جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سیوطی از جمله دانشمندان عامه می‌باشد که با جمع‌آوری احادیث مهدویت در کتاب«العرف الوردی فی اخبار المهدی» به این موضوع ورود نموده و تألیفی از خود به جای گذاشته است. اما با مراجعه به کتاب روشن می‌گردد این تألیف صرفاً به جمع‌آوری احادیث اقدام نموده که به تبع آن عاری از باب بندی موضوعی می‌باشد. این معضل باعث گردیده تا پژوهشگران با مراجعه به این کتاب برای یافتن موضوع مورد نظر دچار سردرگمی و با مجموعه احادیث وارده در یک موضوع روبه‌رو نشوند تا بتوانند تحلیل‌هایی از آن باب ارائه نمایند. تحقیق حاضر با روش گونه‌شناسی توصیفی _ تحلیلی و با بررسی ساختار و محتوای کتاب می‌کوشد تا با واکاوی کل کتاب و جداسازی احادیث آن در باب‌های مختلف به نظام‌مند نمودن روایات مطرح شده بپردازد. عنوان کتاب دارای مفهوم و مراد خاص است؛ «العرف» دارای دو معنی مکان و شیء مرتفع و بو و عطری پاک و خوشبخو و «الوردی» نور و درخشش می‌باشد که در مجموع به معنای احادیث و روایات عالی، مشهور که همچون نور می‌درخشد و عطر خوش او همه‌ مکان‌ها را فرا گرفته است. کتاب برگرفته شده از الاربعین ابونعیم اصفهانی و دارای نه نسخه خطی در کتابخانه‌های مختلف و سه نسخه چاپ شده در عصر حاضر می‌باشد. 120حدیث از مجموع 255روایت مأثور بوده و این روایات در باب‌هایی نظیر اوصاف ظاهری حضرت مهدی؟عج؟ مردی از خاندان رسالت بودن، حوادث زمان ظهور و نشانه‌های آن، رویدادهای پس از ظهور و مدت حکومت دسته‌بندی شدند. در بخش دیگر به ماخذیابی از احادیث در کتاب پرداخته شد که مشخص گردید از 100 روایت نقل شده، 50 روایت از صحاح سته و باقی احادیث از منابع متفرقه بیان شده است. نکته حائز اهمیت آن‌که نیمی از مطالب موجود در کتاب روایت مأثور نمی‌باشد؛ بنابراین در این پژوهش از دسته‌بندی آنها صرف‌نظر شده و تمرکز اصلی بر احادیث نقل شده از نبی مکرم اسلام می‌باشد.

در زیارت آل‌یاسین عبارت «رَبَّانِی ‌آیَاتِه» از جمله عباراتی است که بایسته است در مورد آن تأمل و تعمق بسیار شود تا برداشتی صحیح و دقیق از عبارت مذکور صورت بگیرد. فرضیه تحقیق ارتباط بین «ربّانیّ‌آیاته» و «مرجعیت‌علمی‌، هدایت‌تکوینی و داعی الله بودن ‌اهل‌بیت» می‌باشد. تحقیق حاضر با ساختار و محتوای توصیفی-تحلیلی در تلاش پاسخ به این سوال است که معنای صحیح و دقیق «ربّانیّ آیاته» موجود در زیارت چه می‌باشد؟ همچنین این عبارت از زیارت، دربردارنده چه وصفی از صفات امامت و حضرت ‌ولی‌عصر؟عج؟ می‌باشد؟ در این نوشتار با در نظر گرفتن معنای واژگان «ربّانی» و «آیاته» برحسب روابط متنی (قرآن ‌و روایات)، معانی متصور شده برای «ربّانیّ آیاته» بررسی گردیده است. بر اساس داده‌های این پژوهش، بهترین تبیین از «ربّانیّ آیاته» «شخص آگاه و خبیر به آیات‌الاهی که آن را برای مردم تفسیر می‌کند و بر آیات قیّم است» و «پرورش دهنده موجودات و مخلوقات هستی»؛ همچنین با در نظر گرفتن سیاق عبارت «ربّانیّ آیاته» است که دالّ بر دعوت انسان به توحید است و با توجه به همنشین‌هایی نظیر علم مصبوب و ترجمان کتاب، مرجعیت علمی، عصمت و هدایت ولایی و تکوینی حضرت ‌ولی‌عصر؟عج؟ ثابت می‌گردد.