جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از رویکردهای اجتماعی و فکری رایج در تاریخ، عرفان و تصوف است که از زمان شکل گیری تا اوج و کمال با تغییراتی همراه بوده است. این رویکرد علیرغم تأثیر در مؤلفه­های دیگر، از عوامل گوناگونی نیز تأثیر پذیرفته است و در ضمن این تعامل­ها بستری ایجاد شده است که سبب رواج یا کسادی مکتب تصوف شده است. این مقاله با روش تحلیلی- توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه­ای معتبر، سیمای مشایخ متصوفه عصر صفوی را با تأکید بر نظریه هژمونی آنتونیو گرامشی، مورد بررسی قرار داده است و نشان می­دهد در این عصر مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ایدئولوژیکی، سیاسی و مذهبی بسیاری در حکم هژمونی و عامل قدرت عمل کرده­اند و در رونق تصوف و ایجاد گروه هژمون نقش داشته­اند. به عقیده گرامشی، هژمونی بدون اجبار با تکیه بر اقناع و رضایت عمومی صورت می­گیرد. نتیجه پژوهش نشان می­دهد در عصر صفوی مسائلی چون فرهنگ رفتاری شیوخ، احترام قائل بودن برای دیگران و... در زمره هژمونی فرهنگی؛ داشتن شیخ ممتاز ، تبلیغ شاگردان و... در زمره هژمونی اجتماعی؛ قائل بودن کرامات برای شیوخ، تعلق طریقه به یک صوفی بزرگ، انطباق مشرب نویسنده با شیوخ و... در زمره هژمونی ایدئولوژی؛ موضع صاحبان قدرت و... ازجمله هژمونی سیاسی و جنبه تقدّس متصوفه از هژمونی مذهبی، تجارت و توانایی مالی مشایخ جزء هژمونی اقتصادی هستند که در اجتماع آن روزگار قوت گرفته­اند و سبب اقناع و هدایت اراده جمعی شده است. قابل تببین است هژمونی ایدئولوژی بیشتر از سایر هژمونی­ها در این عصر سبب قدرت مشایخ شده است.

ترجمه ماشینی : این کتاب بازسازی کاملی از تاریخ مارکسیسم نظری در ایتالیا بین سال‌های 1895 و 1935 بر اساس یک روش دقیق فیلولوژیکی ارائه می‌کند. دوره شروع (1895) با انتشار اولین مقاله آنتونیو لابریولا در مورد ماتریالیسم تاریخی (به یاد مانیفست کمونیست) مشخص شد. ترم پایانی مصادف با پایان نامه "یادداشت های زندان" نوشته آنتونیو گرامشی است. این کتاب به تحلیل شخصیت اصلی فلسفه مارکسیستی در ایتالیا می‌پردازد که با متمایز کردن خود از «ارتدوکس» انترناسیونال دوم و سوم پدیدار شد. با ترسیم فصل مهمی در تاریخ مارکسیسم، این کتاب همچنین سهم خاصی را به تاریخ فلسفه ایتالیایی پیشنهاد خواهد کرد، که در اینجا در رابطه با تحولات فلسفه اروپایی، فراتر از تقسیمات فرعی سنتی پوزیتیویسم، ایدئالیسم و مارکسیسم مورد مطالعه قرار گرفته است.

از نظر خیلی‌ها، مرگ سوسیالیسم، هم در واقعیت و هم در خیال، به معنای مرگ نهایی مارکسیسم بوده است. با وجود این، مارکسیسم کماکان هم جامع‌ترین نقد از سرمایه‌داری را به دست می‌دهد و هم راهنمای قانع‌کننده‌ای برای بدیل‌های امکان‌پذیر را. در حقیقت، دوام سرمایه‌داری دوام مارکسیسم را تضمین می‌کند. از این رو، هر دوره به مارکسیسمی از آن خودش شکل می‌دهد و این سنت را چنان می‌گستراند که مسائل روز را حل‌وفصل کند. من در این رساله خطوط کلی نوعی مارکسیسم جامعه‌شناسانه را ترسیم می‌کنم که از همگرایی تاکنون ناکاویده و نامنتظره‌ی نوشته‌های کارل پولانی و آنتونیو گرامشی در میانه‌ی سده‌ی بیستم سربرمی‌آورد. نوشته‌های گرامشی و پولانی غالباً مثل لاشه‌های مرده لت‌وپار شده است: سودمندترین قسمت‌ها را از پوسته‌ی معناده جر می‌دهند و به نظریه‌های علیل پیوند می‌زنند. قصد دارم این دو مجموعه از نظریه‌ها را در کلیت‌شان احیا کنم و به یکدیگر پیوندشان بزنم.

ترجمه ماشینی: عصر پساکمونیستی خواستار مارکسیسم جامعه‌شناختی است که به آن افتخار می‌کند جامعه در کنار اما متمایز از دولت و اقتصاد. این مارکسیسم جامعه شناختی را می توان در نوشته های گرامشی و پولانی جستجو کرد. برگرفته از جامعه های مختلف جهان‌ها و پیروی از سنت‌های مارکسیستی متفاوت، هر دو در نقدی مشابه همگرا شدند و تعالی مارکسیسم کلاسیک. برای گرامشی سرمایه داری پیشرفته است با گسترش جامعه مدنی مشخص شده است که همراه با دولت برای تثبیت طبقات عمل می کند روابط و زمینه ای برای به چالش کشیدن سرمایه داری فراهم می کند. برای گسترش Polanyi بازار جامعه را تهدید می کند که با (دوباره) ساختن خود به عنوان جامعه فعال واکنش نشان می دهد. بدین ترتیب جنین یک سوسیالیسم دموکراتیک را در خود جای داده است. این مقاله مناسب است «جامعه» به عنوان یک مفهوم مارکسیستی و آن را برای تفسیر ظهور و سقوط کمونیستی به کار می گیرد دستورات، تغییر از سیاست طبقاتی به سیاست شناسایی، گذار از استعمار تا پسااستعمار و توسعه یک امر نوظهور فراملی گرایی

ترجمه ماشینی : آنتونیو گرامشی و پرسش دین، از طریق منشورهای مطالعات دینی و اخلاق تطبیقی، مقدمه ای جدید به اندیشه گرامشی ارائه می دهد. بروس گرل نشان می دهد که ایده های کلیدی گرامشی - در مورد هژمونی، ایدئولوژی، اصلاحات اخلاقی، روشنفکران "سنتی" و "ارگانیک" - با ملاحظات همزمان دین و سیاست فرموله شده است. گرل با شناسایی برند خاص گرامشی از مارکسیسم، مروری بر رویکرد گرامشی به دین ارائه می‌کند و آن را در بحث‌های معاصر درباره نقش دین و اخلاق در نظم اجتماعی و تغییرات اجتماعی به کار می‌برد. این کتاب برای دانشجویان و دانش پژوهان علاقه مند به گرامشی، دین و اخلاق تطبیقی ایده آل است.

ترجمه ماشینی: چرا برخی از مارکسیست های اصلی قرن بیستم به طور گسترده با الهیات درگیر هستند؟ چه تأثیری در کارهای دیگر آنها وجود دارد؟ این کتاب به بررسی تقاطع‌های مارکسیسم و ​​الهیات در آثار ارنست بلوخ، والتر بنجامین، لوئیس آلتوسر، هانری لوفور، آنتونیو گرامشی، تری ایگلتون، اسلاوی ژیژک و تئودور آدورنو می‌پردازد.

حسام سلامت: در میان متفکرانی که سنت مارکسیستی را از حیث نظری (و عملی) عمیقاً متحول ساختند، آنتونیو گرامشی بی‌شک جایگاه تعیین‌کننده‌ای دارد و سهم سرنوشت‌سازی ایفا کرده است. مداخلات گرامشی، به ویژه آنهایی که بعدها در قالب «دفترهای زندان» منتشر شد، مختصات تفکر مارکسیستی را عمیقاً دگرگون ساخت. این مداخلات را اما باید در متن گفتگوی صریح و ضمنی گرامشی با دیگر سنت‌های مارکسیستی فهمید. از این رو در سه جلسه‌ی نخست نشست‌های «مارکسیسم، سیاست و فرهنگ: مقدمه‌ای بر خوانش آنتونیو گرامشی»، کوشیده‌ام اهم پروبلماتیک‌های چهار سنت مارکسیسم روسی، سوسیال دموکراسی آلمانی، سوسیالیسم فرانسوی و کمونیسم ایتالیایی را به اختصار به بحث بگذارم. در سه جلسه‌ی باقیمانده، مداخلات خود گرامشی پیرامون این پروبلماتیک‌ها و بداعت‌های تحلیلی وی در به‌دست‌دادن صورت‌بندی خلاقانه‌ای از «استراتژی سوسیالیستی» مطرح شده است. این جلسات در بهار ۹۴ به همت انجمن علمی جامعه‌شناسی دانشکده‌ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد. همینجا از دوستان انجمن بابت فرصتی که در اختیار من گذاشتند تا ایده‌هایم را به بحث بگذارم، تشکر می‌کنم.

نویسنده در این کتاب متفکرانی را که بیشترین تأثیر را بر گرایشات چپ نو داشته‌اند، موضوع بررسی خویش قرار داده است. پرسش اصلی او در این کتاب این است که چپ امروز چه معنا و چه وضعی دارد، و از 1989 و فروپاشی شوروی تاکنون، چه مسیری را طی کرده تا به این وضع کنونی برسد. او در تلاش برای پاسخ دادن به این پرسش، و از طریق باز بررسی آراء متفکرانی چون ای.پی.تامپسن، پری اندرسون، اریک هابز بوم، رونالد دوورکین، ژان پل سارتر، میشل فوکو، لوئی آلتوسر، ژک لکان، ژک دریدا، آلن بدیو، تئودور آدورنو، یورگن هابرماس، آنتونیو گرامشی، گئورگ لوکاچ، ادوارد سعید، و اسلاوی ژیژک، شرح می‌دهد که چطور چپ نو آرمان طبقه کارگر را فروگذاشته و زنان، هم‌جنس خواهان و مهاجران را دغدغه خودش قرار داده است.