جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«فلسفه يونان به عنوان زير بناي تفكر غربي و مبناي فلسفه مسلمين كمتر مورد تحليل بي طرفانه قرار گرفته و بيشتر بر نقل ديگران اكتفا گرديده است، اين نوشته مختصر، فراخواني براي اهل تحقيق و آغازي براي اين منظور محسوب مي گردد» در این کتاب، پس از تبيين قسمتى از تاريخ يونان و فلسفه آن، به تأثير تفكر يونانى و اثرات آن بر فلسفه غرب پرداخته شده است، در فصل پنجم نيز اثرات فلسفه يونان بر فلسفه مسلمين بررسي گردیده است. مولف کتاب پیش رو بر این باور است که در غرب نيز فلسفه به فلسفه زبان و تحليلى محدود گرديده و از ادعاهاي هستى شناسانه خود به معرفت شناسى و از آن به زبان­شناسی تنزل نموده است. در دنياي اسلام نيز اين تفكر به اثبات رسيده كه منطق اسلامي در زبان قرآن و سنت (عربي) موجود است و اسلام نيازي به فلسفه و منطق ذهنى يونان ندارد، منطق ارسطو، منطق هگل (تز.آنتی تز. سنتز)، منطق پوزيتويسم (اثبات گرائی تحليلی) با منطق اسلامی متفاوتند. مولف با استناد به آثار فلسفى و تاريخى نكات ذيل را تبیین نموده است: 1- فلسفه يونان در مقابل اديان الهى قرار دارد ، جايگاه مكاتب فلسفى غرب در طول فلسفه يونان است و آن مكاتب در عرض آن نيستند، لذا با آنكه بعضى از فلاسفه جديد روش ذهن گرايانه يونانيان را نقد و برتجربه تأكيد مي نمايند اما بر بيشتر آنها اصالت ماده حاكم است زيرا فلسفه (يونانزده) مبتنى بر عقلانيت مادى است و اديان بر عقلانيت فراگير، أعم از مادى و معنوى و ارزشهاى معنوى استوار هستند و به خصوص اديان ابراهيمى كه اعتبار خود را از وحى الهى ميگيرند. 2- عمده مباحث مطرح در فلسفه رايج اسلامي شرح فلسفه يونان ازديدگاه مسلمانان است، (به طور نمونه حركت جوهرى از هراكليتوس و مُثُل از افلاطون، علت و معلول و قديم و حادث از ارسطو، بسيط الحقيقت و قاعده واحد و قوس صعودى از فلوطين مأخوذند) فلاسفه مسلمان نيز، فلسفه را به معناى تعقل به كار مي­برند، زيرا تمام فلاسفه مخالفين فلسفه را مخالف تعقل و تفكر مي نامند. پرواضح است تفكر اسلامى از متون اسلامى (قرآن و سنت) اعتبار مى گيرد و از متون يوناني و شروح آنها ناشى نمى شود. 3- علوم انسانى اعم از سياست، جامعه شناسى، اخلاق، روان­شناسى، اقتصاد و غيره از فلسفه (يونانزده) استخراج گرديده ­اند زيرا علوم مذكور نه تجربى هستند كه به وسيله تجربه به دست آمده باشند و نه وحيانى كه حاصل وحى الهي باشند بلكه حاصل تفكر بشر مادى گراى غربى هستند كه مبتنى بر عقلانيت مادى است و در فلسفه (يونانزده) ريشه دارند.