جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مطالعات آینده‌ها به عنوان فرارشته‌ای نوظهور در چند دهه اخیر با چالش­های بسیاری روبه‌رو بوده است که جدی­ترین آن خروج از موقعیت بی­مبنایی و تجهیز به بنیان‌های فلسفی برای تبدیل­شدن به یک رشتۀ علمی است. در این راستا، این پرسش‌های اساسی مطرح است که چگونه می‌توان در مورد آینده‌ای که هنوز محقق نشده است، پژوهش کرد، و آیا اصلاً امکان کسب معرفت از گزاره­های ناظر به آینده وجود دارد؟ در پاسخ به این پرسش‌ها، نویسندگان مقاله ابتدا به بازشناسی حوزه‌های پژوهش در باب آینده پرداخته‌اند، سپس مسائل جدی معرفت‌شناختی پیش روی آنها را تحلیل نموده‌اند. همچنین با در نظر گرفتن این مسائل، از دریچۀ سه قانون اندیشه به تحلیل امکان کسب معرفت از مفروضات آینده پرداخته شده است. در نهایت نظریات عمدۀ صدق و توجیه در نسبت با گزاره‌های آینده واکاوی شده و دیدگاه‌های متناسب با ایجاد باور صادق موجه از گزاره‌های ناظر به آینده، پیشنهاد گشته است. نتایج حاصل از این مقاله بیانگر آن است که امکان اولیۀ کسب معرفت از باور‌های ناظر به آینده وجود دارد. در همین راستا نظریۀ مطابقت صدق، برای احراز صدق این باور‌ها و نظریه‌های درون‌گرایی و مبناگرایی میانه­رو برای توجیه آنها، تحلیل و پیشنهاد شده است.

علل وقوع و پیروزی انقلاب اسلامی ایران تا کنون از زوایای متنوعی مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است. یکی از این رویکردها، تبیین انقلاب اسلامی از زاویه جامعه شناختی و تحلیل آن بر اساس چگونگی نقش و کارکرد طبقات اجتماعی است. بر همین اساس برخی از صاحب نظران معتقدند پیروزی انقلاب اسلامی، حاصل ائتلاف طبقات اجتماعی موجود درجامعه آن روز ایران علیه رژیم شاه بوده است. هدف اساسی این مقاله بازخوانی مجدد این گزاره و پی جویی دلایل وقوع ائتلاف مذکور می باشد. در این مقاله طبقات اجتماعی در عصر پهلوی دوم، به طبقات بالا، متوسط و پایین تقسیم شده اند و کوشش می شود تا به این سؤال پاسخ داده شود که چه رابطه ای بین سیاستهای شاه و مخالفت طبقات مختلف جامعه با رژیم وی وجود داشته است. از نظر نگارندگان برخی سیاستهای اقتصادی و اجتماعی شاه، به ویژه سیاستهای امنیتی سرکوب گرایانه او، پس از کودتای 28 مرداد1332، زمینه و بستر لازم برای نارضایتی طبقات اجتماعی مختلف جامعه را فراهم کرد، در نهایت این طبقات، با پذیرش رهبری امام خمینی و در ائتلاف با یکدیگر، تنها طریق تحقق خواسته ها و مطالبات اجتماعی و اقتصادی خویش را در براندازی رژیم شاه جستجو می کردند.

این نوشتار ، کوششی در جهت تبیین نظری رابطه اخلاق و قدرت در سیره حکومتی امام علی علیه‏السلام است . نگارنده در پی پاسخ به این سئوال اصلی است که نگرش و دیدگاه امام علی علیه‏السلام در خصوص رابطه اخلاق و سیاست چیست و چه الگویی ارائه می‏کند ؟ نشان می‌دهد که آن حضرت به حدی بهاصول و ارزش‌ها‌ی اخلاق در زمینه قدرت وسیاست پایبند بود که در تزاحم بین اصل قدرت و حکومت و اصول ارزش های اخلاقی و انسانی،به آسانی و بدون کوچک ترین درنگ، قدرت و حکومت را وا می‌نهد و پایبندی خود به اصول اخلاقی را حفظ می‌کند.ایشان به لحاظ مبانی فکری خویش از حق و باطل تعبیری کاملاً درون دینی دارند و معتقد هستند که حق سرچشمه الهی دارد و منشأ حقانیت هر امری، دینی و الهی است و ملاک های آن کاملاً معین و مشخص است. و بالتبع در عرصه‌ی سیاست و حکومت نیز اثبات حق و عمل به آن را وظیفه اصلی حاکم می‌دانند. از این منظر تفکیک اخلاق از سیاست غیرممکن می‌شود؛ اخلاق جزئی از سیاست می‌گردد و سیاستی که از مدار اخلاق خارج شود، درواقع از مدار حق خارج شده است. اخلاق مداری درسیاست نتیجه‌ی حق مداری در اندیشه‌ی سیاسی است.

پژوهش حاضر، به تبیین راهکارهای امام علی علیه السلام در مقابله با جنگ روانی و تبلیغاتی مخالفان سیاسی خود،که با انگیزه‌ی بی‌ثمرکردن کوشش‌های اصلاحی ایشان بوده، پرداخته است. بنابراین هدف نگارنده، ارائه‌ی این ‌راهکارها، جهت ارتقای سطح آگاهی و دانش عمومی، شفاف ‌سازی در جامعه و اطلاع رسانی است؛ تا بتوان با شگردهای دشمن در جنگ روانی آشنا شد و با اصولی روشمند در برابر چنین تهاجماتی ایستاد. تضعیف روحیه، تطمیع، تمسخر، تشجیع، تحریک، تخدیر، ترور شخصیت، شایعه پراکنی و غیره از جمله شیوه‌هایی بود که دشمنان برای متقاعد کردن مردم، خصوصاً خواص و نخبگان، به منظور براندازی حکومت امام علی‌علیه السلام، به آن تمسک می-جستند. در مقابل، امام علی علیه السلام، از شیوه‌هایی همچون تمسک به ایمان و قدرت عقیده، صبر، مدارا، شدت و قاطعیت، رجز خوانی، شعار، استفاده از سمبل‌ها، آگاهی و بصیرت، عوامل استخباری و جاسوسی، اخلاص در عمل، خطبه و سخنرانی و غیره استفاده کرد.این نکته لازم به یاد آوری است که شیوه‌های مقابله با جنگ روانی، منحصر به مواردی که در پژوهش به آن اشاره شده، نمی‌باشد، می‌توان با توجه به شرایط روز، روش خلاقانه‌تری را ارائه داد و طرح مباحث جنگ روانی در بستر آموزه‌های دینی و بحث از نسبت میان آن‌ها، ضرورتی است که دغدغه‌ی خاطر جامعه‌ی‌‌ اسلامی ما می‌باشد. امید است اندیشمندان و فرهیختگان با بذل عنایت و ارائه‌ی آرا و نظرات خود، به شکوفایی و بالندگی این بحث بیفزایند.