمدرضا لواسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
دعای «اللّهمّ أصلح عبدک و خلیفتک» دارای مضامین قابل حمل بر امر ظهور مهدی؟ع؟ است. از این رو، به منظور دعایی برای درخواست تعجیل فرج امام عصر؟ع؟ خوانده می‌شود. مطابق نقل شیخ طوسی؟ره؟، امام رضا؟ع؟ این دعا را برای قنوت نماز جمعه، به یکی از اصحاب خود به نام مقاتل بن مقاتل آموزش داده‌اند. این مقاله پس از تبیین زمینۀ تاریخی دعا برای حکّام در نماز جمعه، به مشابهت‌یابی عبارت نخستین دعای مزبور در منابع تاریخی می‌پردازد. بر این اساس، نشان می‌دهد اوّلین فقرۀ دعا عبارتی شناخته‌ شده در میان منابع عامّه است و پیشینۀ استفاده از آن، به دوران بنی‌امیه باز می‌گردد. همین الفاظ در طول دوران بنی‌عباس و برای قرون متمادی، به صورت رسمی مورد استفادۀ خطبای سنی در آئین روز جمعه قرار داشته، برای ابراز وفاداری نسبت به حاکمان وقت و دعا به جان آنان، به کار برده می‌شده است. بر این اساس، مقالۀ حاضر می‌کوشد متن دعای منسوب به امام رضا؟ع؟ را در بستر تاریخی صدور آن فهم کند.
بررسی پیشینه یک اثر معماری در حرم رضوی: کتیبه های سنجری
نویسنده:
محمدتقی ایمان پور ,زهیر صیامیان گرجی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
در تاریخ تمدن اسلامی، شهر مشهد یکی از شهرهای مقدس به حساب می آید که تاریخ خاص خود را داراست. بخشی از پایه های تاریخ نگاری این شهر مبتنی بر آثار معماری موجود در حرم رضوی است. یکی از مهم ترین این آثار معماری، کتیبه هایی است معروف به خشت های سلطان سنجری که منسوب به عصر سلطان سنجر سلجوقی است. مسئله ی این تحقیق آن است که مورخان تاریخ ایران دوره اسلامی در عصر صفوی و قاجاری، به خاطر گرایش های شیعی تلاش داشته اند پیشینه ی هویت شهری مشهد را در نسبتی مستقیم با احداث آثار مرتبط با حرم رضوی تعریف نمانید؛ اما به نظر می رسد همین امر منجر به انحراف آنها از واقع نگری در مورد دوره ی احداث کتیبه های سنجری شده است. به طوری که بر اساس شواهد گرد آوری شده در این مقاله و بر اساس روش تاریخ تحلیلی، بنای کتیبه های سنجری به دوره ی سلطان محمد خوارزمشاه تعلق دارد، و نه سلطان سنجر سلجوقی. این مقاله تلاشی در راستای بازنگری انتقادی در یکی از منابع اسنادی تاریخ نگاری حرم رضوی و شهر مشهد، به نام کتیبه های سنجری است. دستاورد این تحقیق آن بوده است که کتیبه های سنجری، بر خلاف آنچه که در متون تاریخ نگاری متأخر در عهد قاجاری آمده است در دوران سلطان محمد خوارزمشاه ساخته شده اند.
صفحات :
از صفحه 15 تا 35
  • تعداد رکورد ها : 1520