جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در متون دینی بر مسئله امر به معروف و نهی از منکر تأکید فراوان شده است؛ تا جایی که بر اساس روایت امیرالمومنین (ع) همه کارهای خوب و حتی جهاد در راه خدا در برابر این فریضه، به ذرّه آبی در برابر دریایی عمیق پهناور تشبیه شده است. شهید مطهری (ره) امر به معروف و نهی از منکر را به عنوان علت مبقیه اسلام برمی شمارد. این واجب دارای شرایطی است که شرایط آن به تعبیر شهید مطهری (ره)، از جمله شرایط وجود (شرط واجب) است (مانند شرط طهارت برای نماز)؛ و نه شرط وجوب (مانند شرط استطاعت‌ برای حجّ). این شرایط از دیدگاه ایشان به اجمال عبارتند از: ⦁ شناخت معروف و منکر (علم و شناخت و بصیرت نسبت به موضوع) ⦁ نداشتن مفسده برای اسلام (بنابراین ضرر مالی یا جانی یا آبرویی اصلا جزو شرایط نیست) ⦁ احتمال اثر و نتیجه (به قول مقام معظم رهبری، همه جا احتمال اثر هست؛ اما راه و روش آن را باید خودمان پیدا کنیم و به گونه ای عمل کنیم که نتیجه دهد). همان گونه که گذشت، اصلی ترین دلیلی که موجب شده است تا امر به معروف و نهی از منکر تا این حد در میان معارف دین ارزش پیدا کند، همین است که راه و روش آن را باید خود مکلّف پیدا کند. ⦁ قدرت (بویژه در تشکیلاتی کار کردن) ⦁ اصرار و ادامه متخلّف درباره شرایط امر به معروف و نهی از منکر در آثار دیگر علمای قرآنی معاصر نیز سخن به میان آمده است. در این پایان نامه بر آن هستیم تا دیدگاه شهید مطهری درباره اصول و شرایط یاد شده امر به معروف و نهی از منکر را با دیدگاه برخی از اندیشمندان قرآنی معاصر شیعه (به صورت ویژه : امام خمینی (ره)، مقام معظم رهبری، علامه طباطبایی (ره)، شهید صدر، آیت الله جوادی آملی، آیت الله مصباح یزدی، آیت الله مکارم، علامه محمد حسین طهرانی و برخی دیگر از علمای شیعه معاصر) مقایسه و تطبیق نماییم. ضرورت پرداختن به این بحث از آن رو است که در میان آثاری که درباره مسئله امر به معروف و نهی از منکر تا کنون نوشته شده است، مباحث شهید مطهری (ره) به صورت ویژه ای مورد توجه قرار گرفته است؛ چنان که حتی در کتاب امر به معروف و نهی از منکر مایکل کوک نیز، وی به دیدگاه شهید مطهری (ره) درباره مسئله امر به معروف و نهی از منکر عنایت داشته و دیدگاه های ایشان در این باره را ذکر می کند. به نظر می رسد واکاوی مقایسه ای و تطبیقی این شرایط با دیدگاه اندیشمندان قرانی معاصر یاد شده، بلحاظ اهمیت مباحث شهید مطهری (ره) و تاکید امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری بر مطالعه آثار ایشان و نیز اهمیت بحث شرایط دقیق و درست امر به معروف و نهی از منکر، ضروری می نماید.