جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تبلیغات گسترده ضد دینی در فضای مجازی، حاکی از آن است که دولت ها و رسانه های غربی، گسترش بیداری اسلام و گرایش به اسلام را تاب نمی آورند و با تبلیغات نادرست، می کوشند چهره اسلام را در جهان، تیره و تار نشان دهند. شناخت روش های جدید و گوناگون در این زمینه، به مسلمانان کمک می کند با آشنایی راهبردی تاکتیک های دشمن، محتوای غنی دینی را متناسب با نیاز مخاطب ارائه نماید که عمده ترین تاکتیک های دشمن در این زمینه عبارت است از نمایش زننده برخی اعتقادات غیر دینی به نام دین، پُررنگ نمودن عرفان های کاذب و انحرافی به عنوان گرایشات دینی، تولید ابزارهای جدید و متنوع در عرصه تکنولوژی در راستای اشاعه فحشا و دین گریزی کاربران و به ویژه نوجوانان و سوء استفاده از نقاط ضعف حکومت های اسلامی در استفاده از تکنولوژی های نو در عرصه نظارت و مدیریت. پژوهشگران در این مقاله تلاش کرده اند با گردآوری آرا و نظرات مختلف صاحب نظران به مطالعه و بررسی راه های متنوع نفوذ دشمن و تبلیغات ضد دینی در فضای مجازی در اذهان کاربران پرداخته و با معرفی این راه ها و ارائه راهکارهای مقابله با تهاجم دشمن- در این زمینه- به واکسینه نمودن مخاطبان فضای مجازی کمک نمایند.

به منظور فهم، استنباط و ابلاغ پیام­های باطنی و عرفانی اسلام در مقیاس تمدنی، ضروری است تا نگرش سیستمی در ساحت­ باطنی اسلام و نظام عرفانی دین تحقق پیدا کند تا در فضای مطالعه، مقایسه و رقابت، کارآمدی و اثربخشی عرفان اسلامی در صحنه مدیریت زندگی اجتماعی بشر به شایستگی جلوه نماید. این تحقیق از نوع پژوهش­­های توسعه­ای و با بهره­گیری از روش توصیفی- تحلیلی، به اثبات فرضیه «وجودِ سیستمِ کاربردی عرفان اجتماعی اسلام» پرداخته است تا از این طریق کارآمدی عرفان را در میدان رقابت­های عمومی و در حیات اجتماعیِ بشر ثابت کند. عرفان اجتماعی، شاخه­ای از عرفان کاربردی است که معنویت سلوکی را از حوزه زندگی فردی به حوزه مدیریت زندگی جمعی بسط داده و سلوک عمومی در صحنه اجتماعی را متبلور ساخته است. منشأ و خاستگاه اولیه عرفان اجتماعی، اسلام و آموزه­های اسلامی است و موضوع عرفان اجتماعی، وجود حق تعالی است به لحاظ ظهور و تجلیات اسماء کلیه الهیّه در هستی به قدر طاقت بشری. هدف نهایی عرفان اجتماعی، زمینه­سازی شهود خداوند است که از رهگذر فنای مطلق انسان و باقی ماندن به بقاء الله حاصل می­شود و هدف اولیه و میانی عرفان، زمینه­سازی شهود ارتباطات شبکه هستی و رسیدن به اسرار عالم و دستگیری از دیگران و رساندن به حقیقت مطلق هستی است.

نرم ‏افزار جامعه‏ سازی اسلامی، گسترش سطح معنویت فردی به ساحت اجتماعی و سطح معنویت اجتماعی است. معنویت اسلامی، معنویتی برخاسته از عرفانی است که بر پایه نظام عبادی و شریعت باشد و در چارچوب نظام اخلاقی و تربیتی اسلام شکل گرفته باشد. چنین معنویتی با شاخصه­ های شریعت ‏پایه، اخلاق‏ مدار و تربیت ‏محور می­تواند امتداد اجتماعی پیدا کند؛ به گونه­ ای که در هر مواجهه ­ای، روح حاکم بر آن پدیده و باطن آن را لحاظ کند و ارتباط آن با اجزای دیگر عالم و با کل (وجود مطلق) را بسنجد و هر یک از پدیده­های هستی، منبع معرفت معنابخش زندگی به شمار آید. این تحقیق درواقع پاسخ به این مسئله است که چرا باید معنویت اسلامی از ساحت فردی به ساحت اجتماعی امتداد یابد؟ بررسی پاسخ این مسئله در گرو پاسخ به این پرسش هاست: شاخصه های معنویت ‏گرایی اسلامی چیست؟ رابطه دین و معنویت چگونه است؟ نقش معنویت در هویت سازی اجتماعی چیست؟ راهبردهای تحقق‎بخش امتداد اجتماعی معنویت اسلامی چیستند؟ تحقیق صورت‏گرفته در چارچوب این پرسش‎ها و بر اساس روش تحقیق کتابخانه­ای بر محور فعالیت منظم مبتنی بر دانش موجود حاصل از تحقیقات یا تجارب، صورت می­گیرد و به منظور تولید مواد، فراورده‏ ها، ابزار و فرایندها و روش ­های جدید یا بهبود آنها به کار می­رود. تغییر نگرش جامعه نخبگانی از معنویت‏ گرایی فردی به معنویت‏گرایی اجتماعی بر پایه جهان بینی و ایدئولوژی اسلامی و محوریت ‏یافتن امتداد اجتماعی معنویت­ گرایی اسلامی برای تحقق جامعه ‎سازی اسلامی از مهم‏ترین اهداف این تحقیق به شمار می­رود. انعکاس بیرونی و تصویر‎سازی از ضرورت پردازش امتداد عملی معنویت‏ گرایی و تعیین گستره تمدنی معنویت و استخراج راهبردهای تحقق ‎بخش امتداد اجتماعی معنویت اسلامی از نتایج به ‏دست آمده این تحقیق است.

مساله «وجود شناسی» عموما و چگونگی تحقق جهان کثرت و رابطه آن با جهان وحدت خصوصا از بنیادی‌ترین مسائلی است که بر دیگر مباحث نظام هستی‌شناختی در فلسفه و عرفان اثر می‌گذارد. برخی رابطه جهان کثرت با جهان وحدت را از نوع وحدت سنخی وجود می‌دانند، برخی دیگر نیز وحدت حقه سریانی را مطرح می‌کنند و عده‌ای دیگر از جمله عارفان مسلمان، رابطه جهان کثرت با واجب متعال را از نوع وحدت شخصی وجود دانسته و آن را برگرفته از عقل و وحی می‌دانند. هدف این تحقیق، بررسی استنادی وحدت شخصی وجود در قرآن کریم است. با کنکاش بر روی این مساله، بر اساس روش تحقیق کتابخانه‌ای، به دست آمد که آیات زیادی برای اثبات رویکرد عرفانی در ارتباط جهان کثرت با جهان وحدت وجود دارد. با تحلیل عرفانی صورت گرفته بر روی آیات مرتبط، گزاره راهبردی«وجود در واجب متعال منحصر است و عالم ممکنات به منزله تجلیات، ظهورات و شئونات او هستند»، استخراج شد که می‌تواند مبنای پژوهش‌های بعدی پیرامون نظام مسائل عرفان قرآنی باشد.

از دیدگاه اوشو، انسان حیوان ناقصی است که به تنظیم و برنامه­ریزی زندگی خویش می‌پردازد. اوشو تفاوت اصلی انسان و حیوان را در توانایی برنامه­ریزی و عدم توانایی برنامه­ریزی زندگی و بروز احساسات و هیجانات خلاصه می‌کند. انسان در تعیین سرنوشت خود محور واصل است و اوست که آینده خود را رقم می­زند. او در درون خود دارای سرشتی کمال­خواه و سعادت­طلب است که با قدرت تامه خود بهشت (لذت­جویی) یا جهنم (سرکوب جنسیت و مبارزه با هواهای نفسانی) را انتخاب می‌کند. این در حالی است که این اندیشه از لحاظ ناسازگاری درونی دچار بحران تناقض در گفتار است؛ ضمن اینکه مبانی این اندیشه از عقلانیت معتبری برخوردار نیست. از لحاظ ناسازگاری بیرونی نیز، انسان دارای دو بُعد روحانی و جسمانی است که بُعد روحانی، اصل و نگهدارنده بُعد جسمانی که تنها یک ابزار است، می باشد و بقاء انسان تنها به بُعد روحانی اوست.

انديشه درباره دنيا و آخرت، زندگى و مرگ، فنا و بقا، تداوم يا انقطاع حيات، محدود بودن هستى به جهان ماده يا امتداد يافتن آن در عالمى غيرمادى، جزء جدايي‌ناپذير حيات بشري بوده است. در اين پژوهش برآنيم تا رابطه ميان دنيا و آخرت در عرفان اسلامي را با تکيه بر انديشه‌هاي امام خميني ره بررسي کنيم. در انديشه عارفان، از دنيا و آخرت به عالم ظلمات و عالم نور تعبير شده است و در واقع، در بيشتر موارد، عارفان با نکوهش عالم ظلماني، در پي رسيدن به عالم نوراني بوده‌اند، اما در انديشه امام خميني ره با تأثيرپذيري از اسلام، نه تنها دنيا امري نکوهيده شمرده نمي‌شود، بلکه مي‌تواند واسطه و راهي براي رسيدن به عالم نوراني و آخرت باشد.

معنویّت‎گرایی سیّاره­ای، انسان امروزی را انسان رشدیافته در فضای مدرنیته می­داند؛ فضایی که اگرچه در قالب یک پروسه عظیم، شکوه و جلال خاصی در عرصه تکنیکی داشته است، حفره­هایی بیش از حفره­های انسان دوران ماقبل مدرنیته پدید آورده است. تمام تلاش این نوع معنویت­گرایی به این است تا راه حلی برای درمان بیماری و آسیب­های ناشی از پروسه مدرنیته که بر پیکر انسان وارد شده، پیدا کند. راه حلی که این نوع معنویت‎گرایی پیشنهاد می­کند، اهتمام و تمرکز بر معنویتی است که در پرتو نظریه بازگشت به سنت و امر باطنی مشترک در افسون‏زدگی جدید به دست می­آید. نظریه بازگشت به سنت که به عنوان آرمانی برای رهایی انسان سیاره­ای در دوران مدرنیته پیشنهاد می­شود، پر است از نکات تأمل‎برانگیز، ایهام و ابهامات متفاوت. علاوه بر اینکه تبیین درستی از مفهوم سنت، روح و معنویت ارائه نمی­دهد، دچار یک نوع تکثرگرایی سنتی و سنت‏زدگی افراطی می­شود که با طرح راهبرد هستی‎شناسی درهم شکسته و افسون‌زدگی جدید حاصلی جز تولید معنویت‎گرایی نویی از جنس معنویت­های غیرهویتی و شریعت‌گریزِ خودساخته ندارد.