جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مباحث مهم اعجاز، بحث تحدی قرآن است. تحدی به معنای هماورد خواستن است. تحدی قرآن از جهت مخاطب، زمان، محتوا و معارف گستره دارد. قرآن مکررا ناباوران را به مبارزه و هماوردی خوانده است. این تحدی از زمان پیامبر(صل الله علیه و آله و سلم) شروع شده و همچنان ادامه دارد و محدود به زمان خاصی نیست. این دعوت و هماوردی به چند شیوه در قرآن آمده است: گاهی دعوت به آوردن کتابی مثل قرآن، گاهی ده سوره و گاهی یک سوره مانند قرآن. از سوی دیگر، قرآن دارای وجوه مختلف اعجاز است که قرآن پژوهان و مفسران بدان اشاره کرده اند. مانند: فصاحت و بلاغت (اعجاز بیانی)، اعجاز معارف و معانی قرآن (اعجاز محتوایی)، اعجاز اخبار غیبی قرآن، اعجاز مزبوط به گزاره های علمی قرآن (اعجاز علمی) و ... . در رابطه با قلمروی تحدی قرآن سوالی که مطرح می شود این است که: آیا تحدی قرآن فقط شامل اعجاز بیانی قرآن (فصاحت و بلاغت) می‌شود؟ یا شامل تمام وجوه اعجاز قرآن مانند اعجاز علمی هم می شود؟ در این زمینه دو دیدگاه در میان قرآن پژوهان مطرح می باشد: 1.عده ای تحدی قرآن را فقط شامل جنبه های لفظی قرآن (فصاحت و بلاغت) می دانند. چون معتقدند که خطاب آیات تحدی فقط شامل مردم زمان نزول می شود و آنها هم غیر از فصاحت و بلاغت با جنبه های دیگر آشنایی نداشتند. 2. اما برخی از قرآن پژوهان مانند علامه طباطبایی و آیت الله معرفت و دیگران معتقدند که تحدی قرآن تنها مربوط به بعد فصاحت و بلاغت قرآن نیست، بلکه برای تمام وجوه اعجاز است. زیرا تحدی قرآن عام است و شامل همه انسانها در تمام اعصار می باشد. و در صورتی که تحدی تنها به فصاحت و بلاغت می‌بود، دعوت غیر عرب از انس و جن بی‌معنا می‌شد. در پژوهش حاضر ضمن بررسی تحدی قرآن و مراحل آن، به دیدگاه قرآن پژوهان و مفسران گذشته تا امروز در رابطه با وجوه اعجاز قرآن و قلمرو تحدی قرآن (شمول تحدی قرآن بر اعجاز علمی قرآن) پرداخته و دلایل هر دو گروه با رویکرد دیدگاه آیت الله معرفت مورد تحلیل و نقد و بررسی قرار خواهد گرفت.