جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ازآنجا که قوامیت مردان بر همسران در آیه 34 سوره نساء از شؤون زناشویی و در قلمرو اغراض نوعی و عقلایی عقد ازدواج تعریف می‌شود، و از سوی دیگر قوامیت به‌معنای مدیریت و سرپرستی، ناظر به دو بعد تکلیف و حق است، برآیند این دو آن است که قوامیت و مدیریت مردان بر همسران مشروط به شرایطی همچون رشد عقلی، توان تدبیر، پرداخت مهر و عمل به وظایف زناشویی است. ازاین‌رو قوامیت به‌مثابه شأنی از شؤون مردان نمی‌تواند حق اطاعت مطلق برای ایشان ثابت کند و زمینه توسعه حقوق بر اساس امیال و هوس‌ها باشد. پژوهش حاضر در صدد تحلیل دیدگاه‌های قوامیت مردان بر همسران از منظر مفسران و فقها با روش توصیفی- تحلیلی است. ره‌آورد پژوهش این است که یکی از ابعاد قوامیت شوهر، اصلاح رفتار ظالمانه همسری است که از حقوق زوجیت بهره‌مند است، ولی از ادای حقوق شوهر سرپیچی کرده و حالت تمرد و عصیانگری به خود گرفته است. شوهر با توجه به حق قوامیت و رعایت راه‌های سه‌گانه تأدیبی به شکل درست آن، علاوه بر حفظ آبروی همسر در درون منزل، او را از گزند طلاق دور می‌دارد. اما علم‌آموزی و دیگر فعالیت‌های فردی و اجتماعی زن، در صورت عدم تنافی با حقوق و قلمرو ثابت قوامیت شوهر، به‌خودی خود تحت حق اطاعت شوهر قرار نمی‌گیرد.